22 Ocak 2000 22:00
Rodos'un koruyucu heykeli
Yapımı MÖ 280 yılında tamamlanan efsanevi Rodos Heykeli, adalıların Makedon ordularına karşı verdikleri direnişi simgeler.
Rodos'un koruyucu heykeli
Yunan mitlerinde Rodos Adası'nın önemli bir yeri vardır. Pek çok adası ve 'tanrıların uğrak yeridir' Rodos. Efsaneye göre Rodos, Poseidon'un kızının adıdır. Güneş tanrısı Helios, Rodos'a aşık olur ve ikisinin yedi oğulları, bir kızları olur. Oğullardan birinin de üç oğlu olur. İşte bu üç oğul, Kamiros, Ialysos ve Lindos, kendi adlarına birer şehir devlet kurarlar.
Ialysos, Kamiros, Lindos, MÖ IV. yüzyılda birleşerek Rodos'u başkent yaparlar. Adanın Mısırlılarla geliştirdikleri sıkı ticari ilişkiler Makedonyalıları rahatsız etmektedir ve MÖ 305 yılında Büyük İskender'in halefi olarak bilinen Demetrios Poliorketes Rodos Adası'nı kuşatır. Ancak kent günlerce direnir. Kuşatmanın sona ermesinin şerefine Rodoslular, daha sonra dünyanın yedi harikası arasında sayılacak olan Rodos heykelini dikerler. Heykel, zaferi getirdiğine inanılan Güneş Tanrısı Helios'a adanır. Helios'u simgeleyen heykelin sahibi sanatçı Lindoslu Chares tam 12 yıl boyunca aralıksız çalışır. Rodos heykelinin yapımında Makedonyalıların giderken bıraktıkları askeri malzeme kullanılır.
Büyük emek
Heykelin bronz kaplamasının yapımında çok sayıda işçi çalışır. Tamamı beyaz mermerdendir ve tanrı Helios'un ayak bilekleri bu tabana sabitlenmiştir. Heykelin içi demir çubuklarla desteklenmiştir. Heykelin yapımı sırasında yüksek kısımlara ulaşabilmek amacıyla topraktan bir rampa oluşturulmuş, heykelin yapımı bitince bu rampa ortadan kaldırılmıştır. Pliny'nin notarına göre çok az kimse heykelin tek bir başparmağını ancak kucaklayabilirdi.
Heykelin biçimi hakkında yapılan arkeolojik incelemeler, antik çizimlerden gerçeğe daha yakın bir şekil veriyor. ABD'de bulunan Hürriyet Heykeli'ni yapan Fransız sanatçı Auguste Bartholdi'nin de Rodos Heykeli'nden etkilendiği belirtiliyor.
Nerede dikildi?
Bugün heykelin gerçek boyutları ve tam olarak nerede dikildiği hakkında elimizde kesin bir bilgi bulunmuyor. Tarihçiler heykelin 31 metre olduğu ve Rodos şehir devletinin merkezinde bulunan Helios Tapınağı'nın avlusuna dikildiği görüşünde. Mitolojik kaynaklara göre ise heykel Rodos Limanı'nda bulunuyordu. Ancak yapılan araştırmalar, heykelin limanın girişinde dikilmiş olmasına pek ihtimal vermiyorlar. Öte yandan, eğer bu doğru olsaydı, bu dev heykel yıkıldığında liman girişinin bütünüyle kapanması gerekirdi.
Depremde yıkıldı
Heykelin bunuduğu tahmin edilen bölgeler, etkili bir fay hattının üzerinde yer alıyor ve heykelin yapımının tamamlanmasından 66 yıl sonra yıkılmasına da güçlü bir deprem yol açtı. Heykel, en zayıf noktalarından, dizlerinden kırıldı. Mısırlılar, heykelin yeniden dikilmesi için gereken tüm gideri karşılamayı önerdiler. Fakat bu plan asla hayata geçmedi.
Grekler, heykelin yıkıntılarını 800 yıl boyunca kaldırmamışlar. Ancak MS 653 yılında adayı işgal eden Emevilerin ilk halifesi Muaviye, heykelin parçalarını Suriyeli bir Yahudi tüccara satar. Bu parçaların 900 deve tarafından taşındığı söylenir.
