İşveren sigortalı çalıştırmak zorunda
Fotoğraf: Envato
SORU: Benim, 2010 yılında sigorta giriş kaydım işyerine yapılmış. Ancak, daha sonra öğrendim ki sigorta primlerim hiçbir zaman zamanında yatırılmamış, çok düzensiz ve hep eksik ödenmiş. İşveren beni ilk 4 ay ödemiş sonra durdurmuş. Ben halen aynı yerde çalışmaktayım. Mahkemeye başvursam bir hak talep edebilir miyim işimi kaybetmeden?
CEVAP: İş Kanunu uyarınca, ister belirli süreli ister belirsiz süreli hizmet akdi söz konusu olsun, işveren işçiyi sigortalı olarak çalıştırmalıdır. Bazen uygulamada deneme süresi içinde sigortalı çalıştırmama gibi bir uygulama olsa da bu durum kanuna aykırıdır. Zira sosyal sigortalar ve sosyal güvenlik hukukunda deneme süresi gibi bir kavram söz konusu değildir. İşçi işyerinde çalışmaya başladığı günden itibaren sigortalı olmalıdır. Ayrıca, genel kural işçinin gerçek maaşı üzerinden sigorta primlerinin ilgili kuruma yatırılmasıdır. Kural olarak işçinin aldığı brüt tutar hesaplanarak SGK’ye bu tutar üzerinden bildirim yapılmalıdır. Bu primleri yatırma yükümlülüğü işverene aittir. Ancak uygulamada primlerin -gerçek olmadığı halde- asgari ücretten yattığı, çeşitli nedenlerle olması gerekenden düşük bildirildiği görülür.
Sizin, eksik prim yatırıldığı veya hiç yatırılmadığı geçmiş sürelerinizi sigortalı hale getirebilmek için iş mahkemesinde sigortalılığın tespiti, hizmet tespiti denilen davayı açmanız gerekecektir. Bu davayı, yanında çalıştığınız işveren ile birlikte Sosyal Sigortalar Kurumuna da açmanız gerekmektedir. Dava açma süresi, sigortasız hizmetlerin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıldır. Davanın sonunda Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından hesaplanacak primlerin gecikme zammı ve idari para cezası ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
Ayrıca, bulunduğunuz yerdeki bölge çalışma müdürlüğüne de şikayette bulunma hakkına da sahipsiniz.
İş Kanunu’nun amir hükümlerine göre, işvereninizin, onunla aranızda başka bir dava bulunması sebebi ile işinize son vermesi geçerli bir neden olamayacaktır. Aksine, sigorta primlerinin yatırılmamış olması, işçi açısından haklı nedenle fesih nedeni olarak kabul edilmektedir. Bu nedene dayanarak iş sözleşmenizi feshetmeniz durumunda işveren size kıdem tazminatınızı ödemekle yükümlüdür.
- Maaş haczinde ücretin dörtte biri oranında haciz işlemi uygulanır 22 Nisan 2024 05:35
- İşçinin rızası olmadan iş koşullarında işçi aleyhine değişiklik yapılamaz 15 Nisan 2024 06:48
- İzin kullanacak işçi elinde imzalı belge bulundurmalı 08 Nisan 2024 05:10
- İşletme değişikliği için işçinin yazılı onayı gerekir 25 Mart 2024 05:25
- Ücretsiz izin dilekçesinin işçinin özlük dosyasında saklanması gerekir 18 Mart 2024 05:30
- Fazla çalışmaya katılmak istemeyen işçi, 30 gün öncesinden işverene yazılı olarak bildirim yaparak fazla çalışmaya katılmayabilir 11 Mart 2024 05:30
- Çocuğu olan işçi kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir 26 Şubat 2024 05:36
- Aşırı çalıştırma işçi açısından haklı nedenle fesih sebebi olur 19 Şubat 2024 05:20
- Ücretsiz izin karşılıklı anlaşma ile yapılabilir 05 Şubat 2024 05:25
- Hastalığın iş yerinden kaynaklandığı tespit edilmeli 22 Ocak 2024 05:00
- Yarım kalan işsizlik ödeneğinin devamı sağlanabilir 15 Ocak 2024 05:05
- Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez 08 Ocak 2024 04:50