20 Nisan 2021 00:40

Uluslararası kapitalizm ve Çin

Çin'in Hong Kong kenti

Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Çin, bu yılın ilk çeyrek verilerini açıkladı. “Büyüme” olarak bilinen gayrisafi milli hasılasının artış oranı, geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 18,3. Müthiş görünüyor.

Gerçekte görüntü böyle.

İşçiler pandemi bir yana uzun süren Bahar Festivalinde izin vb. kullandırtılmayarak çalışmayı sürdürmelerine rağmen sanayi üretimi yüzde 14,1 arttı. Beklentiyse yüzde 18’di. Üstelik sanayi üretimi artışı, Çin’in birkaç on yıl öncesine kadar fazlasıyla “dar”ken ciddi ölçüde genişleyen iç pazarındaki büyümenin, örneğin bu çeyrek için yüzde 28 olarak öngörülen perakende satışlardaki yüzde 34,2’lik artışın 20 puan gerisinde kaldı. Bir diğer ilginçlikse, bu büyümeye karşın işsizlik oranının yüzde 5,3’lik düzeyinin altına inmemesi. Sosyalizm iddiaları işsizlik sorununu çözmeye yetmiyor.

Üstelik, bir “üstelik” daha dememiz gerekiyor. Çin Başbakanı Li Keqiang bile, son politbüro toplantısında “Kıyaslama yapılabilecek bir dönem değil bu” demek zorunda kaldı. Gerçekten de, bu yılın ilk çeyreğinin geçen yılın pandemi dolayısıyla tam bir çöküntü olarak yaşanan ilk çeyreğiyle karşılaştırılması, hayali değerlendirmelere götürür. 2020’nin ilk çeyreğinde çünkü, Çin ekonomisi, 2019 ilk çeyreğine göre yüzde 6,8, kendisinden bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 9,8 küçülmüştü. Üstelik 2019’un son çeyreği de Çin için hiç iç açıcı geçmemiş ve bir önceki çeyreğe göre ancak yüzde 1,5’luk bir büyüme gerçekleşebilmişti.

Sonuç şu ki, en iyi haliyle, bu yılın ilk çeyreğinin rakamlarını geçen yılla değil, 2019’la karşılaştırmak şart. Zaten bu nedenle Çin Ulusal İstatistik Bürosu iki yıllık ortalama büyüme oranlarını da açıkladı. Bu yılın ilk çeyreğinin geçen yıla göre yüzde 18,3’lük büyümesi, 2019’a göre yüzde 10,3 ve yıllık ortalama büyüme ise yüzde 5’lik bir oran oluyor ki, bu, örneğin Türkiye’nin uzun dönem ortalamasına eşit. Ve tabii sanayi üretimi açısından yaklaşıldığında rakamlar daha da düşük.

Ve bir “üstelik” daha eklemeliyiz: Bu büyüme, artan iç ve dış talep bir yana, Çin’in sürekli büyüyen borçlanmasını artıran ülke içi devasa politik desteklerle; dev tekellerin yanı sıra küçük ve orta büyüklükteki işletmelere yönelik teşviklerle sağlanabildi.

Bu, madalyonun bir yüzü ve Çin’in en azından bu yılki “atılımı”nın abartılmaması gerektiğine işaret ediyor. Ancak bir de madalyonun öte yüzü var.

Çin’in ilk çeyrek rakamlarını bu kadar kısa sürede açıklaması bile, rakipleriyle karşılaştırıldığında önemli bir üstünlük. Hızlı sonuç alan iç örgütlenmesinin gelişkinliğini gösteriyor. Çin bu örgüt üstünlüğü sayesinde, Covid-19 salgınıyla ilk yüzleşen ülke olmasına karşın onu ve etkilerini en çabuk atlatabilen ülke de oldu. Demokrasi yoksunu totaliter bir siyasal toplumsal örgütlenme oluşu sorunun bir başka yanı, ama başta ABD olmak üzere, kapitalist rakiplerinin Çin’e parmak ısırıp özendiklerini söylemek için kahin olmak gerekmiyor. Ve ne ABD ne de Almanya, İngiltere gibi diğerleri açısından demokrasi ve örneğin insan hakları gibi alt başlıklarının bir önem taşıdığı ileri sürülebilir. Tümünün egemeni olan kapitalist tekelin siyasal eğiliminin gericilik olduğu artık yüzyıllık kesin bilgi durumunda. Biri geçen yıl polis yasasını yenileyen, diğeri yenileme sürecinde olan Almanya ile İngiltere’nin birer polis devletine dönüşmekte olduğunu belirten güncel politik pratikleri de bunu kanıtlıyor. Yani? Hiçbir “tencere” “Senin dibin kara” diyebilecek durumda değil! Tümünün dibi kara!

Devam edersek, Çin, kapitalist örgütünün merkeziyetçi üstünlüğüne ekli ekonomisinin yeni teknolojiye dayalı teknik temeliyle yine de rakiplerinin fazlasıyla önünde. 1 örnek, hiçbir ülkenin yanına bile yaklaşamadığı Çin’in bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 25,6 artan, büyük bölümü yüksek teknolojili sektörlere yapılmış yeni sermaye yatırımları. ABD ve diğerlerinde henüz ilk çeyrek rakamları açıklanamadı. Geçen yılınkilerse tam bir felaket! Çin 2020’yi de yüzde 2,3’lük bir büyümeyle kapatmışken, diğerlerinin tümü negatif büyümüşlerdi. Yılın bütününde yüzde 3,5 küçülen ABD ekonomisinin geçen yılın son çeyreğindeki büyümesi ise sadece yüzde 4,1’di.

Madalyonun bu yüzü Batı’ya gizli bir özentinin yanında Çin’e karşı propaganda savaşı, siyasal ve stratejik yığınakta artış olarak yansıyor.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...