aşırı ÜRETİM krizi

II. Dünya Savaşı sonrası hegemonik bir güce dönüşen ABD'nin bunalım ve saldırganlığının arkasında, 1970'lerden itibaren içine girdiği derin krizin önemli etkileri olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Kapitalist krizlerin, yani üretilen metaların paraya dönüştürülemediği dönemlerde krizin aşılabilmesinin bir yolu da para-sermaye hareketlerini genişletmektir ya da parasal değerlerin artmasını sağlamaktır. R. Brenner'in son makalelerinden birinde, sayılarla işaret ettiği üzere 1995-2000 yılları arasında bireysel üretken sermaye sahiplerinin kârlarında önemli düşüşler olmasına rağmen, aynı yıllar arasında firmaların borsa da işlem gören kağıtlarının değerinde büyük artışlar yaşanmıştır. Bu gelişme aslında firmaların ihtiyaç duyduğu para-sermaye miktarını arttırırken, hisse senetlerinin değerindeki artış, "refah etkisi" dolayında ekonomide yeniden hareketliliğin başlamasına neden olacaktır. Aşırı sermaye birikimi ve aşırı üretimden kaynaklanan kriz, bu kanallarla beslendiği ölçüde krizin derinleşmesine neden olmuştur. Brenner'in işaret ettiği gibi üretken sermaye kârlılıkları son yirmi yılın en alt düzeyine düşmüş ve 2000 yılından itibaren ard arda firmalara ilişkin yolsuzluklar ve iflaslar gerçekleşmeye başlamıştır (Enron, Global Crossing, Quest ve World.com).