Çin'e ABD ve AB baskısı

Asya gezisi kapsamında pazar günü Çin'e giden ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice 'sert' açıklamalarını burada da sürdürdü. Avrupa Birliği (AB) ülkelerini Çin'e silah satmamaları konusunda yeniden 'uyaran' Rice, Çin'in devleti bölme girişimlerini engellemeye yönelik yasasının bölgedeki gerilimi artıracağını iddia etti. Çinli yetkililer ise ABD'nin Çin'in egemenliğine saygı duyması gerektiğini belirttiler. Rice Pekin'de Çin Cumhurbaşkanı Hu Cintao ve Başbakan Ven Ciabao ile görüştü. Görüşmelerde Tayvan ve Kuzey Kore'nin nükleer programı öne çıktı. Hu, Tayvan sorununun uygun bir şekilde çözülmesinin, Çin ve ABD ilişkilerinin gelişmesinin anahtarı olduğunu belirtti. Hu, "Devleti Bölme Girişimleriyle Mücadele Yasası"nın, Tayvan'ın bağımsızlığını önleyen ve Tayvan boğazı bölgesindeki istikrarı koruyan bir yasa olduğunu söyleyerek ABD'nin "Tayvan'ın bağımsızlığını amaçlayan güçlerin ve eylemlerinin özünü ve zararını anlaması gerektiğini" ifade etti.

AB'ye uyarı Rice, Çin ziyaretinin son gününde düzenlenen basın toplantısında, AB'nin Çin'e yönelik silah ambargosunu kaldırmasının ABD açısından "doğru bir sinyal olmayacağı" görüşünü yineleyerek bunun ABD'nin güvenlik çıkarlarının bulunduğu ve askeri güçlerinin konuşlandığı Pasifik'te dengeleri değiştireceğini söyledi. Ambargonun kaldırılmasının Tayvan boğazındaki gerilimi artırabileceğini ileri süren Rice, Tayvan boğazının iki tarafından da mevcut durumu değiştirecek tek taraflı girişimde bulunmamalarını istediklerini vurguladı. Kuzey Kore'yi işgal etme amaçları olmadığını söyleyen Rice, Pyongyang'ın 'işbirliğini' reddetmesi durumunda diğer seçeneklere bakacaklarını belirtti. "Diğer seçeneklerin" ne olduğu konusunda bilgi vermeyen Rice, "Uluslararası sistemde diğer seçeneklerin ne olduğunu herkes bilir" dedi.

Straw'dan ABD'ye destek İngiltere Dışişleri Bakanı Straw da, Çin'in Tayvan'a askeri müdahaleye olanak sağlayan yasasıyla ilgili olarak Avrupalıların kafalarında sorular oluştuğunu iddia etti. Straw, yasanın zor bir siyasi ortam oluşturduğunu ve konuyla ilgili İngiliz palamenterler bir yana, özellikle Avrupa Parlamentosu'ndaki parlamenterlerin kendisine sorular yönelttiğini dile getirdi. Straw'un bu sözleri, AB'nin Çin'e silah ambargosunu yakın gelecekte kaldırmasının olası görülmediği biçiminde yorumlandı.