Kapalıçarşı'da çoğu dükkan kapalı!

Yaşanan ekonomik kriz nedeniyle esnafın zor günler geçirdiği, işlerinin yüzde 80 düştüğü belirtilen Kapalıçarşı'da dükkanların çoğu bugün kapalı. Gün içerisindeki müşteri sayısının eskiye oranla 200'den 20'ye düştüğünü aktaran esnaflar, çarşı ekonomisinin turist ve dövize bağlı olduğunun altını çizerek, işlerinin tıpkı ülke ekonomisi gibi kötü durumda olduğundan yakındı.

Ülke ekonomisinde yaşanan kriz ve dövizdeki yükseliş ile dış politikadaki dalgalanmalardan en fazla etkilenen yerlerden biri de hemen hemen 500 yıllık geçmişe sahip Kapalıçarşı oldu. Geçen yüzyılın sonlarında deprem ve birkaç büyük yangın geçiren 4 bin dükkan kapasiteli çarşı, toparlansa da şu günlerde "beşeri" unsurlar denecek ekonomik ve siyasi hareketler nedeniyle sarsılıyor. Beyazıt'tan çarşıya girilir girilmez ilk göze çarpan ise, kadim çarşının doğal felaketleri geride bıraktığı görüntüsü. 

Ekonomik durumlarını konuşmak istediğimiz çarşı esnafı, dükkanlarının önünde müşteri bekler halde. Elimizdeki fotoğraf makinesini gören esnaf, aralarında devam ettirdikleri sohbetlerine kısa ara vererek, "Çek bizi!" diye seslenmeye başlıyor. Sitem edercesine seslenen esnaf, çarşının geçirdiği zor günleri özetliyor adeta. 

Yüzlercesinin iflasın eşiğinde olduğu Kapalıçarşı esnafı, bugün ayakta kalma mücadelesi veriyor. 

'İŞLERDE YÜZDE 80 DÜŞÜŞ VAR'

Kapalıçarşı'da deri malzemeleri satan Ömer Yeniköy'e yaklaştığımızda önce bizi turist sanıyor ve ağır aksanlı İngilizcesiyle "Welcome" diyerek karşılıyor. İşlerini sorduğumuz Yeniköy, “sorunlu” bir konuyu konuşmak üzere olduğunu mimikleriyle yansıtıyor. 

İşlerinin durgunluğundan dert yanan Yeniköy, "Patlamalardan ve dış politikadaki hatalardan dolayı son bir senedir resmen yatıyoruz. Kapalı olsak daha iyi böylece kira vermeyiz, fatura gelmez ve birçok gider olmaz. Kapalıdan bir farkımız yok. Dolar 3 buçuk lira olunca ne üretim var, ne tüketim. Burada bekçi gibi durup gidiyoruz. İki gündür siftah yok bundan sonra ise önümüz kış hiç siftah olmaz. İşlerde yüzde 80 düşüş var” diye konuştu. 

'ZİYARETÇİLERİN SAYISI 200'DEN 20'YE DÜŞTÜ'

Çarşıdaki insan sayısının da kendilerini epey zorlayacak şekilde azaldığını dile getiren Yeniköy, dükkanının önünden eskiden 200 kişi geçtiğini ancak bu sayının 20'ye kadar düştüğünü söyledi. "Ne yapalım? Avrupalı turist yok, daha çok Arap turist var. Onlardan da 10 kişi gelince bütün çarşı onları almak için saldırıyor" diyen Yeniköy, böyle giderse birçok esnafın kepenkleri kapatacağını aktardı. 

"Dayanılacak durum değil, kiralarımız çok yüksek. Ne yapalım?" diyen Yeniköy, bir kaç saniyelik sessizlikten sonra iyimser bir tavırla "Umuyorum düzelir" diye ekledi. 

