13 Eylül 1999 21:00
Zorunlu tasarrufta belirsizlik sürüyor
Yeni Sosyal Güvenlik Yasası'nda zorunlu tasarruf kesintileri kaldırılarak, yerine aynı oranlarda işsizlik sigortası kesintisi getiriliyor.
Zorunlu tasarrufta belirsizlik sürüyor
Sosyal Güvenlik Yasası ile kamuoyunda zorunlu tasarruf olarak bilinen çalışanların tasarruflarını teşvik hesabına prim kesintisi durdurulurken, hesapta şu ana kadar biriken 3 katrilyon 266.4 trilyon lira ne olacağı konusu belirsizliğe büründü.
Yasada çalışanlardan yüzde 2, işverenlerden de yüzde 3 oranında yapılan zorunlu tasarruf kesintileri 1 Haziran 2000 tarihinden itibaren kaldırılıyor. Bunun yerine aynı oranlarda işsizlik sigortası fonu kesintisi getiriliyor. Ancak yasada, hesapta şu ana kadar biriken tutardan yapılan geri ödemeler sonunda kalan ve çeşitli menkul kıymetlere yatırılarak değerlendirilen 3.5 katrilyon lira dolayındaki paranın geri ödemesi ya da nerede kullanılacağına ilişkin herhangi bir hüküm yer almıyor.
Hazine Müsteşarlığı'nın bu konuda sürdürdüğünü açıkladığı çalışmalarda ise üç alternatif üzerinde durulduğu belirtiliyor. Bu alternatiflerin ilki, zorunlu tasarrufların tasfiye edilerek, çalışanlara belirli bir plan çerçevesinde ödeme yapılması. İkinci alternatif emekli olanlara ödeme yapılması. Ya da paranın özel emeklilik fonu çerçevesinde oluşturulacak bireysel emeklilik fonlarına aktarılması öngörülüyor.
Demirel'in çelişkisi
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, sosyal tarafların itirazlarına rağmen Sosyal Güvenlik Yasası'nı onaylarken, çalışanların tasarruflarını teşvik hesabıyla ilgili düzenleme konusunda kendisi ile çelişti. Demirel'in onayladığı Sosyal Güvenlik Yasası, 1996 yılında veto ettiği Zorunlu Tasarruf Yasası ile aynı düzenlemeyi getiriyor. Demirel, 1996 yılında Refahyol hükümeti tarafından hazırlanarak TBMM'de kabul edilen, çalışanların tasarruflarını teşvik hesabına yapılan kesintilere son veren yasayı, hesapta biriken paraların çalışanlara geri ödenerek tasfiyesi konusuna yer verilmediği gerekçesiyle veto etmişti. Demirel'in veto gerekçeleri arasında ayrıca çalışanlar adına işverenlerden yapılan yüzde 3'lük kesintinin kazanılmış hak oluşturduğu dikkate alınarak bu kesintinin ücretlere yansıtılmaması da yer almıştı.
Tasarruflar ne kadar oldu?
Zorunlu Tasarruf Hesabı'na temmuz sonu itibariyle 3 katrilyon 266.4 trilyon liralık anapara ve nema girişi oldu. Bu tarihe kadar işçi ve işverenlerden zorunlu tasarruf hesabına 932.8 trilyon lira kesinti yapıldı. Söz konusu paraların neması da 2 katrilyon 333.6 trilyon lira olarak bildirildi. Çalışanlara şimdiye kadar yapılan nema ödemeleri ise 734 trilyon liraya ulaştı. Ayrıca Ziraat Bankası'na yatırım harcamaları ve komisyon olarak 9.4 trilyon, diğer ilgili kuruluşlara da 4.1 trilyon lira ödendi. Hesapta kalan paranın 2 katrilyon 462.7 trilyon liralık bölümünün vadeli mevduat hesapları ile çeşitli tahvil ve devlet iç borçlanma senetleri alınarak nemalandırıldığı bildirildi. Temmuz ayı anapara girişi olan 56.2 trilyon liranın ise dönem sonu hesap bakiyesi olarak Ziraat Bankası'ndaki hesapta bulunduğu belirtildi.
