MEB’in SSBYS’i: Sokak Sınıfı Belirleme ve Yerleştirme Sistemi
Fotoğraf: Envato
Türkiye’de biriyle tanışırsanız ilk karşılaşacağınız sorulardan biri “nereli?” olduğunuzdur. Şu ilden, şu ilçeden, şu mahalle veya köyden diye soru ve yanıtlar devam eder. Nüfus kaydımız da aynı şekildedir. Uyruk (ülke), il, ilçe, belde, köy/mahalle, anne, baba diye devam eder. Eskiden cinsiyet, din, mezhep vb. de vardı, şimdi bir kısmı kaldırıldı. Böylece doğuştan gelen ve bir daha kolay kolay değiştiremeyeceğiniz statülerimiz atfedilmiş olur.
Doğum Sokağı: Kast Sistemi veya Feodalizm
Doğum yeriniz bir daha değiştiremeyeceğiniz bir coğrafi, kimliksel, sınıfsal ve zümrevi bağ anlamına gelmektedir. Eğer gideceğimiz okul da oturum yeri ile belirlenirse, Hint kast sistemine varılmış olur. MEB’in önerdiği sistem tam bir KAST SİSTEMİ olup zaten sınıfınız da doğduğunuz kastla (yerleşimle-zümreyle) belirlenmiş olduğundan bu sistem tam bir KAST (kapitalist bile değil AŞİRET veya FEODALİTE) sistemidir.
Liberal Bakış: İnsanın Kaderi Kastında Değil Eğitimine (Liyakate) Bağlı Olmalı
Meritokrasi denen liberalizmin adalet sistemini okulun ve piyasanın herkese açık olması savına dayanmaktadır. Tüm çocuklara nitelikli eğitim fırsatları sunulacak, çalışıp başarılı olanlar daha iyi diplomalar alacak ve ileride daha yüksek mertebelere gelecekler.
Yani liberalizmin adalet anlayışının esasını herkese nitelikli eğitim sağlanması oluşturmaktadır. Bürokraside liyakat ve pazarda piyasanın açıklığı bunu tamamlayıcı (devamı) özelliktedir. Böylece herkesi başarısına göre maddi ve manevi kaynaklardan payını almış olacak, çalışmayan-başarmayan-böyle bir irade göstermeyen de daha altta kalacaktır (liberal sistemin meşruiyet, hak adalet söylemi).
Sokağa Dayalı Sınav, Ayrıştırma ve Yerleştirme Sistemi: Hint Kast Sistemi
Acaba Cumhurbaşkanı, Başbakanı, Milli Eğitim Bakanı ne önerdiğinin farkında mı? MEB’in sokağa dayalı sınav, yerleştirme veya kayıt sistemi (sokak ayrımı) liberal sisteme bile uygun bulunmamaktadır.
Okul Öncesi ve İlkokulda Sınav Yok Ama MEB Çocukları Sokağa Mahkum Ediyor
Sınavsız da olabiliyor. Çocuklar okul öncesine, ilkokula ve ortaokula sınavsız adres sistemine göre kaydediliyor. Sınav olmaması doğru olup ancak çocukların sokağına mahkum edilmesi yanlıştır.
İlk ve ortaokullarda da aileler çocuğunu istediği okula kayıt yaptırabilmelidir. Böylece hiçbir çocuk sokağına veya kalitesiz okula mahkum olmayacaktır.
Başarıya Bağlı Yerleştirme Yanlış, Sınavlar Kaldırılmalı
GEÇİŞ sınavları yetenek, başarı veya ilgiyi ölçmekten daha çok ayırıcı sıralayıcıdır, kaldırılması doğrudur.
Kaldı ki hemen tüm araştırmalar başarıya veya sınav puanına göre yerleştirme sisteminin ayrışmalara, kişilik sorunlarına, sosyal sorunlara yol açtığını göstermektedir.
