09 Ağustos 2019 23:52

Son umut

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Evrensel Bilgin

Tüm yazıları

Savielly Tartakower “Beraberlik sadece hamle tekrarı ile değil, aynı zamanda tek kötü bir hamle ile de elde edilebilir” demiş. Bu tek kötü hamle ile kaçan fırsatlara değinirken satranç oyuncusunun ‘‘pat’’ silahını sürekli ensesinde hissetmesi gerektiğini göreceğiz.

Aşağıdaki ilk diyagramda siyahlar kazanç konumundadır.

Ne var ki siyah oyunu hemen kazanacağı sanrısına kapılmış ve fazlasıyla acele etmiştir. 1...Fxh3?? 2.Kxd8+ Şxd8 3.Vd1+! Vxd1 ½–½ . (1...Kxg3+! 2.hxg3 Vxg3+ 3.Şf1 Fxh3+ 4.Kxh3 Vxh3+ 5.Şe2 Vh5+ 6.f3 Vh2+ ile siyah kazanır). Son konum bir diyagramı hak ediyor.

Satrancın ne kadar incelikli bir oyun olduğunu gösteren diğer bir örnek sonraki diyagramda karşımıza çıkıyor. Kazanmak için beyaz kalenin h8’e gitmesi gerek, ama nasıl? d4-h4 üstünden mi, yoksa d3-h3 üstünden mi? Bu noktada cevabı bulmaya çalışabilirsiniz.

Evet, her ne kadar Kd3 mantıklı görünse de maalesef bu hamle galibiyete mal oluyor.

1.Kd3?? Kb8! 2.Şxc2 [Diğer varyantta bir şeyi değiştirmezdi 2.Kxh3 Kb1+ 3.Şxc2 Kb2+ ve kudurmuş kale alınırsa pat gerçekleşir] 2...h2! 3.Kh3 h1V 4.Kxh1 Kb2+ 5.Şd3 Kd2+ ½–½ Beyaz şah, kuduz kaleyi öldürmek isterse yine pata razı olmak zorunda, diğer yandan sığınak bulması imkansız. (Kazanan varyant 1.Kd4! Şh7 2.Kh4+ Şg6 3.Kh8 olacaktı).

İki efsane oyuncu arasında oynanmış bir örnekle devam edelim. Beyazlarla oynayan Chigorin, Schlechter karşısında kazanmak üzeredir. Schlechter son bir umutla Vc7 ile şah çekmiştir ve ‘‘Hatalar tahtanın her yerinde yapılmayı beklemektedir’’.

45.Vb6+?? Şa8! ½–½ . 46. Şa6 Vc8 47. Şa5 Vc7 ile hamle tekrarı gerçekleşir (Oysa 45.b6 Ve7 46.Vf4+ Şc8 (ya da 46...Şa8 47.Vf3+ Şb8 48.Şa6 kazanır) 47.Vb4 Ve5+ 48.Şa6 kazanırdı).

Albert Horowitz’’ Tek bir kötü hamle, kırk iyi hamleyi boşa çıkarır’’ derken muhtemelen bu oyunu kastetmiş olabilir. Horowitz- Pavey arasında oynanan oyunda siyah kazanmak üzereyken önemli bir fikri unutur.

76...Vxf3+?? 77.Vxf3 Ka3 [Siyah veziri feda ederken bu hamleye güveniyordu, fakat...] 78.Şh4! Kxf3 ½–½. (Vezir fedası yerine basit 76...Şb6 hamlesi sakince kazanırdı).

YAZARIN DİĞER YAZILARI