20 Haziran 2015 04:16

AKP döneminde kültür ve politika: Marka, Takva, Tuğra

Evrensel Basım Yayın'dan çıkan 'Marka Takva Tuğra', tek başına iktidarda kaldığı 13 yıl boyunca hakim kültürel referans sistemini değiştirmeyi başaran AKP hükümetinin bilançosunu çıkarmaya çalışıyor.

Paylaş

Evrensel Basım Yayın'dan çıkan “Marka Takva Tuğra”; tek başına iktidarda kaldığı 13 yıl boyunca hakim kültürel referans sistemini değiştirmeyi başaran AKP hükümetinin bilançosunu çıkarmaya çalışıyor.  Hazırlığı bir yıl önce başlayan kitabın, bu devrin kapandığının işaretlerinin alındığı 7 Haziran seçimlerinden hemen sonra yayımlanabilmesi bilanço tespiti bakımından olduğu gibi, bakiyeyi belirleme bakımından da iyi bir zamanlama. Çünkü AKP hükümetleri döneminin etkisi bir sayfanın kapanmasıyla bıçakla kesilir gibi silinebilecek nitelikte değil.  

Kitabın buluşmayı umduğu genç okurların çoğu AKP Hükümetinin gölgesinde büyüdü. Yine çoğunun hafızasına kıyaslama yapabilecekleri başka bir siyasal iktidar kayıtlı değil. Dolayısıyla bu kuşağın duygularından davranışlarına, beğenilerinden zevklerine kadar her şey, ekseninde AKP’nin olduğu bir kültür dünyasında şekillenmiş sayılır. Bir kısmı, içinde yaşadığı dünyanın normlarını içselleştirip benimsedi, bir kısmı ise buna şiddetle isyan etti. AKP’nin en büyük tahribatının bütün bu zaman boyunca genç nüfusu kendisi için elzem bir kimlik kalıbına girmeye yönlendirmekle ilişkili olması, bu gerilimin nedenlerinden biridir.

Muhafazakar ve dindar bir “Asım nesli” yetiştirmek amacıyla neredeyse bir toplum mühendisliğine soyunan hükümet kadrolarının, önceki iktidarlar dönemini zulüm dönemi, AKP’yi de bastırılmış kimlikler için bir temize çekme ve yeniden doğuş imkanı olarak sunması herkesin bildiği gibi çatışmasız bir seyir izlemedi. Toplumun kültürel tercihler bakımından ikiye bölündüğü, kutuplaştığı bir dönemdir bu. AKP dönemi en çok bu kutuplaşmış kimlikler arasındaki kültürel çatışma üzerinden okunabilir.

Diğer yandan, AKP nezdinde kültür;  neoliberal kalkınmacılığın kışkırttığı yeni burjuvazinin tutkusu marka ile yoksulların talepsizleştirilmesini kolaylaştırmanın aracına dönüşen takvanın bir arada bulunuşunun derinleştirdiği fay hattını soğurup görünmezleştiren bir rol de oynadı. Bu kültür, her şeyden önce kendi referans kaynaklarını Osmanlı İmparatorluğu’ndan alan bir hükümdarın tuğrasıyla tescil edildi.

Marka Takva Tuğra; kent planlamasından gündelik yaşama, kamusal alanın düzenleniş biçiminden sanata, üsluptan söyleme kadar her alana sirayet eden bu gerilim ortamının oluşmasında rol oynayan kültürel unsurların izini sürerken, politika ile kültür arasındaki kolay yer değiştirmelerin, kültürel söyleme içerilerek popülerleştirilen siyasetin boy attığı karmaşık zeminde yol almaya çalışıyor.

Kemal İnal, Nuray Sancar ve Ulaş Başar Gezgin'in hazırladığı kitabının yazarları arasında Ahu Antmen, Ali Kenanoğlu, Arif Belgin, Asuman Türkün, Aydın Çubukçu, Aydın İleri, Ayşe Hazar Köksal, Ayşegül Tezören, Aziz Çelik, Burhan Kum, Cemal Dindar, Cenk Saraçoğlu, Cihan Uzunçarşılı Baysal, Çimen Günay-Erkol, Esra Arsan, Esra Ercan Bilgiç, Evren Haspolat, Fehim Işık, Fuat Ercan, Göksel Aymaz, Hacer Foggo, Hakkı Özdal, Havva Ezgi Doğru, Kansu Yıldırım, M. Sinan Birdal, Mete Oğuz, Özlem Duygu Durgun, Pınar Öğünç, Ruhdan Uzun, Seda Başer, Sevda Karaca, Sibel Özbudun, Şenay Aydemir, Taner Timur, Yaşar Adnan Adanalı, Yücel Demirer, Yücel Erten, Z. Tül Akbal Süalp bulunuyor. (KÜLTÜR SERVİSİ)

ÖNCEKİ HABER

Türkan Şoray 24 yıl sonra yönetmen koltuğunda

SONRAKİ HABER

Gündoğdu'da Grup Yorum coşkusu

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...