03 Temmuz 2020 23:30

Terk etmek üstüne

satranç tahtası

Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Her ne kadar satrançta terk kararı ciddi bir iş olsa da bugünlük ciddiyeti bir kenara koyalım. Diyelim ki, satranç tahtasında kayıp bir pozisyondasınız ve hâlâ oynuyorsunuz çünkü “şanslı” rakibiniz karşısında terk etmeniz gerektiğini muhtemelen bilmiyorsunuz. Omzunuzun üstünden bakan kalabalık yüzünden bu kadar erken terk etmeye utanıyor da olabilirsiniz. Yenilmek ve rakibin daha iyi olduğunu kabul etmek her zaman zor gelir insana. Otuz yıldır, kaybettikten sonra intikam ateşiyle yanmayan hiçbir satranç oyuncusu görmedim.

Mat olmadan doğru zamanda terk etmesini bilmek, olgunlaşmış azınlığın değerli bir özelliğidir. Teorik olarak, terk etmek oldukça basittir. Kibarca “Terk ediyorum” ya da “tebrikler” diyerek elinizi rakibe doğru uzatır, elini onur ve gururla sıkar ve taşları dizersiniz, hepsi bu.

Bununla birlikte pratikte, başka terk etme yöntemleri de görülmektedir. Şahınızı turnuva salonunun duvarlarına fırlatmak (Alekhine yöntemi), bütün taşları elinizin tersiyle devirmek (Korchnoi yöntemi) arka arkaya çılgınca bir dizi küfür etmek (Gufeld yöntemi).

Terk etmenin bir başka popüler yöntemi, sağ kolun rakibinize doğru uzatılmasıdır. İlk bakışta dostça bir el sıkışması gibi görünse de kolunuz ivme kazandıkça rakibin burnuna doğru yaklaşırken bir yumruk haline getirilir. Hipermodern oyuncular için her iki kol rakibe doğru uzatılarak, boynu etrafına yerleştirilir ve daha sonra rakibin yüzü mor renge dönene kadar kuvvetlice çalkalanır. Muhtemelen hakem bu noktada oyunun sona erdiğini belirtmek için müdahale edecektir, daha fazla karşı koymayın.

Satranç oyuncuları için oyundan sonra nasıl hareket etmeleri gerektiği ile ilgili bir dizi öneri:

Kazananlar için;

Hoşgörülü olun. Rakibinize neden bu kadar kötü oynadığını anlatın.Unutmayın ki oyun boyunca asla kötü bir pozisyonunuz olmadı. Rakibinize iyi oynadığını, ancak açılış, oyun ortası ve oyun sonu çalışması gerektiğini söyleyin. Rakibinize hamlelerini çok hızlı ve dikkatsiz oynadığını hatırlatın. Oyununu geliştirmek için rakibine yeni başlayanlar için satranç kitaplarını önerin. Ona zaman ayırın ve tüm hataları için oyunu analiz edin. Rakibinize başka bir hazırlık maçında meydan okuyun. Rakibinize gülmemeye çalışın.

Kaybedenler için;

Hoşgörülü olun. En azından rakibin şanslı olduğunu biliyorsunuz. Unutmayın ki asla kötü bir pozisyonunuz olmadı (son hamleniz hariç). Rakibinizin zayıf hamlelerinin kafanızı karıştırdığını, bu yüzden konsantre olamadığınızı söyleyin. Rakibinize çok yavaş oynadığını ve oyunu geciktirdiğini hatırlatın. Bir dahaki sefere daha iyi oyun koşulları önerin. Rakibinize yavaş oynaması nedeniyle randevunuza geç kaldığını söyleyin. Rakibinize daha uygun bir zamanda bir rövanş maçı için meydan okuyun. Toplum içinde ağlamamaya çalışın.

Ne zaman terk etmelisiniz? Yalnızca şahınız var ve rakibiniz sekizinci vezir terfisini yapmak üzereyse, rakibinizin üç tane fili varsa, rakibiniz tahtaya bakmak yerine gazete okumaya başlamışsa, siz açılış kısmını tamamladığınızda rakibiniz oyun sonuna geçmişse, hemen hemen hiçbir kareyi kontrol edemiyorsanız, beyazla oynamanıza rağmen tahta siyah taşlar yüzünden kararmışsa, Magnus Carlsen ile oynarken kale ve piyon oyun sonundaysanız ve son olarak, beraberlik teklifiniz salonda kontrolsüz bir kahkaha krizine neden olmuşsa artık terk etmelisiniz.

Ancak unutmayın ki, terk ederek hiçbir oyun kazanılmamıştır…

Not: Bir sonraki yazıda inanılmaz terkleri inceleyeceğiz.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa