2 Kasım 1999 22:00

ABD, GAP'la bölgedeki

ABD, GAP'la bölgedeki
     kontrolünü artıracak
Kamil Şanverdi
ABD'nin Türkiye Büyükelçisi Mark Parris başkanlığında 20 tekel yöneticisinden oluşan heyetin ziyaretinin ardından, GAP'a heyet yağmaya başladı. Almanya Federal Meclis İçişleri komisyonu üyesi milletvekilleri ile Hindistan, Norveç ve İsviçre'nin Ankara büyükelçilerinin de bulunduğu çok sayıda yabancı heyet, Diyarbakır başta olmak üzere bölgede temaslarda bulundu. Bu "ilgi"yi gazetemize değerlendiren Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kazım Kanber, projenin Urfa, Antep, Mardin, Adıyaman ve birçok alanı kapladığını belirterek, olayın teknik, ekonomik ve sosyal boyutlarına dikkati çekti.
Yatırım yapmak için bölgede her şeyin hazır olduğunu söyleyen Prof. Kanber, ucuz bir işgücü, giderek gelişmekte olan altyapı, sulama kanalları, dranej sistemleri ve benzeri birçok projenin mevcut olduğunu ve yatırımcı için her şeyin hazır olduğunu söyledi. Bunun yanında devletin teşvikleri de hesaba katıldığı zaman bölgenin tam anlamıyla ticari anlamda çekim merkezi haline geldiğini vurgulayan Prof. Kanber, ziyaretlerin arkasında askeri nedenlerin de olabileceğini belirtti.
ABD bölgeyi kontrol etmek istiyor
Prof. Kanber, Ortadoğu'nun petrol rezervelerinin korunması açısından GAP'ın çok stratejik bir nokta oluşturduğunu vurgulayarak, ABD'nin firmalar aracılığıyla bölgeyi denetleme gibi bir niyetinin olabileceğine dikkati çekti. Prof. Kanber şöyle konuştu:
"ABD dünya gücü, Türkiye'nin de jeopolitik konumu belli. Ortadoğu petrolleri denetlenmek isteniyorsa en iyi yer Güneydoğu Anadolu'dur."
Projenin hayata geçirildiği tarihten itibaren bittiği zaman neler yapılacağı ve hangi amaçlarda kullanılacağının GAP Master adlı bir program ile belirlendiğini söyleyen Prof. Kanber, Türkiye'nin Güneydoğu'yu yıllar boyunca ihmal ettiğini, bugün bu projeyle büyük bir fırsatın yakalandığını sözlerine ekledi.
Bu tür durumlarda çok akılcı politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Kanber, ABD ve dış ülkelerin yüksek teknolojisinden faydalanmanın yararlı olacağını, fakat buraların onlara hibe edilmemesi gerektiğini söyledi. Projelerin hazırlandığı dönemde 'Dışarıya pazarlanacak' diye bir şey olmadığını söyleyen Prof. Kanber, bugünkü siyasal iktidarın kazançlı bir anlaşma yoluna gidebileceğinden ümitli olmadığını da vurguladı. Prof. Kanber, "İsrail şu an bölgede çiftlikler kurmuş durumda. Kendi üretiminin yanında Ortadoğu pazarını ele geçirmeye çalışıyor. ABD'liler daha yatırım yapmadı, ne yapacaklarını tam bilmiyoruz. İsrail gibi olacaksa hiç olmasın" diye konuştu.