27 Mayıs 2017 01:43

Çocuk gözüyle İspanya İç Savaşı

İspanya iç savaşını bir çocuğun gözüyle çeşitli yönleriyle anlatan Almudena Grandes’in Jules Verne Okuru adlı romanı Alfa Yayınları tarafından basıldı

Paylaş

Mustafa ASLAN
İstanbul

İspanya iç savaşını bir çocuğun gözüyle çeşitli yönleriyle anlatan Almudena Grandes’in Jules Verne Okuru adlı romanı geçtiğimiz günlerde Alfa Yayınları tarafından okurla buluşturuldu. Kitap, bir jandarmanın oğlunun bakışıyla 1947 yılından başlıyor ve zaman zaman geriye dönüşlerle yakın zamana kadar İspanya’da yaşanan iç savaşı geniş bir çerçeveyle masaya yatırıyor.

GERİLLA CENCERRO 

Almudena Grandes’in Jules Verne Okuru adlı romanında dağdakiler, ovadakiler ve kökeni 1933’lere dayanan ve Francisco Franco’nun “Comunion Tradicionalista” ile Falanjı’yi birleştirerek oluşturduğu “Falange Española Tradicionalista de Las Jons” faşist yönetimini sürdürmek için kısaca falanjist olarak adlandırdığı devletin silahlı güçleri arasında geçiyor. 

Dağdakiler ya da gerilla olarak adlandırılanlar, demokrasiyi rafa kaldıran Franco rejimine karşı silahlı mücadele yürütenlere halk tarafından verilen ad olarak beliriyor romanda.

Jules Verne Okuru adlı roman komünist ya da kızıl olarak adlandırılan ve baskıcı Franco yönetimine karşı mücadele eden gerillalardan Cencerro’nun yaşamından kesitleri, iç savaş koşullarını izlerinden koparmadan anlatıyor. 

Eser, açıkça söylemese de faşist yönetime karşı başkaldıran kahramanlar, haksızlık karşısında susmuyor ve haykırıyorlar. Dağda matbaa kurabilen bir güce sahip olan gerillaların, efsaneleşmesi ise bir başka üzerinde durulması gereken konu olarak çıkıyor karşımıza.

Halkının gönlünde taht kuran gerillalardan birisi olan Cencerro, öldürüldüğü halde daha sonra halk onunla ilgili kimi efsaneler üretiyor. Onun yaşadığı ve çok değişik yerlerde görüldüğü, buralarda silahlı faşist güçlere büyük kayıplar verdirdiği haberleri kulaktan kulağa dolaşıyor.

“Portekizli Pepe bir konuda haklıydı. Cencerro canlanmıştı. Adı ister Tomas Villén Roldan olsun, ister başka bir yüzü, adı, yaşı, görüntüsü olsun, kimse kim olduğunu a da nereden çıktığını bilmiyordu. O Cencerro’ydu, yaşıyordu.” (s.90)

İÇ SAVAŞ İNSANLARI

Jules Verne Romanları adlı yapıtında Almudena Grandes iç savaş insanlarını farklı açılardan veriyor. Dağdaki kızıl ya da komünist gerillalar açısından, ovadaki gerillalar ile devletin silahlı güçleri arasında kalan halkı ve gerillaları etkisizleştirmekle yükümlü Franco’nun silahlı güçlerini anlatıyor. 

Halk iki ateş arasında kalıyor. Bir yanda dağdaki gerillalar, bir yanda silahlı falanjistler arasında gidip geliyor. Onların kızıl ya da komünist olarak adlandırdıkları gerillalar arasında çocukları ve eşleri de bulunabiliyor. Bu yüzden eşinin dağda olduğu bilinen bir kadının çocuk doğurması halinde akıl almaz bir baskı uygulanıyor. Hatta hamile kaldığı için tutuklanıyor.

Baskıcı yönetimince dağa çıkmaktan başka seçenek bırakılmayan insanların çaresizliklerini olabildiğince iyi sergiliyor.

“Böyle yaşanmaz diyordu annem, ama böyle yaşıyorduk, o böyle yaşıyordu, ben böyle yaşıyordum; babam ve kız kardeşlerim, dağın yolunu tutmaya cesaret edemeyen herkes böyle yaşıyordu, evet onların hayatta kalma koşulları hayvanlarınki gibiydi, ama kendi insani kuralları vardı. Bizler kaçamazdık, bu boktan hayatı kabullenmiştik…” (s.403)

İspanya İç Savaşı’nı Almudena Grandes, Jules Verne Okuru adlı yapıtında bir çocuğun, hem de iç savaşın önemli taraflarından biri olan bir zorunlu olarak jandarmalık mesleğini seçen bir babanın oğlunun gözüyle başarıyla veriyor.

ÖNCEKİ HABER

Çağrımızdır, gelin birlik olalım!

SONRAKİ HABER

Adana’da 65 yaş üstü vatandaşlara otobüs çilesi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...