Nirvana'ya merdiven dayamak
Fotoğraf: Pixabay
“Satrancın büyüsü” satrancı anlamayanlar için komik bir tanımdır. Ancak satrancı anladığınızda görebilirsiniz ihtişamını. Bu büyü öyle güçlüdür ki, ömrünü satranca adamış bir usta bile tahtadaki hamlenin güzelliği karşısında şaşkınlık ve hayranlık duyar. Oyuncunun yarattığı inanılması güç kompozisyon gökten inen bir vahyin değil, gecesini gündüzüne kattığı düşünsel sürecin sonucudur. Kısacası satrancın Nirvana’sına ancak her basamağının emekle inşa edildiği bir merdivenle çıkılır.
Diğer yandan satranç taktik temaları içerisinde en ilginç olanlarından birisi de merdiven temasıdır. Bu temada satranç taşı tıpkı merdiven basamaklarından inerek ya da çıkarak kazanca ya da beraberliğe ulaştırır. Bazen rakip şahı yakalamak için merdivenden yukarı çıkıp sonra tepesine Batman gibi inmek de mümkündür. Diyagram: Beyaz; Şd2, Vc2, e2, f2, g2. Siyah; Şa1, a2, b2.
1.Vc3 Şb1 2.Vd3+ Şa1 3.Vd4 Şb1 4.Ve4+ Şa1 5.Ve5 Şb1 6.Vf5+ Şa1 7.Vf6 Şb1 8.Vg6+ Şa1 9.Vg7 Şb1 10.Vh7+ Şa1 11.Vh8 Şb1 12.Vh1#
Düşmek kolaydır ama merdiven basamaklarından tek tek çıkmak eğlenceli olabilir. Diyagram: Beyaz; Şh2,Va8, Ae6. Siyah; Şh8, Vg8,h6.
1.Va1+ Şh7 (Vg6’ya Af8 çatal var) 2.Vb1+ Şh8 3.Vb2+ Şh7 4.Vc2+ Şh8 5.Vc3+ Şh7 6.Vd3+ Şh8 7.Vd4+ Şh7 8.Ve4+ Şh8 9.Ve5+ Şh7 10.Vf5+ Şh8 11.Vf6+ Şh7 12.Af8+ Vxf8 (zorunlu) 13.Vxf8 ve birkaç hamle sonra mat.
Merdiveni sadece vezir gibi güçlü bir taşın kullanabileceğini düşünmek yanılgı olur. Şimdiki diyagramda beyaz şahın basamakları tek tek inip rakibi mat ettiğine şahit oluyoruz. Diyagram: Beyaz;Şb8,Fa8, Ah3. Siyah;Şh1, Ag2,h2.
1.Şb7 Ae3 2.Şc7+ Ag2 3.Şc6 Ae3 4.Şd6+ Ag2 5.Şd5 Ae3+ 6.Şe5+ Ag2 7.Şe4 Ae1 8.Şf4+ Ag2+ 9.Şf3 Ae1+ 10.Şg3+ Ag2 11.Fxg2#
Satrançta merdiven olur da asansör olmaz mı? Hadi canım daha neler dediğinizi duyar gibiyim. Ancak bu serzenişiniz cevabı görünce dejavuya dönüşecek. Diyagram: Beyaz;Şe1,Ka1, a2, a3, a4, a5, a6, a7. Siyah; Şa8
1.0–0–0! (Bu tip konumlarda aksi belirtilmediği sürece rok hakkının geçerli olduğunu unutmayın) 1…Şxa7 2.Kd8 Şxa6 3.Kd7 Şxa5 4.Kd6 Şxa4 5.Kd5 Şxa3 6.Kd4 Şxa2 7.Kd3 Şa1 8.Ka3#
Asansör var, merdiven var, merdivenden düşmek yok mu diye geyik yapanlar varsa yapmasın, çünkü o da var, hem de paldır küldür. Diyagram: Beyaz Şa4, Kg2, Fg1, Fh1. Siyah; Şf3, Vc8, Ke2, Ke6, Fc3, Ff5, c4, c7, d2, d6, d7, e5, f4, g3.
1.Kf2+ Şe3 2.Kf3+ Şe4 3.Ke3+ Şd4 4.Ke4+ Şd5 5.Kd4+ Şc5 6.Kd5+ Şc6 7.Kc5+ Şb6 8.Kc6+ Şb7 9.Kb6+ Şa7 10.Kb7+ Şa8 11.Ka7+ Şb8 12.Ka8#
Güldük, eğlendik ama bunlar kolaydı zaten diyenleri aşağıdaki diyagramla tanıştırma zamanı geldi sanırım. Bu örnekte beyaz beraberlik için tahtayı ateşe verip yangın merdiveninden kaçıyor. Diyagram: Beyaz; Şh6, Ke2, Kg7, Ff8, Fe6, Ab3. Siyah; Şh8, Vb4, Ka8, Ke1, Fg3, c5, d5, d7, f4, h4, h7.
1.Fe6!! [Kg8 ya da Kxh7 mat tehdit ediyor] 1...dxe6 2.Fd6!! [Kh7–Kg7 ile sürekli şah ve beraberlik fikri ile] 2...Vc3 [Siyah vezir h7 ve g7 karelerinden birini savunmalı] 3.Ad4!! [Pat yapabilmek için atından da kurtuluyor] 3…Vxd4 4.Ke5 Vd3 [4...Kxe5 5.Fxe5 Vxe5 6.Kg8+ Kxg8 ve pat] 5.Ke4 Vc3 [5...Vxe4 6.Fe5 f3 7.Kxg3+ Vxe5 8.Kg8+ Kxg8 ve yine pat] 6.Kd4 Vc2 7.Kd3 Vb2 8.Kc3 Vb1 9.Kc2 Va1 10.Kb2 Vxb2 [10...Ka7 11.Kb8#] 11.Fe5 Vxe5 12.Kg8+ Kxg8 Pat
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Gordion Düğümü 20 Nisan 2024 04:24
- 2034 adaylar turnuvası 06 Nisan 2024 04:17
- Her adımda skandal hikayesi 23 Mart 2024 04:19
- Titan Katili 09 Mart 2024 04:11
- Mucize değil, bilimsel düşünce 02 Mart 2024 04:00
- Sihirli kelime "eğer" 24 Şubat 2024 04:01
- Bir kombinezonun anatomisi 17 Şubat 2024 04:29
- Satranç uzaya çıktı 20 Ocak 2024 04:13
- Carlsen ve diğerleri 06 Ocak 2024 04:11
- Satrancın makus yönetimi 23 Aralık 2023 04:40
- Satrancı bırak tavlaya bak 09 Aralık 2023 04:10
- Kaplanın gözleri... 02 Aralık 2023 04:39
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
