Kamuda ihalelerinin çoğu adrese teslim

Burcu YILDIRIM
Ankara

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Kamu İhale Kurumunun 2018 Kamu Alımları İzleme Raporu'nu değerlendirdi. Bir yılda yaklaşık 212 milyar lirallık kamu alımının 66,7 milyar lirasının adrese teslim olduğunu ifade eden Çakırözer, “33 milyarlık ihale yasadan muaf, 3,7 milyarlık harcama ihalesiz, 30 milyarlık ihale açık ve şeffaf değil”dedi.

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 2018 yılında kamunun düzenlediği ihaleleri ayrıntılı rakamlarla değerlendirdi. Çakırözer, “30 milyar TL’lik ihale yasa kapsamında olsa da açık, şeffaf ve denetlenebilir olmayan usulle yapılmış. 33 milyarlık ihale Kamu İhale Yasası’ndan istisna tutulmuş. 3,7 milyarlık alım için ise ihale bile yapılmamış” dedi. Çakırözer, “1 yılda yaklaşık 212 milyar liralık kamu alımının 66,7 milyar lirası ‘adrese teslim’ usulü ile yapılmış. Talebimiz, millet için yapılan harcamaların üzerinde şaibenin oluşmasına izin verilmemesidir” ifadelerini kullandı. Kamu alımlarının 3 yöntemle yapıldığını, bunlardan birincisinin Kamu İhale Yasası kapsamında düzenlenen ihaleler yoluyla gerçekleştiğini belirten Çakırözer, “Birçok ihale Kamu İhale Yasası kapsamında yapılsa da yasanın düzenleyici hükümlerinden istisna tutuluyor. Yine birçok kamu alımı ise hiçbir ihale yapılmadan doğrudan temin yöntemiyle gerçekleşiyor” dedi.

"DUBLE YOLLARIN ÇILGIN PROJELERİN 30 MİLYARLIK İHALESİ ŞEFFAF DEĞİL"

Kamu İhale Yasası kapsamında yapılan kamu alımlarının toplam tutarının 175 milyar liraya dayandığını belirten Çakırözer, pazarlık usulü yapılan ihalelerin toplamının 37 milyar lirayı bulduğunu belirtti. Çakırözer, “Kamuoyunda en çok tartışılan alımlar, çılgın projeler, yasanın pazarlık usulünü düzenleyen 21. Maddesinin b bendine dayanarak yapılıyor. Pazarlık usulü ile yapılan ihalelerin yüzde 77’sinden fazlası, ihale yasasının 21/b bendine dayanıyor. Bir ihalenin bu yöntemle yapılması için bazı özel durumların oluşması gerekiyor. Doğal afetler, salgın hastalıklar gibi ani ve beklenmeyen bir olayın yaşanması; yapım tekniği açısından özellik arz etmesi veya can ve mal güvenliği açısından ivedilikle yapılması gerekliliği bu ihale usulünün kullanılması için şart. Ancak son yıllarda duble yollardan, çılgın projelere, hatta Millet Bahçelerine kadar pek çok proje için bu usul işletiliyor. Bu usulle yapılan 30 milyar TL’lik ihale açık ve şeffaf değil, piyasaya duyurulmuyor, yani rekabete açık değil, belli firmaların davet edildiği ihale masalarında, ‘adresine teslim ediliyor”.

KANUNDA İSTİSNALARI SIRALAYACAK HARF KALMADI

Hangi ihalelerin Kamu İhale Yasası’nın hükümlerinden muaf tutulacağının yine aynı yasada düzenlendiğini belirten Çakırözer, “Kamu İhale Yasası’nın kevgire döndüğünü biliyoruz. Ancak hangi ihalelerin yasadan istisna tutulacağı yine aynı yasanın 3. Maddenin bentlerinde sıralanıyor. İstisna maddeleri 16 yıllık AKP iktidarında ‘z’ bendine kadar dayandı. Yani istisna kapsamında ihaleleri düzenlemek için artık yasada yer kalmadı, alfabede harf kalmadı” dedi.

"3,7 MİLYARLIK ALIM İHALESİZ"

Çakırözer ihalesiz olarak doğrudan temin yöntemi ile yapılan alımların toplam tutarının da 3,7 milyar lirayı aştığını belirtti. Çakırözer, “Hiçbir ihale düzenlenmeden yapılan 3 milyar 787 milyon 522 bin liralık alımın neredeyse tamamı mal ve hizmet alımlarından oluşuyor. Sormak gerekiyor. Bu alımlar için neden ihaleye çıkılmadı da doğrudan temin yöntemi benimsendi” dedi.

"BİZİM PARAMIZLA BİZİM ADIMIZA YAPILAN İHALELER ŞEFFAF OLSUN"

Çakırözer, “Hepimizin vergileri ile oluşan kamu kaynaklarının 30 milyar lirası şeffaf olmayan kapalı ihalelerde, 33 milyar lirası mevzuat oyunları ile Kamu İhale Yasası’ndan muaf tutularak, 3,7 milyar lirası ise ihalesiz bir şekilde harcanmış. 1 yılda yaklaşık 212 milyar liralık kamu alımının 66,7 milyar lirası ‘adrese teslim’ usulüyle, üzerinde kalın çizgilerle soru işareti doğuracak yöntemlerle yapılmış. Millet olarak talebimiz, bizim paramızla, bizim adımıza yapılacak harcamaların yasadan muaf veya istisna tutulmaması, yasal içinde yapılanların ise açık ve şeffaf olmasıdır. Millet için yapılan harcamaların üzerinde şaibenin oluşmasına izin verilmemesidir” dedi.