7 Haziran 2005 21:00

Erdoğan sorguya çekilecek

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı George Bush ile bugün görüşecek. Görüşmeye Bush'un Türkiye'de yükselen ABD karşıtlığına dair kızgınlığının damgasını vuracağının sinyalleri dün verildi. Washington'a yakın kaynaklar ve Beyaz Saray danışmanları, Bush'un anti-Amerikancılığa karşı Erdoğan'ın acil müdahale etmesini isteyeceğini belirtiyorlar. Başbakan Erdoğan'ın Bush ile yapacağı görüşmede, ABD tarafının üç istekte bulunacağı ifade edildi. ABD'li yetkililere göre Bush'un Erdoğan'dan taleplerini; Türkiye'deki ABD karşıtı eğilimlerle mücadelede Erdoğan'ın bizzat başrolü üstlenmesi, Ortadoğu ve Kafkasya'da demokrasinin geliştirilmesinde, Türkiye'nin vizyonunun ne olduğunun açıkça belirtilmesi ve ortak yaklaşım bulunan konularda daha yakın işbirliği için çalışma gruplarının kurulması oluşturuyor.

Uyarı yapıldı Amerikan-Türk Konseyi (ATC) ve Türk-Amerikan İş Konseyi (TAIK) tarafından Washington'da düzenlenen yıllık konferansa katılan ABD yönetiminin bir yetkilisi, Erdoğan ile Bush arasındaki görüşmeye ilişkin olarak adının kullanılmaması koşuluyla AA muhaberine yaptığı açıklamada, "Ortak bir stratejik vizyon geliştirmeye ihtiyacımız var. Bunu geçmişte pek fazla yapamadık" dedi. Ortadoğu, Kafkasya ve Orta Asya'da demokrasi ve özgürlüklerin yaygınlaştırılması çabalarına işaret eden yetkili, ABD ve Türkiye'nin paylaştığı ortak değerler çerçevesinde Türkiye'nin birçok ülke için ilham kaynağı olduğunu söyledi. Amerikalı yetkili, ortak yaklaşım sağlanan konularda işbirliğinin ilerletilmesi için ortak çalışma grupları kurulabileceğini kaydetti.

Erdoğan ne isteyecek? Başbakan Erdoğan'ın ise bu görüşmede daha çok kendi partisine ve dışarıya karşı bir mesaj verme niyetinde olduğu görülüyor. Nitekim randevu talebinin Erdoğan'dan gelmesi ve bu konuda ABD'nin şantajlarına boyun eğilmesi, AKP içerisinde de ciddi rahatsızlıklara neden oluyordu. Erdoğan'ın Kıbrıs konusunda da Bush'un devreye girmesini isteyeceği kaydedildi. Zaten ABD'de Kıbrıs'ı kendi startejik projesinin bir parçası yapmak için girişimlere başlamıştı. Geçtiğimiz hafta ABD'li bir heyet KKTC'ye gitmiş, KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat da adaya ABD müdahalesi istemişti. Başbakan'ın bir başka isteği ise PKK konusunda olacak. Bush ile görüşme öncesinde yapılan bu açıklamalar, Erdoğan'ın Beyaz Saray'da sorguya çekileceğini gösteriyor. Ancak sorgulama bununla bitmeyecek. Bush ile görüştükten sonra Erdoğan, ABD'li düşünce kuruluşlarının temsilcilerinden, Washington danışmanlarından ve gazetecilerden oluşan "kanaat önderleri"nin karşısında terleyecek. Toplantıda Erdoğan'a sorular yöneltilecek.


AMERİKA'YI SAVUNMALISINIZ Bush'un Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley de Türkiye'ye bazı uyarılarda bulundu. Türkiye ile ABD'nin, kendilerini neyin birleştirdiğini gözden kaçırdıklarını savunarak, ilişkilerin güçlendirilmesi için ABD'nin, Türk dostlarının "Amerika'yı kendisine yöneltilen akıl almaz suçlamalara karşı savunmaları gerektiğini" ileri sürdü. Hadley, Türk-Amerikan ilişkilerinin son aylarda özellikle zorlu bir dönemden geçtiğini ve bu durumun, bazı gözlemcilerin, iki ülke çıkarlarının artık örtüşmediği yönünde yorumlarına neden olduğunu söyledi.


