Yüzlerce yıllık deyişler yok olmakla karşı karşıya
25 yıldan beri deyişler üzerine araştırma ve derleme yapan Ege Üniversitesi Devlet Türk Müziği Konservatuarı Öğretim Üyesi ve aynı zamanda sanatçı olan Dr. Gani Peşken, yüzlerce yıllık sözlü gelenekten beri devam eden ve usta çırak ilişkisiyle günümüze ulaşan deyişlerin korunması gerektiğine dikkat &cced
Gaziantep’in Yavuzeli ilçesine bağlı Kuzuyatağı köyünde Alevilerin Seyyid Koreş ziyaretinde görüştüğümüz Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Gani Peşken’in “Kül” ve “Rıza Kapısı” adlı iki albümü bulunuyor. Yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip olan sözlü gelenek kültürünün önemine dikkat çeken Peşken, usta çırak ilişkisiyle bugüne ulaşan bu değerlerin çok öz değerler olduğunu dile getirdi. Peşken, “Bunun için diyebilirim ki her birinin içerinden çok özel şifreler var. Bu şifrelerin çözülebilmesi için belli bir olgunluğa erişilmesi gerek. Bu olgunluğa da emekte irfan dediğimiz cemlerde ulaşılabilir. Ama bugün büyük şehirlerimizde bu cemler yaşatılmıyor” diye konuştu.
Cemlerde söylenen deyişlerin aslında ayet olduğunu ifade eden Peşken, “Her birini şöyle bir tane deyiş dediğimiz o ayeti alıp onu belli bir olgunluğa erişmiş insanlar kendi aralarında sohbette açıyorlar. Sadece bir ozanın bir şiirini açtıklarında o günlerce devam ediyor. Bugün ise bu yapılmıyor. Şiiri gerçekten derinlemesine içine girip idrak eden kimse yok. En azından bunları kendi cemevlerimizde dahi yapmış olsak sanırım orada daha büyük hizmetler yapmış oluruz” dedi.
ÖNEMLİ OLAN ÖZÜ İDRAK EDEBİLMEK
Bugün teknolojik birçok şeye sahip olduklarını ancak özde kaybettikleri çok değerlerin olduğunu aktaran Peşken sözlerini şöyle sürdürdü: “Önemli olan o özü idrak edebilmek, sunabilmek. Tabi bizim yapmamız gereken bağlamanın bir enstrüman değil yüzlerce bir yıldan gelen telli kuram felsefesini çocuklarımızı aşıladığımızda o zaman çocuklarımız bu kültürü alacak, geleceğe taşıyacaktır. Tıpkı Anadolu’daki türkülerimiz nasıl derlenip toparlanmışsa bu gelenekte derlesin, toplansın. Yoksa bir türkülerimizi, deyişlerimizi, ayetlerimizi başka kuşaklardan farklı bir şekilde dinleyeceğiz. O zaman da herhalde bir şey bulamayacağız.” (Gaziantep/EVRENSEL)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
