Yolsuzluk… Kim yolsuz?
Yolsuzluk, zimmete para geçirme, komisyon ya da haraç alma kapitalizmin olmazsa olmazlarından.
Tekellerin örneğin ucuza ihale “kapatmak” için rüşvet dağıttıkları bilinir. Bizdeki rüşvet ve yolsuzlukların en ünlülerinden biri TSK’nin 1974-1975’te ünlü ABD silah tekeli Lockheed’ten aldığı 40 F-104 ile ilgilidir. Lice’ye okul yapma bahanesiyle zamanın Hava Kuvvetleri Komutanı Emin Alpkaya 30 bin dolar almıştır. Alpkaya, “Gn.kr bşk.nın bilgisi olduğunu” söylemiş, ama öyle olmadığı ortaya çıkınca istifaya zorlanan general kendi isteğiyle emekli olmuş, hakkında açılan dava ise beraatle sonuçlanmıştı.
Lockheed geçen yıl bir başka “icraatıyla” yeniden gündemdeydi. Adalet Bakanlığı, F-35 savaş uçağı tedarikçisi olan tekelin 2013-2015 yıllarında maliyetleri Pentagon’a yüksek gösterdiğini açıkladı ve tekel 30 milyon dolarlık uzlaşma tazminatı ödedi.
Kimse tek örnek olduğunu düşünmeyecektir, çünkü haber bültenleri bu tür rüşvet haberleriyle dolup taşar.
Üstelik yalnızca rüşvet verenler yoktur, verenler varsa alanlar olduğu kuşkusuzdur ve kim olduklarını tahmin etmek zor olamaz. Lenin, hükümetlerin kurulup bakanlık koltuklarının paylaşılmasını “Ganimetin paylaşılması” olarak tanımlamıştır. En çok ihale düzenleyen ve “iş üretenler” başta olmak üzere koltuklar revaçtadır. Seçimler öncesinde milletvekilliği borsaları kurulur ve vekillikler en çok para yatıranın elinde kalır, çünkü bakanlığa gelmenin yolu vekillikten geçmektedir. Bizdeki rejim değişikliği sonrasında bakanlar vekillikten gelmez olunca yeni yöntemler bulunup al-ver işleri merkezileşerek ilerlenmiştir.
Örnekler çoktur. Eski Makedonya Başbakanı Nikola Gruevski 2018’de yolsuzluktan 2 yıl hapse mahkum edildi. 2015’te Romanya eski başbakanı kara para aklama ve ihale ve yatırımlardan aldığı komisyonlar nedeniyle mahkum edildi. 2022’de Kamu Kalkınma Fonundan 4.5 milyar doların çalındığı ve 1 milyarının kendisiyle ilgili hesaplara aktarıldığı suçlamasıyla Malezya eski başbakanı hüküm giydi. 2011-19 arasında Kuveyt Başbakanlığı yapan Cabir es-Sabah, “Ordu Fonu”nda 768 milyon dolardan fazla yolsuzluk suçlamasıyla tutuklandı. Eski Cezayir Başkanı Buteflika Başbakanları A. Uyahya ve A. Sellal seçim kampanyasının finansmanında yolsuzluk suçlamasıyla on yıldan fazla hapse mahkum oldu. 1993-2003 yıllarında Kudüs belediye başkanlığı yapan İsrail Eski Başbakanı Ehud Olmert, yolsuzluk suçlamasıyla mahkum edildi. Bununla kalmadı. Son başbakan B. Netanyahu, seçim kazanarak hakkındaki yolsuzluk, rüşvet ve dolandırıcılıktan süren yargılamasından şimdilik kurtuldu. 2018’de Eski Pakistan Başbakanı Navaz Şerif yolsuzluk suçundan 10 yıl hapse mahkum edildi. 2014’te Eski Kazakistan Başbakanı S. Ahmedov yolsuzluktan 10 yıl ceza aldı. 2017’de Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz’un, ÖVP liderliğini ele geçirmek amacıyla kamu parasını gazetelere reklam verip anket yaptırmak üzere kullandığı anlaşılınca başbakanlıktan istifa edip siyaseti bırakarak Avrupa’nın yolsuzluktan muaf olmadığını gösterdi. Yargılanmadılar ama 2023’te yolsuzluk ve gizli fonlara para aktarmayla suçlanan çok sayıda Liberal Parti vekilli 4 bakanın istifasının ardından Başbakan Kişida Fumio yeni seçimlerde aday olmadı.
Bizde 17-25 Aralık 2013’te ortalığa saçılan ses kasetleri vb. hatırlanacaktır. 4 AKP bakanının rüşvet ve yolsuzluktan Yüce Divanda yargılanmaları hakkında Meclisteki oylama olumsuz sonuçlandı, ama çok sayıda gazeteci olayı haberleştirdikleri için yargılanıp bir kısmı mahkum oldu.
Şimdi İBB’de yolsuzluk soruşturması sürüyor. C.Bşk. olmak isteyen İmamoğlu’nun yolsuzluk yapması mantığa uymuyor. Ama ülkede yolsuzluktan geçilmediği kesin. Neden işçiye 22 bin TL reva görülür ve bu yılın ilk 4 ayında neredeyse tümü bordrolulardan ve dolaylı vergilerden 3 trilyon 364 milyar TL toplanırken hele yandaş tekellerden hiç vergi alınmaz? Neden faize karşıyız derken ilk 4 ayda ödenen faiz gideri 724 milyar TL’dir? Nerededir deprem paraları? Kızılay neden yardımları satmıştır? Yavuz Sultan Selim Köprüsü neden normalin yaklaşık üç misli paraya mal oldu ve neden işletme süresi 4 yıl fazladan uzatılıp işletici yandaşa 3.2 milyar dolar fazladan ödeniyor? Soruların sonu gelmez!
Evrensel'i Takip Et