Sosyal Güvenlik Yasası ile kamuoyunda zorunlu tasarruf olarak bilinen çalışanların tasarruflarını teşvik hesabına prim kesintisi durdurulurken, hesapta şu ana kadar biriken 3 katrilyon 266.4 trilyon lira ne olacağı konusu belirsizliğe büründü.
Yasada çalışanlardan yüzde 2, işverenlerden de yüzde 3 oranında yapılan zorunlu tasarruf kesintileri 1 Haziran 2000 tarihinden itibaren kaldırılıyor. Bunun yerine aynı oranlarda işsizlik sigortası fonu kesintisi getiriliyor. Ancak yasada, hesapta şu ana kadar biriken tutardan yapılan geri ödemeler sonunda kalan ve çeşitli menkul kıymetlere yatırılarak değerlendirilen 3.5 katrilyon lira dolayındaki paranın geri ödemesi ya da nerede kullanılacağına ilişkin herhangi bir hüküm yer almıyor.
Hazine Müsteşarlığı'nın bu konuda sürdürdüğünü açıkladığı çalışmalarda ise üç alternatif üzerinde durulduğu belirtiliyor. Bu alternatiflerin ilki, zorunlu tasarrufların tasfiye edilerek, çalışanlara belirli bir plan çerçevesinde ödeme yapılması. İkinci alternatif emekli olanlara ödeme yapılması. Ya da paranın özel emeklilik fonu çerçevesinde oluşturulacak bireysel emeklilik fonlarına aktarılması öngörülüyor.
Demirel'in çelişkisi
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, sosyal tarafların itirazlarına rağmen Sosyal Güvenlik Yasası'nı onaylarken, çalışanların tasarruflarını teşvik hesabıyla ilgili düzenleme konusunda kendisi ile çelişti. Demirel'in onayladığı Sosyal Güvenlik Yasası, 1996 yılında veto ettiği Zorunlu Tasarruf Yasası ile aynı düzenlemeyi getiriyor. Demirel, 1996 yılında Refahyol hükümeti tarafından hazırlanarak TBMM'de kabul edilen, çalışanların tasarruflarını teşvik hesabına yapılan kesintilere son veren yasayı, hesapta biriken paraların çalışanlara geri ödenerek tasfiyesi konusuna yer verilmediği gerekçesiyle veto etmişti. Demirel'in veto gerekçeleri arasında ayrıca çalışanlar adına işverenlerden yapılan yüzde 3'lük kesintinin kazanılmış hak oluşturduğu dikkate alınarak bu kesintinin ücretlere yansıtılmaması da yer almıştı.
Tasarruflar ne kadar oldu?
Zorunlu Tasarruf Hesabı'na temmuz sonu itibariyle 3 katrilyon 266.4 trilyon liralık anapara ve nema girişi oldu. Bu tarihe kadar işçi ve işverenlerden zorunlu tasarruf hesabına 932.8 trilyon lira kesinti yapıldı. Söz konusu paraların neması da 2 katrilyon 333.6 trilyon lira olarak bildirildi. Çalışanlara şimdiye kadar yapılan nema ödemeleri ise 734 trilyon liraya ulaştı. Ayrıca Ziraat Bankası'na yatırım harcamaları ve komisyon olarak 9.4 trilyon, diğer ilgili kuruluşlara da 4.1 trilyon lira ödendi. Hesapta kalan paranın 2 katrilyon 462.7 trilyon liralık bölümünün vadeli mevduat hesapları ile çeşitli tahvil ve devlet iç borçlanma senetleri alınarak nemalandırıldığı bildirildi. Temmuz ayı anapara girişi olan 56.2 trilyon liranın ise dönem sonu hesap bakiyesi olarak Ziraat Bankası'ndaki hesapta bulunduğu belirtildi.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