'PATLAMADAN SONRA İŞLER BIÇAK GİBİ KESİLDİ'

Çarşıda bir müşteri ile ilgilenirken karşılaştığımız kozmetik dükkanı sahibi Zafer Koç da, dükkanını erken açmasına rağmen saat 14.00-15.00 sıralarında ilk satışını yapabildiğini ifade etti. Kira ve giderlerin altından kalkmanın zor olduğunu kaydeden Koç, şunları aktardı: "Dış siyasetimiz iyi olursa bu işler düzelebilir. Kiraları dolar üzerinden verdiğimiz için mecburen zorlanıyoruz. Buraya ilk geçtiğimizde dolar 2.80 iken şimdi 3.40 oldu. Yapacak bir şey yok. Bir müşteri olsa bir canlanma olsa yine bir yaptıklarımızın anlamı olabilir ama kimse yok. Sultanahmet patlamasından sonra çarşıda işler bıçak gibi kesildi" diye belirtti. 

'TURİST YOK, İŞ YOK'

Çarşıda hediyelik eşya dükkanı işleten Ozan Orman, turist gelmediği için bir seneden fazladır durgunluk olduğunu vurguladı. Şık takıları vitrininde sergileyen Orman, çarşı ekonomisinin turist ve dövize bağlı olduğunun altını çizerek, "Turist yok iş yok. Döviz de etkiledi. İşlerimiz hep dolar olduğu için etkileniyoruz tabii. Bir senedir iş yok. Çok kapalı dükkan var. 20 seneden beri buradayım böyle bir şey görmedim. Yani anlayacağınız ilk kez bu oluyor. Dayanamayanlar sene sonunu bekliyor, kirayı peşin verdikleri için sene sonunda dökülmeler başlıyor. Onlar da haklı" diye belirtti. 

'GEÇEN SENELERİ ARIYORUZ'

Çarşıda takı dükkanı işleten Aygül Kap ise, "İşleriniz nasıl" sorumuza, yüzündeki tebessüm ile "Gördüğünüz gibi, nasıl olsun" şeklinde yanıtlıyor. Diğer esnaf gibi işlerin durgunluğundan şikayet eden Kap, "Gördüğünüz gibi işler sakin ve durgun. Bu dönemde normalde yoğun olması gerekiyor. Çünkü Christmas dönemi ama sakin geçiyor. Geçen seneleri arıyoruz" diyerek durumu özetledi. Kendi ekonomisinin tıpkı ülke ekonomisi gibi kötü durumda olduğunu gülümseyerek anlatan Kap, şunları aktardı: "Burası turistik bir bölge ama gördüğünüz gibi hiçbir turist yok. Kendimiz artık takılarımızı takacağız galiba. Bu durum patlamalardan sonra başladı. Yerli alım bitti desek yeridir." 

Yurt dışı bağlantıları olmasa ayakta kalamayacağını kaydeden Kap, "Çarşıda yüzlerce dükkan kapatılmış, yılbaşından sonra bu sayı daha da artacak. Biz de kalamayabiliriz. Şuan direniyoruz" şeklinde ekledi. 

'EN KÖTÜ DÖNEMİMİZİ YAŞIYORUZ'

Çarşıdaki gezintimize devam ettiğimiz sırada "Çek bizi de" şeklinde seslenen hediyelik eşya satıcısı Sami Yıldız'ın yanındayız. Çarşı esnafının durumunu sorduğumuzda keyfi kaçan Yıldız, şöyle devam ediyor: "Elimizden bir şey gelmiyor. Dövizdeki artış işlerimizi etkiliyor. Turistin gelmemesi işlerimizi etkiliyor. Son 6-7 ay öncesine göre işlerimizde yüzde 80 düşüş var diyebilirim. Mal sahipleri ayakta durmaya çalışıyor ama kiracılar bırakıyor. Dayanma gücü olan bir umutla bekliyor, olmayan bırakıyor. Tabii biz de bırakıp gidebiliriz ." 

20 yıldır bu işi yaptığını ve 8 yıldır Kapalıçarşı'da esnaf olduğunu belirten Yıldız, en kötü dönemi yaşadıklarını vurguladı. (DİHABER)