KAMBETON’dan atılan işçiler: Geleceğe bakınca gördüğümüz şey işsizlik

Volkan PEKAL
Adana

Kriz nedeniyle daralmaya bağlı olarak üretimdeki düşüşü gerekçe gösteren, 36 yıldır beton ürünleri üreten KAMBETON AŞ, son 9 ayda Adana’daki fabrikada çalışan 400 işçiden 300 işçiyi kapı önüne koydu. Parça parça işten atılan işçilerin bir kısmı başka işlerde çalışmaya başlarken, bir kısmı ise hâlâ iş arıyor. Kriz koşullarını ve beklentilerini konuştuğumuz işçiler krizin kendi sırtlarına yıkıldığını yaşayarak gördüklerini söyledi. Aldıkları tazminatların krizin yarattığı hayat pahalılığı nedeniyle borçlara gittiğini söyleyen bir işçi, patronlara peşkeş çekilen işsizlik fonundan faydalandırılmadıklarını, iş diye gösterilen geçici işe bile giremediğini söyledi.

‘PATRONA FONDAN VERİLEN PARA BİZE VERİLMEDİ’

Krizle birlikte işçilerin önünü görmekte, uzun vadeli planlar yapmakta zorlandığını ifade eden genç bir işçi, işten atılmasıyla yasaların işçilerin aleyhine çıkarıldığını ve işletildiğini yaşayarak daha net gördüklerini söyledi. Çalışırken bile borçlanmadan geçinmenin zor olduğunu ifade eden işçi, “Aldığımız kıdem ve ihbar tazminatları elimize geçer geçmez borçlara gitti. İşsizlik maaşı alırız dedik. Son 3 yıl içerisinde 600 gün primim bulunmadığı için işsizlik maaşı da alamıyorum. Bizden çalıştığımız her gün için prim kesilmesine rağmen yetmez diye düşündüğümüz işsizlik maaşını bile alamadık. Fondan patronlar bizim paralarımızı kolaylıkla alırken biz kendi paramızı geri alamadık. Bu sefer iş bulma telaşı başladı. Bizim cebimizden çıkıyor bari bize de bir faydası olsun dedik. Toplum Yararına Program’a (TYP) başvurduk. Geçici iş için kuyruklarda bekledik. Kura çekildi, ama oradan da bir şey çıkmadı” dedi.

‘EŞİM İŞE GİRDİ AMA...’

Önlerini görmekte, geleceğe dair planlar yapmakta zorlandıklarını ifade eden işçi, “Net olarak görebildiğimiz sadece bir şey vardı, o da işten çıkarılabileceğimizi görüyorduk. İş güvencesinin, sendikanın olmamasından, düşük ücretlere çalışıyoruz. Eşim işe girdi ama ne zaman atılacak belli değil. Çünkü çalıştığı yer kapanacağını söyleyip, rapor almamasını, cumartesi günleri de çalışmasını istiyor” diye konuştu.

Üniversite mezunu olduğunu dile getiren işçi, “Devlette çalışamadım. Önceden okuyup bir şey olunca işe alırlardı. Hâlâ üniversitede aldığımız kredileri ödüyoruz. Pazar yapamıyoruz. Ispanak olmuş 5 lira, kış mevsiminin ürünü olmasına rağmen. Konservelerle idare etmeye çalışıyoruz. Eşimin kredi kartını kullanıyoruz. İş aramaya başladım. Çeşitli işler var. Bir kişinin alınacak işlere binlerce işçi başvuruyor. Kaşının üstünde beni var deyip almıyorlar” dedi.

‘ÇOCUKLARIMIZA AŞ GÖTÜRME PEŞİNDEYİZ’

18 yıllık işçilik hayatı olan bir başka işçi, “Bir hafta içerisinde birden üretimleri durdurdular. Amaçları nedir ilerleyen günlerde göreceğiz. Patronların konkordatoyla kârdan zararlarını hafifletmek istiyorlar. Destek alıyorlar. İşler açılınca bir kısmı geri gelir, ‘6 ay da İŞKUR’dan ödeneğini karşılarız’ diye düşünüyorlar. Bir nevi bizim bir cebimizden alıp öbürüne koyuyorlar, kendi ceplerinden bir şey çıkmış olmuyor. KAMBETON da böyle mi yapacak bilmiyoruz. Ama olan yine işçiye oluyor” dedi.

İşçilerin birlikte hareket etmesi gerektiğini söyleyen işçi, “Ama şu anki hükümet kıvılcım olmadan ateşi söndürüyor. İşçileri susturmaya çalışıyor. Örgütlü olunduğu zaman olumlu şeyler oluyor. Önemli olan sendikasız işçilerin de birleşmesi” dedi. İşsizlik ödeneği alamadığını söyleyen işçi, “Memlekette iş yok. İleriye doğru bir plan yapabilmem için şimdi ya esnaflık yapan ağabeyimin yanında çalışacağım ya da yurt dışına çalışmaya gideceğim. Çocuklarımıza nasıl ekmek aş götüreceğiz onun peşindeyiz” dedi.

‘İŞSİZLİK MAAŞI ALAMADIM, YEVMİYE İLE İŞ ARAYACAĞIM’

Her sene işçilerin zam isteyeceği sıralarda fabrikanın gözdağı vermek için işçi çıkardığını söyleyen 35 yaşındaki bir işçi de şunları söyledi: “Ama bu sene fazla oldu. Geleceğimizi göremiyoruz. Bu yüzden hâlâ evlenmedim. Evlenip arkamda gözü yaşlı kadın mı bırakayım, bakamayacağım çocuklar mı yapayım? Babam vefat etti. Evde bir tek ben çalışıyordum. Evde annem ve kardeşlerim dahil 5 kişi var. Bundan sonra ne yapacağız? Yevmiye ile işe gideceğiz. Yoksa 300 lira elektrik, 150 lira su. Alacağım işsizlik maaşı ancak faturaları ödemeye yeter. KAMBETON gibi bir fabrikaya mutlaka sendikanın girmesi gerekiyor. Kimisi elini kaybetti, kimisi ayağından oldu. Ne kontrol eden vardı. Kurtuluş oldu bizim için bir yandan. Ama şimdi de işsiz kaldık” dedi.