Sözleşmeyi işçi feshederse ihbar tazminatı alamaz
Fotoğraf: Envato
SORU: İyi günler. Ben bir işyerinde yaklaşık 4 yıldır çalışmaktayım. İşveren son zamanlarda sürekli fazla mesaiye kalmaya zorluyor ancak, fazla mesai ücretlerimizi eksik ödüyor. Bu durumda ben işten ayrılsam, kıdem ve ihbar tazminatımı alabilir miyim?
CEVAP: İş Kanununun 24. maddesi, işçi açısından haklı nedenle fesih hallerini düzenlemektedir. Bu maddenin, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri başlıklı 2. fıkrasının (e) bendinde, “İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse” hükmü bulunmaktadır. Uygulamada ücret kavramı ise geniş olarak değerlendirilmekte, sadece işçinin salt ücret alacağı açısından değil, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatillerde çalışma ücreti gibi ücret olarak ödenen işçilik alacakları da bu madde kapsamında kabul edilmektedir.
Yargıtay, bir çok kararında bu hususun altını çizmiştir. “... geniş anlamda ücret kabul edilmektedir ve ikramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacaklar da İş Kanunu madde 24/ II kapsamında ödenmesi gereken ücrettir. (Yargıtay HGK, 2008/ 9 -774 E, 2008/785 K) Dolayısıyla, fazla çalışma ücretlerinin size ödenmemesi nedeni ile iş sözleşmenizi feshetmeniz haklı nedenle bir fesih olacaktır. Bu durumda kıdem tazminatınızın tarafınıza ödenmesi gerekmektedir. Ancak, ihbar tazminatınızı almanız iş sözleşmesini siz feshettiğiniz için söz konusu değildir.
Uygulamada fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bunu ispatla yükümlü kılınmıştır. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar ispat açısından burada da geçerli kabul edilmektedir. Yani, işçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliği taşır. Yani, bordronun sahteliği kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla mesai ücretinin ödendiği kabul edilmektedir. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, delil sayılmaktadır. Ayrıca, bu belgeler ile kanıtlanamaması durumunda tanık beyanları ile de ispat külfeti yerine getirilebilir. Ayrıca, işçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı mahkeme tarafından araştırılır.
İhbar tazminatı açısından ise, durum farklıdır. İş sözleşmenizi siz feshettiğiniz için ihbar tazminatına hak kazanamazsınız.
İş Kanununun 17. maddesinde, iş sözleşmelerinin feshi sırasında uyulması gereken bildirim sürelerine uymayan tarafın, söz konusu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak ödemesi düzenlenmektedir. Ancak, ihbar tazminatı kıdem tazminatı gibi sadece işverenin işçiye ödediği bir tazminat değildir. İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshi sırasında bildirim süresine uyması gerektiği halde bu süreye uymayan tarafın ödeyeceği bir tazminattır. İş sözleşmesini bildirim süresi vermesi gerektiği halde bu süreye uymaksızın fesih eden işçi de, ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilir.
Ancak, iş sözleşmesinin haklı nedenle işçi tarafından feshine ilişkin koşullar açısından bildirim süresi verilmesi söz konusu değildir. İş sözleşmesini, İş Kanununun 24. maddesi kapsamında fesheden işçi açısından ihbar tazminatı sorumluluğu doğmamaktadır.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Maaş haczinde ücretin dörtte biri oranında haciz işlemi uygulanır 22 Nisan 2024 05:35
- İşçinin rızası olmadan iş koşullarında işçi aleyhine değişiklik yapılamaz 15 Nisan 2024 06:48
- İzin kullanacak işçi elinde imzalı belge bulundurmalı 08 Nisan 2024 05:10
- İşletme değişikliği için işçinin yazılı onayı gerekir 25 Mart 2024 05:25
- Ücretsiz izin dilekçesinin işçinin özlük dosyasında saklanması gerekir 18 Mart 2024 05:30
- Fazla çalışmaya katılmak istemeyen işçi, 30 gün öncesinden işverene yazılı olarak bildirim yaparak fazla çalışmaya katılmayabilir 11 Mart 2024 05:30
- Çocuğu olan işçi kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir 26 Şubat 2024 05:36
- Aşırı çalıştırma işçi açısından haklı nedenle fesih sebebi olur 19 Şubat 2024 05:20
- Ücretsiz izin karşılıklı anlaşma ile yapılabilir 05 Şubat 2024 05:25
- Hastalığın iş yerinden kaynaklandığı tespit edilmeli 22 Ocak 2024 05:00
- Yarım kalan işsizlik ödeneğinin devamı sağlanabilir 15 Ocak 2024 05:05
- Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez 08 Ocak 2024 04:50
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
