19 Kasım 2018 06:01

Dünyanın çeşitli bölgelerinden türlerinin son örneği yerli topluluklar

Huliler, Gaucholar, Nenetler, Himbalar, Sentilenler, Mustang Kabilesi, Kayan Lahwi… İşte son yerli kabileler.

Fotoğraflar: Wikimedia Commons [ Himbalı kadınlar-Kamu Malı / Hulili adam-Nomadtales CCBY-SA 3.0 / Gorokalı adam-E_guide_travel CCBY-SA 2.0 / Nenetler-Globalconnections CCBY-SA 2.5 / Maasai kabilesi -Helga76 CCBY-SA 3.0 /
Korowai ağaç kulube-Jayapura CCBY-SA 2.0] | Kolaj: Evrensel

Paylaş

HULİLER

Papua Yeni Gine’de yaşayan Huli kabilesinin tahmini 250 bin üyesi bulunuyor. Kabilenin bekarları gösterişli perukalar yapmak için saçlarını uzatırlar. Huliler adet olarak perukalar takar ve yüzlerini sarı veya kırmızıya boyarlar.

GAUCHOLAR

“Gaucho”, aslında Amerika’da eski moda pantalonlar için kullanılan bir sözcüktür.  Gaucho halkı Güney Amerika düzlüklerinin göçebe kabilelerdir. Gaucholar, ortalama yerli sakinlerden daha entegre bir halktır. Yetenekli at binicilik ve kırsal yaşam tarzları Arjantin, Brezilya ve Uruguay gibi ülkeler için ulusal bir sembol olarak kalmıştır.

MAASAİLER

Son yapılan sayıma göre 840 bin üyesi olan Maasai kabilesi giderek genişleyen bir yapıda. Güney Kenya ve Kuzey Tanzanya’da yerleşik durumda olan bu kabilenin bir dizi farklı gelenek ve özellikleri bulunuyor. En önemli özelliklerinden biri Maasailerin oldukça uzun bireylerden oluşan bir topluluk olması. Erkekler ortalama 193.04 cm, kadınlar 182.88 cm.dır. 

Savaşçılar için yaptıkları  ve “Adumu” diye isimlendirilen reşit olma törenleriyle de tanınırlar. Danslı zıplama yarışı yapılır. Bu yarışta iki veya daha fazla kişi tören üyelerinin oluşturduğu çemberin dışına çıkmadan ve vücutlarını kasarak dik bir şekilde zıplarlar.

NENETLER

Nenetlerin bir kısmı Rusya tundrasında, bir kısmı da tundra ile orman arasında bulunan alanda yerleşiklerdir. Her Nenet grubu farklıdır ancak birbirleri ile ilişkileri vardır.  Her iki kesim de bu zorlu çevre şartlarında avcılıkla ve rengeyiği yetiştiriciliğiyle geçimlerini sağlarlar.

TİBET KABİLESİ

Tibet Kabilesi çalkantılı bir geçmişe sahiptir. Çin’in Tibet halkına müdahalesine rağmen aslen Tibet’te yerleşmiş olan bu halkın köken olarak farklı bir etnik gruptan geldiği düşünülür. Yerli Tibetlilerin belirgin genetik özelliklerinden biri, kanlarında ortalama bir insanda bulunandan daha fazla nitrik oksit ve daha fazla kan akışı üretme yetisi. Genelde bunun, Tibetlilerin katlandığı yüksek irtifa yaşamına doğrudan bir tepkiden kaynaklandığı ileri sürülür.

HİMBALAR

Himbalar, Namibya’da yaşarlar ve bu bölgedeki en son yarı-göçebe halklar arasında yer alırlar. Yarı kurak iklim nedeniyle oldukça özgün kıyafetler icat etmiş olup vücutlarında değişiklikler yapmışlardır. Himba kadınları kırmızı kil ve tereyağından “otjize macunu” olarak bilinen bir kozmetik macun yaparlar. Kabile üyeleri bu macunu sert doğa koşullarından korunmak için saçlarına ve vücutlarına sürerler.

SENTİLENLER

Sentilen Kabilesi Andaman takımadalarının kıyısında bulunan Sentinel adasında yaşar.  Bu halk ile iletişim hemen hemen hiç yok gibi. Tahmini sayıları 40 ile 500 arasında. Dil özellikleri sınıflandırılmamış olup yaşam biçimleri avcı toplayıcı pratiklerine dayalı. Sentilenler dışardan gelenlerle iletişim kurmazlar. Gelenlere ok  atarak saldırırlar. 

