1 Kasım, üç büyük sorun: Suriye, Kürt ve padişahlık sorunu

İdeolojik mücadeleleri bir yana bıraksak da, liberal kapitalist sistemlerin, emperyalizmin, finans kapitalizmle iç içe geçmiş ulus devletlerin zaten fazlasıyla içsel sorun üretme potansiyelleri var.
Seçimler iktisadi liberalizmin özü değil, araz bir durumudur. Çoğu kez seçimler iktidarları belirlemez, iktidarlar seçimleri halkın sıkışmasına yönelik sibop ayarı gibi kullanır. Esas değil, “araz” da olsa, küçük bir işlevi, bir karşılığı bulunmaktadır. Seçimler, geniş halk kesimleri ile küçük güç odaklarını geçici ve yapay bir rahatlatma, küçük nemaları paylaşma aracıdır. Bununla birlikte, Türkiye öyle bir sıkışmış durumda ki, büyük olasılıkla kendi ayağına sıktı, ancak, “İyi ki, 1 Kasım’da seçim var” demek zorunda kalıyorum.
Kapitalizmi, emperyalizmi bir yana bırakmadan, ancak Türkiye’ye yansıma biçimlerini öne alarak sorunları sayarsak:
1- İç içe geçmiş Irak-Suriye-İncirlik-NATO sorunu,
2- Ermeni, Rum, Çerkez-Abaza ama daha çok da Kürt sorunu,
3- Şeriatçılıkla da iç içe geçmiş Osmanlıcılık (padişahlık, Saray, külliye) sorunu.
68 hareketlerinde dekanlık da yapmış olan Ricauer, dikey hiyerarşi sorununu yatay düzenlemelerle çözemezsiniz, diyordu. Bu bir paradokstur. Önce daha gerisindeki çelişkiyi ortadan kaldırmanız gerekir.
Yatay çeşitliliği de dikey düzenlemelerle çözemezsiniz.
Demokratik çoğulculuk, çok işlemese de (dikey küresel sınıflaşmayı çözemese de) sınıflı toplumlarda yataya karşılık düşünülmektedir.
Türkiye, üç ana soruna bağlı artık kaçınılamayacak -hatalarla veya hatasız, ancak sonuçta ertelenemeyecek- yeni bir evreye geçmiş bulunuyor.
Suriye sorunu, Kürt sorunu, padişahlık (Osmanlıcılık) sorunu iç içe bulunuyor. Dışı ABD-NATO’dan Suudi Arabistan’a, Rusya’ya, Çin’e kadar uzanıyor.
Gelelim işin iç tarafına, Anadolu’ya, Ankara’ya. 1 Kasım’a.
1- Suriye sorunu en çok da bizleri etkileyen, ancak küresel bir sorundur. 1 Kasım önemlidir, çünkü seçim sonuçları kısmen de olsa Suriye politikasını, özellikle de YPG’ye, Esat’a, İslamcılara, İncirlik’e nasıl bakılacağını, pazarlıkları etkileyecektir.
2- Seçimler içerideki kısmıyla Kürt sorunu açısından daha kritik önemdedir. Kürt sorunu, demokrasi sorunudur çünkü yatayda nasıl örgütlenileceğini ifade eder. Liberal sistemde de çözülebilir bir iç sorundur, ancak çözülemezse hem demokrasi sorununa, hem de küresel bir soruna dönüşür. Küresel güçler de her iki tarafta tarlaları sürmeye kalkar.
Kürt sorunu demokrasi sorunudur, demokratik çoğulculuk yaşama geçirilmeye kalkılırsa, toptan veya tümden değil ama büyük oranda yol alınmış olur. Esası yatay bir sorundur, kültürel bir sorundur. Çok dilli eğitim bunun birinci ayağıdır. Türkiye’deki ulus-devlet anlayışının yozluğu yüzünden çok acılar yaşanmaktadır.
Sorunun emperyalizmle ilgili kısmı, Suriye sorunu, Irak, Libya ile benzer bir durumdur, emperyalistler her fırsatı kullanır. Doğası budur. Ortadoğu’yu Ortadoğululara, dünyayı halklara bırakmazlar. Ancak bu sorunun içerde demokratik çoğulculukla çözülmesi seçeneğini ortadan kaldırmaz, en başta yapılması gereken budur. HDP’nin barajı geçmesi, parlamentoda yer alıp almayacağı bu konuda çok temel bir eşiktir.
3- Cumhuriyet, Osmanlıcılık-başkanlık-padişahlık açısından 1 Kasım çok daha önemlidir.
Üç olası senaryoya hazırlanalım:
1- 1 Kasım seçimleri olur, HDP de, MHP de barajı aşar. AKP de biraz ders alır. Herkes içeride ve dışarıda dengeye, uzlaşmaya oynar. Bu geçici-palyatif ama yine de çatışmaların ağırlaşmaması için liberal sistem içinde olası en makul senaryo sayılabilir.
2- Seçimler olsa da, olmasa da, hele de HDP’nin olmadığı durumda, AKP sertliğe oynar, saray oyunları devam eder, iş rejim krizine dönüşür. NATO için de bu derece çatışmalı durum, şu aşamada çok istendik olmayacaktır. DARBE gelir.
3- Darbe gelse de, gelmese de, ama daha çok da böyle bir darbe olmadığında veya başarısız olduğunda iç çatışmalar daha da sertleşir. Dahası darbenin niteliğine göre de iç savaş şiddetlenir.
1 Kasım’da 4 partinin de, ama en çok da HDP’nin temsili yakın gelecekte yaşanacaklar için kritik önemdedir.
Kürt sorunu için de, rejim sorunu için de, başkanlık veya demokrasi için de içerinin dışarısı Irak-Suriye meselesidir.