Rantın sarsılmaz tahtı

Krizden kârlı çıkanların yine rantiye olduğu, vergi hesaplamalarıyla da ortaya çıktı. 2001'de en fazla parayı, faiz ile arsaya yatıranlar kazandı. Bunların başında da Aydın Doğan, Rahmi Koç ve Kemal Uzan gibi isimler geliyor. Gelirler Genel Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, 2001 yılı gelirleri için bu yıl Mart ayında verilen gelir vergisi beyannameleri, Vergi İstihbarat Merkezi'nde çeşitli değerlendirmelere tabi tutuldu. Gelirler Genel Müdürlüğü verileri, 2001'de şirketlerinden temettü geliri elde edenlerin yanı sıra en fazla parayı rantiyecilerin elde ettiğini de gösterdi. Türkiye'nin en fazla gelir vergisi ödeyecek 100 vergi rekortmeninin 42'sinin geçen yıl elde ettiği gelirin kaynağı olarak menkul sermaye iradı olarak gösterildi. 14 ismin gelir türü gayrımenkul sermaye iradı olarak belirtilirken, gayrımenkul ve menkul sermaye iradı gelirleri karşılığı rekortmen olanların sayısı da 21 olarak belirlendi. Başta avukatlık olmak üzere elde ettikleri serbest meslek kazancı sayesinde 8 ismin listeye girdiği 2001 yılında ticari kazançlar nedeniyle de 8 isim rekortmen oldu. 1'er rekortmenin geliri de ticari kazanç-menkul sermaye iradı ve serbest meslek kazancı-menkul sermaye iradı olarak belirlenirken, 3 isim ücret, 2 isim de sanat gelirleri ile Türkiye vergi rekortmenleri listesine girdi. Bu arada illerden sonra Türkiye'nin en çok kazanan ve en çok vergi ödeyecek ilk 100 ismi de belirlendi. Aydın Doğan'ın 3 trilyon 553.9 milyar liralık gelir vergisi ile Türkiye rekortmeni olduğu listede, İstanbul'dan 81 isim yer aldı. Rekortmenler listesine Ankara'dan 13 isim girerken, Hatay 2 rekortmen ile dikkat çekti. Türkiye'nin en çok gelir vergisi ödeyecek ilk 100'ü arasında Bursa, Trabzon ve Antalya da birer isimle temsil edildi. İbrahim Tatlıses'in 991.8 milyar liralık gelir vergisi ile Türkiye 21'incisi olduğu rekortmenler listesine Hülya Avşar da girmeyi başardı. Listede 56'ıncı sırada bulunan Avşar'ın toplam vergisi 699.6 milyar lira olarak hesaplandı. Bu arada, 81 ilin vergi rekortmenlerinin gelir türleri ise Anadolunun en çok kazananlarının müteahhitler, eczacılar, akaryakıt bayileri ve ticari işletmeler olduğunu ortaya koydu. İllerde en fazla gelir vergisi ödeyecek isimler arasında bakkal, kuyumcu, avukat, noter ve turizm işletmecileri de yer aldı. Bazı illerde ise menkul sermaye ve gayrımenkul sermaye iradı gelirleriyle vergi rekortmeni unvanı alındı.