Anlamlı bir anma programı

Doçent Dr. Fahrettin Yağcı Hoca, Türkiye’nin yetiştirdiği nadir değerlerden biridir. Hocamız, maalesef, çağımızın amansız hastalığına yakalandıktan ve bir süre büyük bir azimle mücadele ettikten sonra geçtiğimiz aylarda vefat etti.  İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mezunları Cemiyetinin fevkalade kadirşinas bir davranışı ile geçtiğimiz perşembe akşamı, Yağcı’nın sınıf arkadaşları ve dostları ile bir anma programı gerçekleştirildi. Hocamızı andık, yaptıklarını, kah neşe kah hüzünle hatırladık. 

Fahrettin Hoca, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinden mezun olduktan sonra, İngiltere’de Londra İktisat Okulunda (London School of Economics) yüksek lisans ve doktorasını tamamlayarak, Türkiye’ye döndü ve yine İktisat Fakültesinde asistan olarak göreve başladı. Daha sonra Boğaziçi Üniversitesinde de görev yapmış olan Fahrettin Hoca’nın çok önemli ve kayda değer görevi planlama teşkilatındaki görevi oluşturur. Planlamanın yeni kurulduğu ve başında Profesör Bilsay Kuruç ve Profesör Oktar Türel gibi alanın çok değerli hocalarının bulunduğu teşkilatta Fahrettin Hoca değerli mesai sarf ederek, daha önceden geliştirmiş olduğu Türkiye’nin ekonometrik modeli üzerinde çalışmalar yapmış ve Türkiye’de planlama konusunda fevkalade önemli bir eser oluşturulmasında büyük katkı sağlamıştır.

Fahrettin Hoca, 1984-2006 yılları arasında Dünya Bankasında da görev alarak çeşitli ülkelerde kalkınma sorunları eksperi olarak çalışmıştır. Hoca, 2006 yılında bankadan emekli olduktan sonra da yine banka adına birçok ülkede gelişme ve kalkınma meseleleri üzerinde çalışmalar yapıp, raporlar hazırlamıştır. Son günlerine doğru Hoca’nın Kuzey Irak ve Suriye’de de bu konularda çalışmalar yaptığı biyografisinde yer almaktadır.

2006 yılı Dünya Bankası emekliliğinden sonra Fahrettin Hoca tekrar Boğaziçi Üniversitesine gelerek, bir süre eğitim alanında katkı verdi. Ancak, hastalığının ilerlemesi ve tedavi sorunları nedeni ile faaliyetlerine son vermek durumunda kalan Hoca, onlarca eseri geride bırakarak, sonsuzluğa göçtü.

Geçen hafta perşembe günkü anma toplantısında Hoca’nın sınıf arkadaşları ve bazı tanıdık kişiler Hoca hakkında anılarını ve kanaatlerini ortaya koydular. Bu meyanda, Fahrettin hocanın çalışmaları ve sosyal yaşamı hakkında kimilerinin bilmediği hoş anılar canlandırıldı. Programın başında izleyicilere sunulan fotoğraf gösterisinde de Hoca’nın talebelik dönemi hatırlandı. Hocanın talebelik dönemi üniversite işgallerinin sıklıkla yaşandığı yıllar olduğundan, izlenen resimlerde hocayı üniversitenin çeşitli ortamlarında işgalci arkadaşları ile andık.

Bir üniversitenin tarihi, o üniversitenin yetiştirdiği bilim insanlarının ülke ve dünya bilim ve sosyal yaşamına yaptıklarından oluşur. Fahrettin Hoca, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi tarihi içinde mümtaz yeri olan bir hocamızdır. Türkiye ekonomisi üzerindeki modelleme çalışması ve bunun ürünü olarak geliştirdiği görüşler ve planlama teşkilatındaki çalışmalarında bunları, siyasetin elverdiği ölçüde, yaşama geçirme çabaları Fahrettin Hoca’ya böyle bir makamı fazlasıyla layık kılar. Bu tür değerler, münferiden değil, müşterek çalışma ortamında uzun erimde oluşur ve gelişir. O nedenle, üniversite uzun erimli bir oluşum kazanıdır. Bu kazanın kaynadığı ortam ise çok naiftir ve anlamsız siyasi kaba davranış ve müdahalelerle anında yok olmaya müsaittir. Çünkü bilim insanı geç yetişen nadir doku olduğundan, bu insanlara dünya talebi çok yüksektir. Almanya’da vaktiyle kurulmuş olan ve tüm dünyaya hükmeden Alman Üniversite sistemi, bir meczubun zulmü ile tarumar olmuş eski düzeyini büyük çapta yitirmiştir. O nedenle, siyasilerin üniversite üzerindeki düşünce ve eylemleri bu kadar ucuz ve üniversiteyi, hatta ülkeyi yıpratıcı olamaz, olmamalıdır!