TÜRKİYE ABD'NİN SİLAH PAZARI Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, ABD'nin, son 10 yılda 20 milyar dolarlık savunma alım projesiyle "Türkiye'nin bir numaralı ortağı" olarak kaldığını kaydetti. Gönül, Müşterek Savaş Uçağı (JSF) ve F-16 savaş uçaklarının modernizasyonu gibi önemli potansiyel projelere de işaret etti. ATC'nin, iki ülkenin ilişkilerinin geliştirilmesine katkısından bahseden Gönül, "Türk-Amerikan ilişkileri her iki taraf için de çok önemli. Biz, iki vazgeçilmez ortağız" dedi. Irak'ta barış ve istikrarın bir an önce kurulmasının Türkiye tarafından arzu edildiğini belirten Gönül, TBMM'nin 1 Mart 2003'teki kararını takiben, Türkiye'nin Irak'a katkı sağlamak için elinden geleni yaptığını anlattı.


GÜL'DEN BOP'A DESTEK Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye'nin bölgesine demokrasiyi kökleştirme ve reform çağrıları yaptığını söyledi. Gül, Washington'a ulaşmasının ardından gazetecilerle yaptığı kısa sohbette, ABD'nin "demokrasi ve özgürlüğün yaygınlaştırılması" iddiasıyla ortaya attığı Büyük Ortadoğu Projesi'nin hatırlatılması üzerine, "Biz, zaten bölgemize demokrasiyi kökleştirme, reform çağrıları yapıyoruz. Bir yerde demokrasi ne kadar güçlüyse insanlar o kadar mutlu olur" dedi. Gül, Türkiye ile ABD arasında birçok meselenin yanlış anlamadan kaynaklandığını savunarak, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yarın ABD Başkanı George Bush ile yapacağı görüşmeye ilişkin beklentilerden birinin, bu yanlış anlamaların giderilmesine yönelik olduğuna işaret etti. Gül, Türkiye'de olduğu iddia edilen Amerikan ve Musevi karşıtlığının abartıldığını da söyledi.


İKİ ÜLKE KAMPANYA AÇMALI ABD'nin görevini bırakmak üzere olan Ankara Büyükelçisi Eric Edelman, hükümetlerin, ilişkilerin önemini anlatmak için "sürekli kampanya" yürütmeleri gerektiğini söyledi. İlişkilerde son dönemde bazı iniş-çıkışlar yaşandığını belirten Edelman, Türkiye'nin ekonomik ve siyasi reformlarını övdü. IMF programının tamamlanmasının da "Türkiye tarihinde bir ilk" olduğuna işaret eden Edelman, bu konuda hükümetin, zorlu ekonomik politikaları uygulayarak takdire değer bir iş yaptığını kaydetti. AB'nin Kopenhag kriterlerinin, Türkiye'nin reformlarına katkıda bulunduğunu belirten Edelman, Türkiye'ye müzakerelerin başlaması tarihi verilmesini de, "başlangıcın sona ermesi" olarak niteledi.


PKK'YE KARŞI ADIM ATILMALI Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, ABD'den PKK konusunda somut adım beklediklerini söyledi. Başbuğ, "Bu hususları, ABD ve Irak hükümetiyle üçlü görüşmelerimizde ele alıyoruz. Ancak şu ana kadar, örgüte karşı aktif eyleme geçilmemiş olması düşündürücüdür" dedi. "Terörist örgüt dış destekten mutlaka mahkum bırakılmalı ve başarı ümidi yok edilmelidir" diyen Bağbuğ, bu konuda Türkiye'nin ABD'li dostlarından, şimdikinden daha fazlasını beklediğini söyledi. PKK sorununun neden şimdiye kadar çözülmediği yönünde bir katılımcıdan gelen soru üzerine Başbuğ, ciddi bir problemin, daha ciddi hale gelmeden önce bitirilmesinin önemli olduğunu söyledi.

Evrensel'i Takip Et