Yunan mitlerinde Rodos Adası'nın önemli bir yeri vardır. Pek çok adası ve 'tanrıların uğrak yeridir' Rodos. Efsaneye göre Rodos, Poseidon'un kızının adıdır. Güneş tanrısı Helios, Rodos'a aşık olur ve ikisinin yedi oğulları, bir kızları olur. Oğullardan birinin de üç oğlu olur. İşte bu üç oğul, Kamiros, Ialysos ve Lindos, kendi adlarına birer şehir devlet kurarlar.
Ialysos, Kamiros, Lindos, MÖ IV. yüzyılda birleşerek Rodos'u başkent yaparlar. Adanın Mısırlılarla geliştirdikleri sıkı ticari ilişkiler Makedonyalıları rahatsız etmektedir ve MÖ 305 yılında Büyük İskender'in halefi olarak bilinen Demetrios Poliorketes Rodos Adası'nı kuşatır. Ancak kent günlerce direnir. Kuşatmanın sona ermesinin şerefine Rodoslular, daha sonra dünyanın yedi harikası arasında sayılacak olan Rodos heykelini dikerler. Heykel, zaferi getirdiğine inanılan Güneş Tanrısı Helios'a adanır. Helios'u simgeleyen heykelin sahibi sanatçı Lindoslu Chares tam 12 yıl boyunca aralıksız çalışır. Rodos heykelinin yapımında Makedonyalıların giderken bıraktıkları askeri malzeme kullanılır.
Büyük emek
Heykelin bronz kaplamasının yapımında çok sayıda işçi çalışır. Tamamı beyaz mermerdendir ve tanrı Helios'un ayak bilekleri bu tabana sabitlenmiştir. Heykelin içi demir çubuklarla desteklenmiştir. Heykelin yapımı sırasında yüksek kısımlara ulaşabilmek amacıyla topraktan bir rampa oluşturulmuş, heykelin yapımı bitince bu rampa ortadan kaldırılmıştır. Pliny'nin notarına göre çok az kimse heykelin tek bir başparmağını ancak kucaklayabilirdi.
Heykelin biçimi hakkında yapılan arkeolojik incelemeler, antik çizimlerden gerçeğe daha yakın bir şekil veriyor. ABD'de bulunan Hürriyet Heykeli'ni yapan Fransız sanatçı Auguste Bartholdi'nin de Rodos Heykeli'nden etkilendiği belirtiliyor.
Nerede dikildi?
Bugün heykelin gerçek boyutları ve tam olarak nerede dikildiği hakkında elimizde kesin bir bilgi bulunmuyor. Tarihçiler heykelin 31 metre olduğu ve Rodos şehir devletinin merkezinde bulunan Helios Tapınağı'nın avlusuna dikildiği görüşünde. Mitolojik kaynaklara göre ise heykel Rodos Limanı'nda bulunuyordu. Ancak yapılan araştırmalar, heykelin limanın girişinde dikilmiş olmasına pek ihtimal vermiyorlar. Öte yandan, eğer bu doğru olsaydı, bu dev heykel yıkıldığında liman girişinin bütünüyle kapanması gerekirdi.
Depremde yıkıldı
Heykelin bunuduğu tahmin edilen bölgeler, etkili bir fay hattının üzerinde yer alıyor ve heykelin yapımının tamamlanmasından 66 yıl sonra yıkılmasına da güçlü bir deprem yol açtı. Heykel, en zayıf noktalarından, dizlerinden kırıldı. Mısırlılar, heykelin yeniden dikilmesi için gereken tüm gideri karşılamayı önerdiler. Fakat bu plan asla hayata geçmedi.
Grekler, heykelin yıkıntılarını 800 yıl boyunca kaldırmamışlar. Ancak MS 653 yılında adayı işgal eden Emevilerin ilk halifesi Muaviye, heykelin parçalarını Suriyeli bir Yahudi tüccara satar. Bu parçaların 900 deve tarafından taşındığı söylenir.
YAZARLAR
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
A. Cihan Soylu
Türkiye İslamcı hareketi ve Filistin sorunu
İhsan Çaralan
İsrail’in İran’a ‘meşru müdafaa’ saldırısını açıkça ilan etmesi ne anlama geliyor?
Şebnem Korur Fincancı
Şiddetsiz bir geleceği birlikte inşa edelim
Sultan Özer
Diyanet İsrail’den vize aldı
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs’ın tarihi ve 2024 1 Mayıs’ının önemi
Arif Nacaroğlu
Yapay zeka
Mehmet Özyazanlar
Federasyon değişecek, işler düzelecek!..
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