BAŞARILI-BAŞARISIZ ayrışması değil BİRLİKTE okunması durumunda başarılı çocuklar sürekli rekabet baskısı yerine arkadaşlarınca takdir edilerek daha da güdülendiği gibi arkadaşlarına da yardımcı olmakta ve rol modellik yapmaktadır.
Okul Türü Yanlış, Kaldırılmalı
Hem bilimin ve bilgi toplumlarının geldiği noktada zorunlu eğitimde temel bilim, matematik, dil, teknoloji ve medeni okuryazarlıklarının tüm gençlere kazandırılması gereği hem de genel lise mezunlarının uzun erimde meslek lisesi mezunlarından daha başarılı olduklarına dair araştırmalar artık meslek lisesi ayrımının çok yerinde olmadığını göstermektedir. Türkiye’deki meslek lisesi ve imam hatiplere en yoksul çocukların gittiği de dikkate alınırsa meslek okulları ayrışması çok daha sorunlu bulunmaktadır. Zorunlu eğitimde okul türü ayrışması yerine sanat-iş-teknik ve pratik becerilerin de dahil edildiği (6-8 saat olabilir) genel okul modeli daha uygun olabilir.
Her Çocuk ve Genç İstediği Okula Kayıt Yaptırabilmeli, Birinci Sınıf Baraj Olabilir
Kaliteli kalitesiz veya sokak ayrımına dayalı okul olmaz. Her çocuğun istediği okula kayıt hakkı evrensel hukuk, adalet, eşitlik prensibi gereğidir. Böylece sınav yerine eğitimin ana sorunları ile yüzleşebilecek, tüm çocuklara nitelikli okul sağlama yolları aranacaktır.
Belki liselerin ve üniversitelerin birinci sınıfı baraj sınıfı sayılabilir, birinci sınıf sonunda okula uyarlanamayan gençlere veya okul değiştirmek isteyenlere uygun farklı seçenekler sunulabilir.
Ana sorun çocukların başarısı değil okulların kaliteli kalitesiz ayrışmasıdır.
- İmtiyaz/kapitülasyon, rantiye veya mütaşerik otoriterlik: Peker, Ağar, Erdoğan, Altınok, Kurum, İmamoğlu… 29 Mart 2024 04:46
- Fütüvvet teşkilatı: Meslek lisesi değil dinci fedailik ocağı 22 Mart 2024 04:57
- AKP ve MEB mesleki eğitimin sırrını çözdü: Fütüvvetnameler ve baş ahilik dönemi 15 Mart 2024 04:43
- Patriyarka ve öğrenci açlığı sorunu: Niteliksiz okullar, meteliksiz veliler, kadınlar, çocuklar 08 Mart 2024 05:05
- Türkiye'de felaketlerin faktörlerinden öte aktörleri kimler? 01 Mart 2024 04:46
- Felaketler çağı ve Türkiye'nin felaketler dönemi 23 Şubat 2024 04:46
- Depremde Hatay’da ölüm sayısı ne kadar? Hatay’a, Adıyaman’a, Malatya’ya resmen ayrımcılık mı yapılıyor? 16 Şubat 2024 04:39
- Afetin, nemacılığın, timokrasinin ‘utp-usta öğreticilik’ hali: 890.920 09 Şubat 2024 04:53
- Deprem ve ülke yönetimi: Mütaşerik yönetimin ağır sonuçları 02 Şubat 2024 04:48
- "Karakter eğitimi" nedir: MEB, Bakan Tekin 1.3 milyon işçi çocuğu unuttu, "Çocukları bari tatilde çalıştırmayın" 26 Ocak 2024 04:45
- Davos, yerel seçimler ve yoz milliyetçilik çağı: Paranın satın alma gücünün satın aldığı tin ve insanlık 19 Ocak 2024 04:50
- MEB'in yüzüncü yıl raporu gerçeklik korkusu: İçinde Mustafa Kemal hiç geçmiyor 12 Ocak 2024 04:47