Hayaller ve gerçekler
Fotoğraf: Pixabay
Satranç oynarken bazen öyle bir an olur ki, gözünüzün önünde duran basit bir gerçeği göz ardı edersiniz. Bazen de zihniniz size öyle bir oyun oynar ki asla gerçekleşmeyecek bir şeyi gerçek kabul edersiniz. Tıpkı hayatta olduğu gibi…
Profesyoneller gerek rakibe saygıdan gerek kendilerini küçük düşürmemek adına genellikle mat olmadan terk etmeyi seçerler. İnisiyatifinizin olmadığı bir konumda birkaç piyon ya da bir hafif taş (at, fil) geriye düştüğünüzde eğer rakibiniz bir profesyonelse kazanmak onun için sadece teknik bir ayrıntıdır. Eğer oyuna ısrarla devam ederseniz sonunuz Mara Nehri’ndeki aç timsahın yanından geçmeye çalışan topal antiloptan beter olur.
Mat olmadan terk etmek satrançta onurlu ve centilmence bir harekettir. Peki, ne zaman terk etmeli? Ya terk ettiğiniz konum aslında kayıp değil beraberlik hatta kazançsa? Satrançta büyük ustalar da insan olmanın kusurundan kurtulamıyorlar maalesef. İşte örnekler;
İlk örneğimiz GM Vallejo Pons - GM Santos Latasa arasında 2018’de oynanmış bir oyun (Beyaz: Şf6,Kf8,Fe5,e7, siyah: Şh7,Ke2,Fg6, h6). Beyazlarla oynayan Büyük Usta Vallejo kazanmak hayaliyle diyagramdaki konumda 68’nci hamlede Kh8+ oynadı
Vallejo şöyle hayal ediyordu 68. Şxh8 69.Şxg6+(açarak şah) Kxe5 70.e8V ve mat. Oysa e5 teki kale e8’i kontrol ediyor! Yani mat olmadığı gibi oyunu siyah kazanıyor. Ne gariptir ki siyahla oynayan GM Santos ta aynı hayali görüyor ve yüzde yüz kazanç konumu terk ediyor!
Çok eski de olsa çarpıcı bir başka örnek Ignatz Von Popiel ile Georg Marco arasında 1902 de gerçekleşmiş (Beyaz: Şh1,Vd3, Kd1, Fb1, a2,e4,g2,h2, siyah: Şh8, Ve5,Kd7,Fd4,Fb7,a6,b5,g7,h6). Beyaz son hamlesinde 36.Kd1 oynayarak d4 teki siyah fili açmaza almış ve bir sonraki hamlede fili atla alarak oyunu kazanmayı ümit ediyor ve aynı hayali gören rakibi terk ediyor! Oysa siyah terk etmek yerine 36…Fg1 oynasa terk eden beyaz olacaktı. Çünkü Fg1 hamlesi hem Vh2 mat hem de Kxd3 ile vezir kazanmayı tehdit ediyor.
1920 yılında Ahues-Muller arasında oynanan oyunda çok dramatik bir son gerçekleşiyor (Beyaz: Şg1, Vd4,Kd3,Fc3,a2,b2,c4,f2,g2,h3, siyah: Şg8 Ve2,Ka8,Kf8,Fb7 Af6,a7,b6,c7,f7,g7,h7).
Kuvvetli Alman Oyuncu Ahues bu konumda 1.Vxf6 hamlesini yapıyor. Tabii ki 1… gxf6?? 2.Kg3+ Şh8 3.Fxf6 ile mat olduğunu gören siyah centilmence terk ediyor! Oysa tahtadaki korkunç gerçek siyahın 1…Vg4!! ile kazanabileceğiydi. Bu hamle g7 den matı tutarken g2’den mat istiyor. Eğer beyaz 2.hxg3 oynarsa g dikeyi kapandığından siyah rahatlıkla beyaz veziri alır (gxf6) ve net bir kale üstünlüğüyle oyunu kolayca kazanabilirdi.
1948’de Kofman - Sachetti arasında oynanan oyun da inanılmaz terkler tarihindeki yerini almış (Beyaz: Şh1,Ke1,Kd1,Ac4,a2,b2,h3, siyah: Şc8,Vg3,Fd4,a7,b7,c7,f7,h7).
Kofman bu konumda siyahın 1…Vxe1 hamlesi yüzünden 1.Kxd4 alamadığını, diğer yandan 1…Vxh3 ile mat olmak üzere olduğunu görerek terk etmiş. Beyaz terk etmek yerine gerçeği aramaya devam etseydi, belki de 1.Ke8+ Şd7 2.Ke3 Vh4 3.Kxd4+! Vxd4 4.Kd3 Vxd3 5.Ae5+ Şe6 6.Axd3 hamleleri ile kazandığını görebilirdi.
Ve son olarak, 2003’te GM Viktor Korchnoi 36. Kg6 oynadığında IM Van der Stricht rakibinin şöhretine o kadar güvendi ki, mat olacağını düşünerek terk etmeyi tercih etti. (Beyaz:Şg2,Vh5,Kg6,Fd3,Fe5,a2,c3,d4,f2,f3,h2, siyah: Şh8, Ve6, Kg8, Ac4, Ad6, b5, c6, d5, f7, g7, h6).
Oysa siyah neredeyse zorunlu olarak kazanıyordu. 36…Axe5! 37.Kxe6 Axd3 ile beyaz Af4 ile ya şah- vezir çatalına düşecek ya da e6 kalesini kaybedecekti.
Unutmayın, terk etmek için hiçbir zaman geç değil…
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Gordion Düğümü 20 Nisan 2024 04:24
- 2034 adaylar turnuvası 06 Nisan 2024 04:17
- Her adımda skandal hikayesi 23 Mart 2024 04:19
- Titan Katili 09 Mart 2024 04:11
- Mucize değil, bilimsel düşünce 02 Mart 2024 04:00
- Sihirli kelime "eğer" 24 Şubat 2024 04:01
- Bir kombinezonun anatomisi 17 Şubat 2024 04:29
- Satranç uzaya çıktı 20 Ocak 2024 04:13
- Carlsen ve diğerleri 06 Ocak 2024 04:11
- Satrancın makus yönetimi 23 Aralık 2023 04:40
- Satrancı bırak tavlaya bak 09 Aralık 2023 04:10
- Kaplanın gözleri... 02 Aralık 2023 04:39
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
