Kıdem tazminatı işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır
Fotoğraf: Evrensel
SORU: Merhaba ben özel bir şirkette 8 yıldır çalışıyorum. Bu sene sözleşme bitiyor diye bize 8 haftalık ihbar süresi verdiler ve ben de imzaladım. Şimdi ise sözleşmeyi yeniliyorlar, ben bu durumda tazminatımı alabilir miyim? Bir de ihtiyacım olduğu için benim tazminatımı net ücretten vermek istiyorlar? Bana yardımcı olursanız sevinirim. Teşekkürler.
CEVAP: İyi günler. Öncelikle şu hususun altını çizmekte fayda var. 8 senelik bir iş sözleşmesinin bitmesi demek, bu iş sözleşmesinin belirli süreli olması anlamına gelir ki bu durum ne İş Kanunu’nun ne de uygulamada mahkemelerin koruduğu bir durumdur. İş Kanunu’nun 11/2. maddesi “Süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir” hükmünü içermektedir. Yargıtayın yerleşmiş kararları da bu doğrultudadır. Örneğin Yargıtay 9. HD, 22.09.2011 tarih ve 2009 / 19813 E ve 2011/ 33241 K. sayılı ilamında; “4857 sayılı İş Kanunu’nun 11. maddesinde esaslı bir neden olmadıkça belirli süreli iş sözleşmelerinin birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamayacağı kuralı ile belli bir koruma sağlanmak istenmiştir. Belirli süreli iş sözleşmelerinde 4857 sayılı Yasa’nın 15. maddesinde belirtilen sürenin aşılmaması koşulu ile deneme süresi konulabilir.
Somut olayda 27.08.2003-27.02.2004 tarihleri için taraflar arasında belirli süreli sözleşme imzalandığı, 27.02.2004 tarihinde sona erdirilmediği takdirde sözleşmenin uzayacağının kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Mimar olarak görev yapan davacının sadece bir projede görevlendirilmediği, yapılan işin niteliği gereği sürekli olduğu, belirli süreli hizmet akdinin objektif-nesnel unsuru bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu şekilde yapılan hizmet akdi belirsiz süreli olup bozmayı gerektirmiştir” diyerek kararı bozmuştur.
Bu açıdan sizin durumunuzda da iş sözleşmesinin sona ermesi sözleşmenin bitmesi durumu değil, işveren tarafından yapılan belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshidir ve bu durumda yapılan fesih ile size ihbar ve kıdem tazminatını ödemek zorundadır. Bu açıdan bu dönem için yapılan ihbar süresi verilmesi ve kıdem tazminatının ödenmesi hususu başka bir çalışma süresini bağlamaz.
Eğer, yeni bir iş sözleşmesi ile aynı işyerinde çalışmaya başlayacak iseniz bu durumda iş sözleşmenizin “belirsiz süreli iş sözleşmesi” olması, yukarıda açıklamaya çalıştığımız sebeplerden dolayı sizin lehinize olacak bir durumdur.
Kıdem tazminatının hesaplanmasının koşulları 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi gereğince yapılmaktadır. Bu düzenlemeye göre, işçinin kıdem tazminatı hesabı, aldığı son ücreti hesabı üzerinden yapılacaktır. Kıdem tazminatı hesabı işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Yerleşik Yargıtay içtihatları da bu yöndedir: “Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin BRÜT ÜCRETİDİR. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi, sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.
Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32’nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya parayla ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler hesaplamada dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası prim ödemeleri de parayla ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ÜCRETE EKLENMELİDİR.” (Yargıtay 7. HD, 01.06.2016 Tarih, 2015/2612 E, 2016/12048 K)
- Maaş haczinde ücretin dörtte biri oranında haciz işlemi uygulanır 22 Nisan 2024 05:35
- İşçinin rızası olmadan iş koşullarında işçi aleyhine değişiklik yapılamaz 15 Nisan 2024 06:48
- İzin kullanacak işçi elinde imzalı belge bulundurmalı 08 Nisan 2024 05:10
- İşletme değişikliği için işçinin yazılı onayı gerekir 25 Mart 2024 05:25
- Ücretsiz izin dilekçesinin işçinin özlük dosyasında saklanması gerekir 18 Mart 2024 05:30
- Fazla çalışmaya katılmak istemeyen işçi, 30 gün öncesinden işverene yazılı olarak bildirim yaparak fazla çalışmaya katılmayabilir 11 Mart 2024 05:30
- Çocuğu olan işçi kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir 26 Şubat 2024 05:36
- Aşırı çalıştırma işçi açısından haklı nedenle fesih sebebi olur 19 Şubat 2024 05:20
- Ücretsiz izin karşılıklı anlaşma ile yapılabilir 05 Şubat 2024 05:25
- Hastalığın iş yerinden kaynaklandığı tespit edilmeli 22 Ocak 2024 05:00
- Yarım kalan işsizlik ödeneğinin devamı sağlanabilir 15 Ocak 2024 05:05
- Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez 08 Ocak 2024 04:50