15 Nisan 2003 21:00

Bir destandır Anadolu

İzmir 8. TÜYAP Kitap Fuarı etkinlikleri çerçevesinde, "Homeros'tan günümüze Anadolu Destanları" konulu bir panel yapıldı. Panelde konuşmacılar, binlerce yıllık tarihiyle Anadolu'nun birçok büyük destana yataklık yaptığını dile getirdiler. Halk ozanı Adil Ali Atalay'ın yönettiği panelde ilk olarak konuşan araştırmacı-yazar Zeki Büyüktanır, bugün Anadolu'da yaşayan halkın batının Yunan uygarlığı dediği kültürü yaratanlar olduğunu dile getirerek, eski uygarlıklardan günümüze kadar gelen giyim-kuşam ve davranış benzerliklerinden örnekler verdi. Anadolu insanı ve dünya medeniyetine katkıları hakkında bilgiler sunan Büyüktanır, Homeros'un destanlanları hakkında konuştu. Homeros'un, İlyada ve Odessia destanlarının Türkiye'de yeterli ilgiliyi bulamadığnı aktaran Büyüktanır, "Oysa daha 1450'li yıllarda Fatih Sultan Mehmet saray kütüphanesi için bir İlyada yazdırmıştı. Hatta, Montagnie denemelerinde bununla ilgili bir bölüm de bulunmaktadır" dedi. Özellikle ders kitaplarında Anadolu destanlarıyla ilgili yazılan yanlış bilgileri "Anadolu ve kendi kültürümüze ihanet" olarak niteleyen Büyüktanır, "Bazıları Anadolu tarihini 1071 Selçukluların Malazgirt zaferiyle başlatırlar. Oysa, o tarihte Anadolu'da 10 milyon insan yaşamaktaydı. Anadolu'nun tarihi Hititlerle, Lidyalılarla, Firigyalılarla ve daha önceleriyle başlar. Türk-İslam sentezi denilen saçmalık ise, 1071'den öncesini reddediyor" diye konuştu. Edebiyat Öğrentemi Birsen Pekçolak da, 'Homeros'tan Günümüze Anadolu Destanları' adlı kitabı hakkında bilgiler verdi. Kitabı hazırlarken milliyetçi kaygılardan mümkün olduğu kadar uzak durmaya çalıştıklarını dile getiren Pekçolak, kitapta Homeros'un bir Anadolu ozanı ve destanlarının da birer Anadolu destanı olduğunu savladıklarını kaydetti. Yaptıkları araştırmalarda, bu savlarını destekleyen birçok kanıta rastladıklarını aktaran Pekçolak, "Anadolu'yu araştırdıkça onlarca destan çıktı karşımıza. Onlarcası da yazıya geçirilmemişti" dedi. Destanları "Doğal destan-yapay destan" olarak iki gruba ayıran Pekçolak, doğal destanlara İlyada ve Odessia'yı örnek olarak verirken, yapay destanlar için en iyi örneğin ise, Nâzım Hikmet'in Kuvayi Milliye Destanı olduğunu söyledi.

Evrensel'i Takip Et