Suriyeli mülteciler dışlanmadan yaşamak istiyor

Antep, Urfa ve Kilis’te Suriyeli mültecilerin yaşamı ve yerli halkın yaklaşımına dair saha çalışması yapan Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezine göre mültecilere yönelik ayrımcı, kıyaslayıcı ve kışkırtıcı söylem ve anlayışlar yayılmış durumda. Mültecilerin ise dışlanmadan yaşamak istediği belirtildi.

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 10-12 Ocak tarihinde, Suriye göçlerinin en yoğun yaşandığı ve Suriye ile sınır kentlerinden olan Antep, Urfa ve Kilis’te uyum ve kabul hallerine ilişkin eşzamanlı iki ayrı araştırma yaptı.

İlk çalışmada, kentlerin değişik mahallelerine yerleşerek yaşayan 120 mülteciyle görüşülürken, ikinci çalışma ise kentin değişik mahallerinde yaşayan 300 yurttaşla yüz yüze görüşüldü. 

MÜLTECİLER POZİTİF ÇABA GÖSTERİYOR

Suriyeli mültecilerle yapılan çalışmada mültecilerin pek çok soruya verdikleri yanıtlarda, kentin gündelik hayatına uyum sağlama konusunda daha pozitif bir çaba içinde olduğu gözlenirken; kentin yerleşik sakinlerinin onları kabullenme, uyum surecini kolaylaştırma açısından daha negatif bir yerde durdukları talep ve tercihlerinin de ağırlıklı olarak durdukları yerle uyumlu olduğu tespit edildi.

Karşılaştırmalı tablolara yer verilen her iki çalışmanın analiz, grafik ve tablolarının ayrıntılarında özetle, şu tespitler yapıldı:

AÇLIK SINIRININ ALTINDA ÇALIŞITIRILIYORLAR

Suriyeli mültecilerin büyük bir bölümü açlık sınırının altında ve sosyal güvenceden yoksun çalıştırıldığını belirtiyor. “Yaşadığınız kentteki en önemli 1’inci sorun nedir?​” sorusuna Suriyelilerin yüzde 50’si işsizlik, yüzde 16,3’ü maddi yardım ihtiyacı diyor.

YÜZDE 12’Sİ KENDİNİ GÜVENDE HİSSETMİYOR

Suriyelilerin 79,6’sı 3-5 yıldır kentte yaşadığını belirtirken, çeşitli derecelerde toplam yüzde 72,5’i  kente alıştığını, yüzde 26,5’i alışamadığını belirtiyor. “Kent Sakinlerinin Sizlere Yaklaşımını Değerlendirmenizi İstersek Ne Dersiniz ?​” sorusuna toplamda yüzde 15,3 katılımcı negatif bir duruma işaret ediyor. “Bu Kentte/ Ülkede Kendinizi Güvende Hissediyor Musunuz?​” sorusuna Suriyelilerin yüzde 76,5’i evet, yüzde 12,3’ü hayır, yüzde 11,2’si ise kararsız olduğunu ifade ediyor.

DESTEK YAKINLARINDAN GELDİ 

Suriyelilere, “İhtiyaçlarınızı Karşılayabilmek İçin Size Maddi Yardımda Bulunan Kurumlar/ Kişiler Var mı? Varsa Kimlerdir?​” sorusuna ise, yüzde 31,6’sı maddi bir yardım görmediğini, yüzde 27,6’sı “Bu ülkede yurttaş olan yakınlarımız ve akrabalarımızdan maddi destek gördük” yanıtını veriyor. 

DÖNMEK İSTEYENLERİN ORANI YÜZDE 56

“Kentte Yaşayan Vatandaşlardan Bir Talebiniz Var mı?​” sorusunu da yanıtlayan Suriyeli mültecilerin yüzde 71,4’ü hayır, yüzde 28,6’sı evet yanıtlarını veriyor. Soruya  “Evet” yanıtını veren yüzde 28,6’lık kesime taleplerinin ne olduğuna ise, yüzde 42,8’i “Bizi dışlamasınlar”, yüzde 21,4’ü “Bizlerle kardeşçe yaşamayı kabul etsinler”, yüzde 17,9’u “Ev kirası konusunda yardımcı olsunlar”, yüzde14,3’ü “Sosyal yardım”, yüzde 3,6’sı “İş yerimde emeğim sömürülmesin” yanıtını veriyor.

Mültecilerin yüzde 56,1’i ülkelerine dönmek istediğini belirtirken, yüzde 43,9’u dönmek istemediğini beyan ediyor.

KENT DEĞİŞTİ DİYENLER YÜZDE 95’İN ÜZERİNDE

Kentte yaşayan yurttaşlarla yapılan mülakatta ise, “Sizce göç kentinizi değiştirdi mi?​” sorusuna yüzde 52,4’ü “Evet çok değişti”,  yüzde 42,9’u “Değişti”, yüzde 3,7’si “Değişmedi” ve sadece yüzde 1’i “Hiç değişmedi” diyor. “Evet Çok Değişti” ya da “Değişti” diyen katılımcılara “Göçle beraber kentinizde sizce neler değişti?​” sorusuna, yüzde 19,5’i “Sosyo-Ekonomik yapı değişti” derken, yüzde 19’u suç oranı arttı güvenlik düzeyi düştü diyor. Katılımcılardan yüzde 14,8’i “Kentte işsizlik arttı”, yüzde 13,8’i “Kültürel yapı değişti” diye düşünüyor.

Yerli halkın yüzde 71’i Suriyelilerle yaşamaktan/ çalışmaktan memnun değilken;  toplamda yüzde 17,6’sı memnun olduğunu belirtiyor. Uyum ve kabul düzeyini anlamak açısından sorulan “Suriyeliler ile aynı binada yaşamak sizi rahatsız eder mi?​” sorusuna araştırma grubunun yüzde 42,9’u “Evet”, yüzde 40’ı “Hayır” ve yüzde 17,1’i ise “Kararsızım” diye belirtiyor.

‘SOSYO-KÜLTÜREL ÇATIŞMA MEVCUT’

 Saha araştırmasına katılan anketörler ise, gözlemlerini şu şekilde ifade ediyor: “Göçlere bağlanmış yoğun bir huzursuzluk hakim. Araştırma konusu olan kentlerde ayrımcı, kıyaslayıcı ve kışkırtıcı söylem ve anlayışlar yayılmış durumda.”

Yine anketör gözlemlerine göre, “İlgili kentlerde Suriye’den göçenlerin ezici bir çoğunluğunda iş bulamama, geçim sıkıntısı, kiraların artışı, sosyal yardımların pek fazla yapılamaması ve olası tatsız olaylardan dolayı endişe duydukları gözlemlenmiştir. Büyük bir kesimin işsiz olduğu, sosyal güvencelere sahip olmadıkları, bazılarının zor şartlar altında barındıkları ve bazı göçmenlerin açlık sınırında olduğu görülmüştür.

Suriyeli göçmenlerde yaşadığı sorunların öncelikli olarak dil probleminden kaynaklandığı kanaati mevcuttur. Türkçe bilen Suriyelilerin yerli halk ile sorun yaşamadıkları, Türkçe bilmeyen Suriyelilere yerli halkın ön yargılı yaklaştığı ve yerli halk tarafından dışlandıkları gözlenmiştir. Dil bilme durumu Suriyeliler için bir güvenlik aracı olarak görülmektedir.” (Diyarbakır/EVRENSEL)