İktisatta gerçeğe çağrı

ODTÜ Ekonomi Topluluğu tarafından düzenlenen 1. Ankara İktisat Kongresi, çeşitli üniversitelerden gelen iktisat öğrencilerinin bildiri sunumlarıyla devam ediyor. Öğrenciler, üniversitelerde verilen neoklasik iktisat eğitiminin sistemin ideolojisini resmileştirdiğine dikkat çekerek, iktisat eğitiminin Marksist iktisattan, İslami iktisat anlayışına kadar tüm kavramların içeren bir yapıya sahip olması gerektiğini dile getirdiler. Böylelikle 'alternatif yok' iddiasının da aşılabileceğini ifade eden öğrenciler, üniversitede sistem için adam yetiştirme yeri değil, sistemi sorgulayacak hatta değiştirecek insanların yetişme yeri olduğunu belirttiler. Kongrenin önceki gün yapılan "İktisat eğitimi tartışmaları" oturumunda "Öğrenci gözüyle iktisat eğitimi" başlıklı bildiriyi sunan Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Öğrencisi Murat Şeker, Fransa'da iktisat öğrencileri tarafıdan iktisadın üniversitelerde okutulma yöntemlerinden ve iktisat eğitiminin niteliğinden başlayan tartışmaların, halka halka büyüyerek egemen iktisat teorisinin alternatifsiz verilmesine, matematiğin iktisat eğitimindeki yerinin ağırlığına, iktisadın siyasetle ve siyasi tercihle olan ilişkisine kadar ulaştığını dile getirdi. İktisadın bir sosyal bilim olduğunu söyleyen Şeker, gelişmiş ekonometrik ve matematik modelleriyle karmaşık insan davranışlarının, etkenlerin ve ilişkilerinin açıklanmasının güç olduğunu kaydetti. Türkiye ekonomisindeki iktisadi ajanların 'akıl' yerine 'zeka'yı öne çıkararak uzun dönem yerine kısa döneme öncelik verdiğini ifade eden Şeker, olmayan kaynakların borçla etkin olmayan biçimde kullanıldığını, ekonomide her şeyin bir bedeli olduğu gerçeğinin gözardı edildiğinin altını çizdi.

'Sistem sorgulanmalı' Üniversitelerde, neoklasik iktisadın tartışmasız doğrular olarak aktarıldığını belirten Şeker, "Üniversiteler mümkün olduğunca önyargılarından arınmış, özgür düşünen, sorgulayan alanı ile ilgili tüm gelişmeleri izleyen öğrenciler yetiştirme amacında olmalıdır. Üniversitede sistem için adam yetiştirilmez, sistemi sorgulayacak hatta değiştirecek insanlar yetiştirilir" dedi. ODTÜ İktisat Fakültesi Öğrencisi Mustafa Erdem Sakınç da "Zaman-Mekan-Konum üçgeninde iktisat eğitimi" başlıklı bildirisinde, neoklasik iktisada dair eleştirilerin ve tartışmaların Türkiye yerelliğine taşındıkça daha anlamlı olacağını kaydederek, küreselleşme söyleminin dolaştığı dünyada iktisat eğitiminde de hızla bir aynılaşmaya gidildiğini belirtti. Sakınç, "Tartışmanın merkezindeki konuların yanında ne olduğumuzu bilen, başımıza gelen olayları, problemleri yine bu coğrafyadan bakarak irdeleyen ve neden-sonuçlarını doğru biçimde ortaya koyabilen bir akademik ortam ve bu ortamın sağladığı eğitim ihtiyacı ile karşı karşıyayız" dedi.