MUSTANG KABİLESİ

Mustang halkı Çin ile Tibet platosu arasındaki sınırda yaşarlar. Ve geleneksel Tibet kültürünün son kalelerinden biri olarak kabul edilirler.

Mustang yaşamında din temel bir ögedir. Geleneklerin geneli Budizmin ilk dönemlerine dayanır. Mustangların çoğu dünyanın düz olduğuna inanır.

GOROKA KABİLESİ

Papua Yeni Gine’de yaşayan Gorokalar, bölgenin oldukça engebeli arazisinde yaşamaları nedeniyle farklı kültürler geliştiren çok sayıdaki kabilelerden biridir.

Goroka yaşamında savaşçı kavramı önemli bir değerdir. Bu kabilenin erkekleri,  cesaretlerini göstermek için tropikal kuş tüylerinden yapılmış süslü başlıklar giyip deniz kabuğundan yapılmış mücevherler takarlar. 

ALEUT KABİLESİ

Aleutlar Alaska ile Rus idari bölgesi Kamchatka Krai arasında bölünmüş olan Aleut Adası'nda yaşayan yerlilerdir. Tahmin edileceği üzere bu bölgede iklim oldukça çetin geçer. Aleutlar geçmişte geleneksel olarak bir tür  yeraltı konutu olan toprağa gömülü Barabaralarda yaşarlardı.

TUAREG KABİLESİ

Tuaregler Beriberlerin bir koludur. Çivit renkli giysileri ve boyaları nedeniyle  genelde “Mavi İnsanlar” olarak adlandırılırlar.

KAYAN LAHWİ

Kayanlar Myanmar’da yaşayan etnik bir azınlıktır. Kayan Lahwi ise bu etnik grubun bir parçasıdır. Ayırt edici özellikleri kadınların, 5 yaşından itibaren pirinçten yapılmış helezon şeklinde kolyeler takmalarıdır. 

PİNTUPİ KABİLESİ

Pintupiler Batı Avustralya’da yaşayan Avustralyalı Aborjinlerdir. Kabilenin son üyesinin Pintupilerin temel yerleşim yeri olan bölgeyi (Kuzey Avustralya’da) 1980’lerde terk ettiği söylenir. Buna karşın yeniden topraklarına dönme konusunda bir canlanma da söz konusudur. 

ÇİN KARABATAK BALIKÇI HALKLARI

Bütünüyle farklı bir insan grubu olmayan Çin'in güneydoğusundaki bu topluluklar, toprağa çok yakın yaşamakta ve binlerce yıl önce atalarına ait olan geleneklerin çoğunu uygulamaktadırlar. Balık avlamada egittikleri ve sığ nehirlerde avlanan karabatak kuşlarını kullanırlar.

KOROWAİ KABİLESİ

Endonezya ile Papua Yeni Gine arasında bölünmüş olan Korowailer bölgedeki diğer kabilelerden farklıdır. Korowai erkeği diğer kabile erkekleri gibi genital organlarını kapatmayıp bacaklarının arasından arkaya alarak saklarlar. Güney Pasifik geleneksel kültürlerinin aksine manevi inançlarından olsa gerek Korowailerin yamyam olduklarına inanılır.

YALİ KABİLESİ

Bu kabile Endonezya ve Papua Yeni Gine’de yaşamaktadır. Bir pigme grubu olan Yali Kabilesinde bir erkeğin ortalama boyu 152.4 cm.dir (5 feet). Erkekler, kapanmak için su kabağı ile örtünür ;  ve rattandan yapılmış ve “koteka” denilen bir kemer takarlar.

AKUNTSU KABİLESİ

Akuntsular Brezilya’da Amazon bölgesinde yerleşik durumda olan bir kabile olup hayatta kalmayı başaran en küçük yerli grupları arasında yer almaktadır. Hayatta kalabilmelerinin nedeni bulundukları bölgenin odun ve ormancılık açısından zengin bir bölge olmasıdır. Ağaç kesme, tomrukçuluk işiyle uğraşanların Akuntsu topraklarına girmesi yasak. Buna rağmen tomrukçular bu bölgeye girmiş ve Akunstuların genelini katletmişlerdir. Bu kabilenin yalnızca 4 üyesi hayatta kalmıştır.

twentytwowords.com’dan kısaltarak çeviren: Hilal Ünlü

ÖNCEKİ HABER

15 yaşındaki Can Öncü Moto3 tarihine geçti

SONRAKİ HABER

İstanbul Kitap Fuarı'na son gününde yoğun ilgi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa