Türk Metal'in anketi ve 'TİS komiteleri' ihtiyacı

İş kolunda yakınlaşan TİS’le ilgili olarak, Türk Metal’in “anket” dağıttığını görenler, duyanlar; “Bakın, işçilerin uyarıları etkili olmuş; Türk Metal anket yapıyor!” demiş olmalılar.

Ama Türk Metal böyle düşünenleri bir kez daha ters köşeye yatırdı! Çünkü; işçilere 2017 TİS’inde ne istediklerini sorma amaçlı anket, dün gazetemizde yayınlanan Tuncay Sağıroğlu’nun Çerkezköy’deki Türk Metal üyeleriyle konuşarak yaptığı haberden anlaşıldığına göre, aynı gün geri toplandı!

“Bunda ne var ki; sonuçta bir anket, işçiler de sendikanın verdiği anketi bir günde doldurup geri versinler canım!” denilebilir! Denmesine denir de; bir günde verilip geri toplanan anketin toplusözleşme görüşmelerine bir hayrı olabilir mi; bu çok tartışmalıdır. Tartışmanın da ötesinde böyle bir anketin işçilerin birliğine ve ortak mücadelesine bir hayrının olmayacağı apaçık ortadadır.

BİR SENDİKA NİÇİN ANKET YAPAR?

Evet, bir alışveriş merkezi, “müşteri memnuniyetini” ölçmek için bir anket düzenlese, kapıdan her giren müşteriye “anket” verse ve çıkarken geri istese, bu çok anlaşılırdır. Çünkü, müşteri oraya tamamen “bir birey” olarak gitmekte, ne ölçüde memnun olduğunu belirtmek için anketteki sorulara yanıt vermektedir. Burada müşterinin başka müşterilerle tartışıp ortak bir tavır almasının, anketi bu tartışma etrafında doldurmasının bir gereği ve anlamı yoktur.

Ama TİS’le ilgili bir anket yapılacaksa; ankete her sendika üyesinin ayrı ayrı yanıt vermesinin bir anlamı yoktur. Örneğin bu ankette Türk Metal’in, 100 bin üyesinin ayrı ayrı yanıt vermesinin, ne işçinin iradesinin yansımasına, ne de işçilerin birleşmesine bir katkı yaptığı söylenmez.
Çünkü sendikal mücadele alanı, işçilerin toplu olarak mücadeleye girdikleri bir alan oluğu gibi, TİS mücadelesi de adı üstünde; işçinin kişisel taleplerinin masaya getirildiği değil, işçilerin ortak taleplerinin masaya geldiği ve elde edilmesi için de ortak mücadele edilmesi gereken bir mücadeledir. Burada sendikanın rolü, işçi yığınlarının sınıfın çıkarına en ileriden yanıt veren talepler etrafında birleştirilerek TİS görüşmesinin arkasında mevzilendirmektir. Anket de böyle bir birlik ve mücadele anlayışının işçiler içinde egemen hale gelmesinin dayanağı ise anlamlı olabilmektedir. Bu yüzden de sendikanın sabah anket dağıtıp akşam ya da bir kaç gün sonra toplamasının, eğer amaç işçiyi oyalamak değilse hiçbir anlamı yoktur.

TÜRK METAL’İN ANKETİ İŞÇİLERİN BİRLİĞİNE HİZMET ETMEDİ

Bu yüzden de eğer sendika anketi, işçilerin ortak iradesinin oluşmasının bir aracı olarak değerlendirmek istiyorsa; (ki, az çok sendika adını hak eden her sendika, bir TİS öncesi işçiyi talepleri etrafında birleştirmeyi ve ortak bir tutum almayı ana amaç edinir) anketi, işçileri talepleri etrafında birleştirmek ve ortak bir mücadele için saflarını sıklaştırmak için değerlendirir.

Ancak Türk Metal’in böyle bir amaç yerine, “Bakın anket yaptık işçilerin taleplerini dikkate alıyoruz” demek için anket yaptığı anlaşılmaktadır. Ki, böyle bir tutum bir sendikaya asla yakışmaz.    

Eğer doğru ele alınsa, anket tartışması üstünden sendikanın etrafında ve talepleri esas alarak birleşecek işçiler, şimdi tersine bir yandan Türk Metal’i eleştirirken öte yandan da “Bu sendikadan bir hayır gelmez”, “Zaten Teknorot’da da patronla işbirliği yapmıştı” gibi bir ucu karamsarlığa öteki ucu sendikadan duyulan güvensizliğe varan bir tartışma içine çekilmiş oluyorlar. 

GÜNÜN ACİL GÖREVİ: TİS KOMİTESİNİ KURMAK!

Gazetemizde iki gün arayla, metal işkolundaki TİS görüşmeleri ve Türk Metal’in “anketi”yle ilgili iki haber çıktı. İlk anket haberini, Ford-OTOSAN işçileriyle, Arzu Erkan arkadaşımız yapmıştı, diğeri ise Çerkezköy’den yapılan yukarıda sözünü ettiğimiz haberdi. 

Her iki haberde de ortak özellik elbette bir yandan anket karşısındaki tutumuyla ama aynı zamanda geçmişten bugüne ana tutumunu patronlarla işbirliğinin belirlediği Türk Metal sendikacılığına karşı işçilerin hep; ihtiyatla ve endişeli yaklaşmasıdır. Ve işçiler, Türk Metal’in MESS’le her an ve ilk fırsatta uzlaşabileceğini düşünüyorlar. Türk Metal bürokrasisinin oyunlarını alt etmek ve mücadeleyi işçinin inisiyatifine almak için de işçiler, “TİS komiteleri kurmalıyız” diyorlar. “Komiteler”in gerekçesi olarak da önceki TİS’lerdeki zayıflıklarına ve 2015’deki büyük metal direnişine atıf yaparak “komitelerin önemini vurguluyorlar. 

Dahası, son yıllarda nerede mücadele gündeme gelse, işçiler içinden “TİS komiteleri kurmalıyız” sesleri yükseliyor; Evrensel de bu sözler üstünden haberler yapıyor. Bugün de öyle ve süreç ilerledikçe, sendikal bürokrasinin ayak oyunları işçiyi yordukça, “TİS komiteleri kurmalıyız” sesleri de çoğalacaktır. 

Ama bugüne kadar olanlardan ders çıkarılacaksa ki, son yıllarda işçiler, kendi deneylerinden öğrenerek ilerleme gibi bir haslet edindiler, “TİS komiteleri kurmalıyız” demeyi gerçeğe dönüştürmek için ciddi ve sonuç alıcı girişimler yapılmalıdır. Çünkü, “anketler” bile dağıtıldığına göre, komitelerin kurulması zamanı gelmiş, geçmektedir de. Bu yüzdendir ki “TİS komiteleri kurulması” için adımlar atmak, önümüzdeki mücadelenin seyrine müdahale açısından “belirleyici” olacaktır.

Bu adımları ilk atacak olanlar herhalde Evrensel’e konuşurken “TİS komiteleri kurmalıyız” diyen işçilerdir.

Bu açıdan bakıldığında bir günde toplanan anketlerdeki soruları da dikkate alarak bugünün acil görevini şöyle belirtebiliriz: Talepleri kişisel olmaktan çıkarıp işçinin ortak talebi haline getirmek için TİS komitelerini kurmak!