Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz: Sivrisinekler taşıyıcı rol oynuyor

Eylem NAZLIER
İstanbul

Hava sıcaklıkların artmasıyla birlikte sivrisinek ısırığı nedeniyle hastanelere başvuranların sayısında artış yaşanıyor. Son dönemde çok sayıda vatandaşın sivrisinek ısırığı şikayetiyle hastanelere başvuruyor.  Sivrisineklerin neden olabileceği hastalıklara dikkat çeken Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, “Sivrisinek hasta insanları ve bazen hayvanları ısırarak, mikropları vücuduna alıyor. Başka insanları ısırarak bu mikropları onlara bulaştırıyor” dedi.

"CİDDİ REAKSİYONLARA YOL AÇABİLİR"

Sivrisineklerin bazı hastalıklarda taşıyıcı rol oynadığını belirten Yavuz “Bunun ülkemizde en bilinen ve eski örneği sıtmadır. Sıtma paraziter bir hastalıktır ve sivrisinekler hasta insanları ısırdıklarında vücuduna mikropları alır. Sivrisinekler o mikropları hasta olmayan birini ısırdıkları zaman bulaştırabilir. Dolayısıyla sivrisineklerin bulunduğu ortamlarda bu hastalıkları taşıyan hastalar bulunuyorsa bu risk oluşturabilir” diye konuştu.

Sivrisineklerin türlerine göre Zika virüsü, Sarı Humma, Dang Ateşi gibi sivrisineğin farklı hastalıkları taşıyabilecekleri bilgisini veren Yavuz “Ülkemizde de daha önce görülen Batı Nil virüsü hastalığı da yine şu anda gündemde olan Aedes türüyle değil ama başka bir tür bir sivrisinekle taşınan bir hastalıktır” diye konuştu. Sivrisineklerin ısırıklarına bağlı da bazı sağlık problemleri olabileceğini de aktaran Yavuz, “Sivrisinek ısırıkları çocuklarda ve bağışıklık sistemi bozukluğu olan kişilerde daha ciddi reaksiyonlara yol açabilir. Bu reaksiyonlar arasında, ısırık bölgesinde şişlik ve kızarıklığın daha geniş bir alanda olması, hafif ateş, kurdeşen (ürtiker), lenflerde büyüme olabilir” ifadelerini kullandı.

"BAŞ ETMEK ÇOK ZOR"

Sivrisineklerle baş etmenin çok zor olduğunu belirten Yavuz, “Çünkü çok hızlı ve çok sayıda üreyebilirler. Sivrisineklerle mücadelede entegre olunmalı. Bir defa sivrisinek üremesine yol açacak koşulları ortadan kaldırmaya çalışmak lazım. Burada da en kritik nokta durgun su kaynakları. Çünkü durgun su kaynaklarında sivrisinekler çok hızla üreyebilirler. Durgun su kaynağı oluşumuna izin vermemeye çalışmak lazım. Bu da kolay bir iş değil. Hani bir yağmur çukurunda bile üreyebilirler. İkinci olarak sinekler larva halindeyken yapılan mücadele yöntemleri var. Bir de bireysel önlemler var tabii kişi olarak da kendimizi korumaya çalışmalıyız. Bu bireysel önlemlerde önemlidir ama dediğim gibi bütün bunların birlikte entegre bir şekilde uygulanması esastır” dedi.

Sivrisineklerle mücadelede kullanılan insektisit ya da pestisit dediğimiz kimyasalların da olumsuz etkileri olduğuna vurgu yapan Yavuz “Kullandığınız pestisit ve insektisitler suyu toprağa kirletebilir. Zaman zaman gıdalara kalıntı olarak geçebilir. Bir de sineklerin bu kimyasallara direnç geliştirme olasılığı var. Başta söylediğim gibi sivrisineklerle mücadele etmek, onların sayısını kontrol etmeye çalışmak çok zor bir iş. Mutlaka entegre ve geniş çaplı bir çalışma gerekiyor. Sivrisineklerin yaşam ve üreme koşullarını teşvik eden ortam ortadan kaldırılmalı” değerlendirmesinde bulundu.

"BU TİP HASTALIKLARI DAHA ÇOK GÖRECEĞİZ"

Küresel iklim değişikliğinin etkileri ve artan küresel hareketliliğin bu tip hastalıkların taşınmasını ya da sivrisineklerin yaşam alanlarını farklılaştırmasını beraberinde getirdiğini dile getiren Yavuz şunları söyledi: “Bundan sonraki dönemde vektörlerle bulaşan hastalıkları daha fazla göreceğiz. Bu beklediğimiz bir değişim. Bunlara yönelik hazırlıklarımızın arttırılması ve bu hastalıkları yakından izleme ve vektör mücadelesiyle ilgili çalışmalara önem vermeliyiz. Tek sağlık yaklaşımı dediğimiz; insan, hayvan ve çevre sağlığını birlikte ele alan  çalışmalar yapmalıyız.”

ISIRIĞA KARŞI YAPILMASI GEREKENLER

Sivrisinek ısırıklarına ilişkin Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz şu önerilerde bulundu: “Bölgeyi sabun ve su ile yıkayın. Şişliği ve kaşıntıyı azaltmak için buz uygulayın. (Cilde temas ettirmeden havlu ya da buz torbası ile) ve gerektiğinde tekrarlayın. Kaşıntıyı azaltmak için karbonat ve su kullanın. Karbonatlı su için 1 yemek kaşığı karbonatı macun kıvamında olacak şekilde suyla karıştırın ve ısırık yerine sürün, 10 dakika bekleyin ve suyla bölgeyi yıkayın. Kaşıntıyı azaltmak için antihistaminik kremler işe yarayabilir.”