12 Mart 2016 00:50

Yeni arayışlar

Fotoğraf: Envato

Paylaş

İsmail Gökhan Bayram

Tüm yazıları

Charles Babbage’ın polialfebetik şifrelerin gelişmiş frekans analizi yöntemleri ile kırılabileceğini ortaya koyması güvenilir bir şifreleme metodu bırakmamış ve yeni şifreleme metodlarını gerekli kılmıştı. Denenen pek çok metodun içinden Alman Enigma makinesi öne çıkıyor. 1920’lerde kullanılmaya başlanan Enigma makinesinin ilk modelleri ancak 1937’de Alfred Dilwyn Fox tarafından, baskınlarda ele geçirilen makine parçalarından, anahtar kitapçıklarından ve operatör hatalarından da yararlanarak kırılabildi. Ancak Enigma makineleri de yerinde saymıyordu. Makinenin daha gelişmiş modelleri 2. Dünya Savaşı sonlarına dek kullanıldı. Bu gelişmiş modeller Alan Turing tarafından tasarlanıp Harold Keen tarafından inşa edilen “Bombe” adlı elektromekanik cihaz sayesinde kırılabildi.

2. Dünya Savaşı yıllarının tüm bu şifreleme-şifre kırma deneyimi, savaşın hemen ardından gelen yıllarda meyvesini verecekti. 1949’da Amerikalı matematikçi ve mühendis Claude Elwood Shannon “Gizlilik Sistemlerinin İletişim Teorisi” başlıklı bir makale yayınladı. Shannon makalede sonsuz uzunlukta kendini tekrar etmeyen bir anahtar ile şifrelenmiş sonsuz uzunlukta bir metnin kırılmasının mümkün olmadığını, anahtar sonlu uzunlukta olduğunda ise yeterli uzunlukta bir şifrelenmiş metnin çeşitli analiz yöntemleri yardımı ile kırılabileceğini ortaya koyuyordu. Öte yandan sonsuz uzunlukta bir anahtarı alıcıya güvenli olarak iletmek mümkün değildi. Zaten bu mümkün olsaydı mesajın kendisi de anahtarın iletilebildiği yoldan güvenli bir şekilde iletilebilirdi. Shannon’un bu makalesi ve birlikte iletişim ve bilgi teorileri üzerine yazıları kriptografinin yönünü değiştirdi. Yeni şifreleme sistemleri ya kendisini kırmak isteyenlerin iş yükünü astronomik düzeyde artıracak şekilde ya da anahtarın iletilmesine ihtiyaç duymayacak şekilde tasarlanmaya çalışıldı.

Bu arayış, geçtiğimiz günlerde modern kriptografiye katkıları nedeni ile bilgisayar bilimlerinin en büyük onuru sayılan Turing Ödülü’ne layık görülen Whitfield Diffie ve Martin Hellman’ın “Kriptografide Yeni Yönelimler” başlıklı makalesine dek sürdü. Makalelerinde bugün “Diffie-Hellman anahtar değişim metodu” olarak anılan ve iki tarafın güvensiz bir kanaldan nasıl aynı anahtar üzerinde güvenli olarak anlaşabileceğini gösteren Diffie ve Hellman, kriptografinin en temel problemlerinden birini, güvenli anahtar değişimi problemini çözmüştü. Daha öncesinde sadece hükümetlerin ve askeri kuruluşların tekelinde olan bu düzeyde güçlü bir şifreleme metodunun kamuya açılması haftaya ele alacağımız tartışmaları ve yasakları da beraberinde getirdi.

YAZARIN DİĞER YAZILARI