ZF Sachs işçileri: Bu kez bir parmak bal yeterli olmayacak

Gebze’de kurulu ZF Sachs işçileriyle MESS sürecini değerlendirdik. Araç süspansiyon sistemleri (amortisör) üreten fabrikada çalışan 800 işçi, metal direnişi döneminde Türk Metal Sendikası’ndan istifa etmiş ve Birleşik Metal-İş Sendikası’na üye olmuştu.

Türk Metal, Çelik-İş ve Birleşik Metal-İş taslaklarını açıkladı… ZF işçisi sözleşme süreciyle ilgili ne düşünüyor? 

Yeni elemanlar şu anda sözleşme hakkında bir şey söylemiyorlar, yine eski elemanlar daha çok ve daha ileriden tartışıyor sözleşmeyi. Biz 2015’te Metal Fırtına döneminde Türk Metal’den istifa edip Birleşik Metal-İş’e geçtik. Ama hâlâ problem yaşıyoruz, temsilcilik odasını bile yeni boşalttılar. Biz geçen sözleşme döneminde diğer fabrikalara göre daha düşük ücretli bir sözleşmeye imza atmış olduk. Bu sebeple işçilerin genelinde ek sözleşme düşüncesi hakimdi. Sendikaların taslakları birbirine yakın, çok uzak değil ama esas olarak biz ek protokol isterdik. Her sözleşmede istekler zaten üst perdeden, ama bu zamana kadar sonuç hep hüsrandı, bundan sonrası önemli. Biz artık işçilerin ağzına bir parmak bal çalınsın istemiyoruz. Susturalım yine devam ederiz diye düşünülüyorsa eğer, bu sefer işçi kabul etmeyecek. Şimdi dillendiriyorlar MESS yakınıyormuş ‘üretim düştü, sipariş düştü’ diye. Daha masaya oturmadan yakınmalar bize gelmeye başladıysa bu dönem zor geçecek. 

‘İRADEMİZİ YANSITAMADIK’

Bu süreçte Birleşik Metal-İş’e bağlı birçok fabrikada TİS komisyonları oluşturuldu. Fabrikanızda bununla ilgili herhangi bir çalışma oldu mu veya aktif işleyen bir komisyon var mı?

Türk Metal’den istifa sürecinde işçiler sandıklar kurarak kendi kurullarını oluşturmuştu. Bu kurul aynı zamanda TİS komitesi görevini de görüyor. 2015’teki istifa sürecinin ardından sendikasız olarak çalışılan dönemden beri bu kurul var. Ama fabrikamızda sözleşme öncesi bir tartışma olmadı, sözleşmeyi taleplerimiz doğrultusunda değerlendirmedik. Yani ZF Sachs’ta talepler tabandan doğru iletilmedi. Taslağı gördükten sonra sözleşmeyi değerlendirmeye başladık. Bu büyük bir eksiklik elbette. Belki temsilcilerle konuşulmuştur ama bizlere yansıyan herhangi bir durum olmadı o süreçte. Kendi irademizi taslağa yansıtabilmemiz lazımdı. 

Yıllardan beri Türk Metal’in olduğu bir fabrikada çalıştığımız için beklenti düşük. Çünkü işçiler yıllardır kendi taslağını hazırlamadı. Türk Metal’den istifa etmenin en önemli nedeni buydu. Bu artık değişmeli. Artık Birleşik Metal’in Gebze’deki en büyük fabrikalarından biriyiz ve bu sürece yön verebilmeliyiz. Bugünden müdahale etmediğimiz bir sözleşme masasında yarın kazanımlarımızı kaybetme ihtimalimiz çok yüksek. Bilen bilir Bostancı’da bir toplantı yapılmıştı mesela, o toplantıya gidenler işçilerin komisyonlarından seçilmeliydi, sadece temsilciler olmamalıydı...

‘ORTAK BİR KAZANIM GEREKİYOR’

Peki bu TİS döneminde işçinin kazanım sağlayabilmesinin yolu nedir sizce?

Bir sürü grev yasaklandı. Sözleşme süreci OHAL’i de düşünerek planlanmalı. İşçileri hazırlamak gerekiyor. Tüm işkollarındaki işçiler bu sürece hazır olmalı, EMİS sürecinde Birleşik Metal bunu bilfiil yaşadı. Şimdi MESS’te de buna göre bir hazırlık yapabilmeli. Ya da sözleşme dönemi bitiyor ama 10 yıllık işçi işten atılıyor, yerine asgari ücretle işçi alınıyor, patron buradan verdiği zammı kendince karşılıyor. Hatta bu arada sözleşme döneminde öne çıkan birkaç işçi de gönderiliyor. Mesela buna dair de bir hazırlık olmalı. 

En önemlisi de sadece Birleşik Metal’e üye işçiler imzalamayacak bu sözleşmeyi, üç sendika bir şekilde yan yana gelmeli. Patronlar tek sendika olarak giriyorlar, nereli oldukları, hangi düşünceden oldukları fark etmiyor, söz konusu işçi olunca rakip firmalar bile birleşiyor. Biz de sendika farkı gözetmeden işçi kimliğimizle birleşmeliyiz. Masadan ortak bir kazanımla çıkarsa işçi, o kazanımı kolay kolay kaybetmez. Öncelikle sendikalar barış sağlamalı, işçinin arasında zaten rekabet yok.

SÜREÇ ŞU AN HANGİ AŞAMADA BİLMİYORUZ

Birleşik Metal-İş üyesi metal işçisi
Eskişehir

Öncelikle tüm emekçi ve emekten yana olan gönüldaşları selamlıyorum. 

Bildiğiniz gibi metal işçisinin gözü TİS sürecinde. Bağlı olduğumuz sendika, sözleşme taslağını açıkladı. İlk anda hepimiz umutluyduk ve taslaktan memnunduk. Ama bu TİS sürecinde işverenlerin eli güçlü. İşçi düşmanı hükümet grevi engelliyor, OHAL’i bahane edip eylem yaptırmıyor. Böyle bakınca açıkçası çok da umutlu olamıyorum. Sendikalar nasıl bir yol izleyecek, bilemiyoruz. Böyle giderse önceki sözleşmeyi ararız gibi geliyor bana. 

‘Peki bu taslağın hiç mi eksiği yok?​’ derseniz, tabi ki var. Mesela ben kadın işçilere yönelik bir çalışma göremedim. Sosyal faaliyetlerle ilgili bir çalışma yok. Örneğin senede bir mangal ya da eğlence olabilirdi. Bunun gibi çok şey düşünülebilirdi. Ücret konusuna gelince; ücret tatmin edici, fakat ikramiyeler yine maaşın içinde olduğu için maaş eriyor. Kıdem farkı var mesela. Bana göre yanlış bir uygulama. Örneğin 3 yıllık bir işçiyle 10 yıllık işçi maaşı arasında aynı işi yapmalarına rağmen çok ciddi fark oluyor. Bu da işçilerin birbirine düşmesine sebep olacak. 

Süreç şu an hangi aşamada bilmiyoruz. Sendikamız tarafından bilgi verilmiyor. Hakkımızda hayırlısı diyorum. Sözleşme sonucunu merakla bekliyorum, sevgi ve selamlar.