13 Haziran 2018 00:22

Mülksüzlerin hayali

Mülksüzlerin hayali

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Ne ebeveynlerim ne öğretmenlerim ne de rahipler Bandung üzerine birşey anlattı bana. İlk kez 1960’lı yılların Siyah Ulusal Hareketin Önderi Malcolm X’ten Bandung’un anlamını duydum. Muhteşem bir konuşmasında ABD’nin siyahların haklarını nasıl çiğnediğini, bunun üzerine Siyah Devrim hareketinin başladığını anlattı.

Malcolm, ABD’deki siyahlara cesaret vermek, yalnız olmadıklarını hissettirmek için, Asya ve Afrika’daki, bağımsızlıklarına yeni kavuşmuş ve kendi örgütleri Bağlantısızları kurmak için çaba harcayan ülkelerden söz etti. Bağlantısızlar’ın amacı bağımsızlıklarını yeni elde etmiş ülkelerin kültürel, ekonomik ve teknik ihtiyaçlarına hizmet etmekti. Bu amaçla 18-24 Nisan 1955 tarihleri arasında Endonezya’nın Bandung şehrinde bir araya gelmişlerdi. 50 yıl sonra Bandung üzerine tekrar bir şeyler okumam güzel bir sürpriz oldu. 1956 yılında Afro-Amerikalı Yazar Richard Nathanial Wright (1908-1960), “The Color Curtain: A Report on the Bandung Conference-Renkli Perde: Bandung Konferansı Üzerine Bir Rapor” kitabını yayımladı. Wright’ı insanların davranışını hangi bilinçaltı güdülerin belirlediği ilgilendirdiği için konuyu psikiyatri ve psikolojik açıdan ele aldı. Politik analizin yerine psikolojik analiz, dış etmenlerin yerine iç etmenler geçti. İnsan kimliğinin oluşumunda sınıf ilişkilerinin rolünü analiz etmek yerine dini ve etnik aidiyete ağırlık verdi. 

Wright için Bandung Konferansı, kapitalist devletlerin NATO paktına da, sosyalist devletlerin Varşova paktına da mesafeli duran dünyanın mülksüz halklarının Bağlantısızlar Hareketi’ni oluşturmak için gerçekleştirdiği bir buluşmaydı. 

Wright, Bandung Konferansının yapılacağını duyduğunda bir araya gelecek devletlerin, çokluğundan şaşkına dönmüştü. Konferansta Çin, Hindistan, Endonezya, Japonya, Etiyopya, Batı Afrika Altın Sahili ve Filipinler gibi düzinelerce ülke temsil edilecekti. Dünya halklarının yarısından fazlasını oluşturan 23 Asya, 6 Afrika ülkesi konferansa katılacaktı. Eşine konferansa katılacağını söyleyip, Bandung Konferansı hakkında bir gazete haberini okuduğunda kadın; “Tüm insanlık orada olacak!” demişti. Gerçekten de öyleydi. 

Öyle, uluslar uluslardır ve bağımsızlıklarının zincire vurulmasını kolayca kabul etmezler. Ancak Bağlantısızlar, Bandung’ta hayallerini gerçekleştirmeyi ve korkunç güçlerini ortaya koymayı başaramadılar. Gözü doymaz kapitalizmin neoliberalizm kostümüyle halkları tehdit ettiği yüzyılımızda bunu başarabilirler miydi?

Batı, insanlığın çoğunluğunu kendi gerici sistemine zincirlemek ve bağımsız gelişimini engellemek istiyor. İnsanlık, tekrar özgürlük, bağımsızlık ve kendi kararını kendi verme bayrağını yükseltebilir mi? Bandung ruhu halkların çoğunluğunun bir arada olduğu bir dünya gücü yaratabilir mi? Afrika ve Asya’daki insanlar yeniden toplum olarak ayağa kalkarak kendi çıkarlarını savunabilirler mi?  O dönemin hayalinin gerçeğe dönüşüp dönüşmeyeceği sorusuna cevap bulmak zorundayız.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa