Satranç Federasyonundaki gariplikler: Yönerge nedir, neden uygulanmaz?

Yazımın başlığını ‘’Organize İşler’’ filminin ‘’Dayak nedir? Nasıl atılır’’ repliğinden esinlendiğimi itiraf etmeliyim. Maalesef izahı olmayan şeyleri mizahla anlatmak zorunda bırakılıyorum. Geçtiğimiz günlerde tamamlanan Kulüpler Şampiyonası, İkinci ve Birinci Lig müsabakalarından sonra ülke satrancının zirvesi sayılan Türkiye İş Bankası Satranç Süper Ligi 24 Temmuz’da Ankara’da başladı ve bugün sona eriyor. 13 takımın yarıştığı, dünya çapındaki yabancı oyuncuların da yer aldığı Süper Lig’de tuhaf şeyler oluyor. Türkiye Satranç Federasyonu Teknik Kurulunun hazırladığı Lig yönergesinin 2.2 maddesine göre; “2017-2018 Türkiye İş Bankası Satranç Süper Ligi 14 takımdan oluşur.”  Oysa ligimiz 13 takımla başladı. Yine Teknik Kurulun hazırladığı yönergenin bu yıl ilk defa gördüğümüz  2.9 no’lu maddesine göre; “Türkiye İş Bankası Satranç Süper Ligi takım sayısında herhangi bir durumda eksiklik oluşursa Türkiye Satranç Birinci liginden Yönetim Kurulunun belirleyeceği takım/takımlar davet usulü ile belirtilen takvime göre çağrılırlar. Takvimde belirtilen süre sonrasında takım sayısında eksiklik oluşması durumunda lig karşılaşmaları eksik takım ile başlar ve tamamlanır.”

Şimdi bazı sorularım var:
1- Yüz binlerce sporcumuz var, şu kadar satranç kulübümüz, bu kadar antrenörümüz var diye televizyonlarda reklam yapan Federasyon Yönetimi satrancın zirvesinde oynatacak takım bulamadı mı?
2- Madem bulamıyorsunuz neden 14 takımdan oluşur diye yönerge yazdırıyorsunuz?
3- Bu yıl koyduğunuz 2.9 maddesine göre Birinci Lig’den canınızın istediği herhangi bir takımı Süper Lig’de oynatabilecekseniz neden Birinci Lig müsabakaları yapıyorsunuz, dostlar alışverişte görsün diye mi?
4- Mesela TSF yönetimine muhalif bir takımı Yönetim Kurulu kararı ile Süper Lig’e yükseltmeyi düşünür müsünüz?
5- Yoksa, Federasyon seçimlerinde size oy vereceği garanti olan bir takımı mı tercih edeceksiniz?
6- Oyunu sizden yana kullanacak 14. takımı bulamadığınız için mi ligi 13 takımla başlattınız?
7- Keyfe keder lig yükseltmek yerine, sırasıyla hak eden takımların lige çağırılması gerektiğini anlamanız için daha ne yazalım?
8- Ana sponsor İş Bankası adına yapılan  Süper Lig için özensiz davranmaya devam edecek misiniz?  ‘’Organize İşler’’le başlayan bu bölümü Ahmet Kaya’nın şarkısıyla bitiriyorum, ‘’Nerden baksan tutarsızlık, nerden baksan tutarsızlık’’.

SATRANÇTA ‘PAT’ KAVRAMI

Satranç oyununda beraberlik beş farklı şekilde olabilir. Bunlar;
1. Taş yetersizliği (Oyunculardan her ikisinin de mat edebilecek taşlarından yoksun olması)
2. Üç Konum tekrarı (Aynı konumun hamle sırası ve rok hakkı değişmeksizin oyuncular tarafından üç defa tekrar edilmesi)
3. 50 hamle kuralı (Her iki oyuncunun da oyundaki “son 50 hamlede” taş yememiş ve piyon sürmemiş olması)
4. Anlaşmalı Beraberlik (Oyuncuların karşılıklı anlaşması)
5. Pat (Hamle sırası kendisinde olan oyuncunun şahı tehdit altında olmadığı halde kurallara uygun bir hamlesi bulunmaması )

Özellikle yeni başlayanlar neredeyse her beraberlik durumunu yanlış bir biçimde ‘’pat oldu’’ şeklinde ifade ederler.  Pat, beraberlik türlerinden yalnızca biridir, her beraberlik Pat değildir. Tıpkı her domatesin meyve ama her meyvenin domates olmaması gibi!

Pat aynı zamanda çok önemli ve unutulmaması gereken bir savunma silahıdır.  Diyagramdaki konumda Siyahın Vg2 ya da Vh1 ile mat yapması kaçınılmaz görünmektedir.

​​

Fakat hamle sırası beyazdadır ve mucizevi bir kurtuluş bulunmaktadır. 1. Kh8+!! Şxh8 2. Vc8+ Şh7 3. Vh8+!! Önce kalesini daha sonra vezirini feda eden Beyaz son konumda yapabileceği bir hamle kalmadığı için isteyerek ‘’Pat’’ durumuna düşmüştür. Beraberlik, beyaz için tatmin edici bir sonuç olsa da, kazançlı konumda olan siyah için tam bir yıkımdır. Bir ustanın söylediği “İstenilmedik bir pat yaratmak, satrançta aptallığın zirvesidir” sözüne katılmamak mümkün değil.

HAFTANIN OYUNU

Genç Büyük Ustamız Cemil Can Ali Marandi, Rus Büyük Usta Ernesto İnarkiev’e adeta satranç dersi verdi.

GM Cemil Can Ali Marandi 2540- GM Ernesto İnarkiev 2690

2018 Türkiye İş Bankası Satranç Süper Ligi - Ankara 26.07.2018

1.d4 Af6 2.Ff4 e6 3.e3 c5 4.Ad2 Ac6 5.Agf3 d5 6.c3 cxd4 7.exd4 Ah5 8.Fe3 Fd6 9.Ae5 g6 10.Adf3 f6 11.g4 Ag7 12.Axc6 bxc6 13.h4 e5 14.h5 e4? 15.hxg6! Fxg4 16.Kxh7 Kg8 17.Va4 Kc8 18.Ad2!? (18.Ah4!) 18...Af5?? 19.Axe4! Fe7 (19...dxe4 20.d5 Kc7 21.Vxe4+ Şf8 22.Kxc7 Vxc7 23.Vxg4+-) 20.Ff4 Vb6 21.Kxe7+! Şxe7 22.Va3+ c5 23.Axc5 Şd8 24.Şd2! Ah4 25.Fd3 Axg6? 26.Fxg6 Kxg6 27.Ke1 Kg8?? 28.Ab7+ Şd7 29.Ke7+ Şc6 30.Va4+ ve 3 hamle sonra mat olduğu için siyah terk etti.