26 Şubat 2015 00:44

Çözüm ışıkları

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Hüsnü Öndül

Tüm yazıları

Kürt sorununun barışçıl ve demokratik çözümünde bir türlü istenilen seviyede yol alınamıyor.
Bunun Kürt sorununun bugün geldiği aşamadan kaynaklı bir çok nedeni var. İç ve dış faktörlerin, koşulların etkisi düşünülmeli ve zaman zaman tıkanıklıkların yaşanabileceği kabul edilmeli. Fakat bir olguyu tespitte fayda var. “Hiçbir şey yapılmıyor, adım atılmıyor” şeklinde haklı sayılabilecek eleştiriler olmakla birlikte, bildiğimiz anlamda “Silahlar da patlamıyor.” Çatışmalar gerilla/ordu, polis, korucu arasında cereyan etmiyor. Kent hareketleri var ve bu kent hareketlerinde yakma, yıkma, öldürme ve Cizre örneğinde olduğu gibi devletin polisinin çocukları öldürmesi var. Şu ana kadar, son aylarda meydana gelen çatışmaların kontrol altına alındığını saptayabiliriz. Şubat ayı boyunca Öcalan’ın taraflara sunduğu 10 maddelik teklif üzerinde spekülasyon yapıldı ve sonuçta bu 10 madde 22 şubatta Fırat Haber Ajansında KCK Eş Başkanı Bese Hozat tarafından açıklandı.

Şöyleydi 10 madde:
1) Demokratik siyaset; tanımı ve içeriği.
2) Demokratik çözümün ulusal ve yerel boyutlarının tanımlanması.
3) Özgür vatandaşlığın yasal ve demokratik güvenceleri.
4) Demokratik siyasetin devlet ve toplumla ilişkisi ve bunun kurumsallaşmasına dönük başlıklar.
5) Çözüm sürecinin sosyoekonomik boyutları.
6) Çözüm sürecinin yol açacağı yeni güvenlik yapısı.
7) Kadın, kültür ve ekolojik sorunların yasal çözümleri ve güvenceleri.
8) Kimlik kavramı, tanımı ve tanınmasına dönük çoğulcu demokratik ve eşit mekanizmaların güvenceleri.
9) Demokratik cumhuriyet, ortak vatan ve milletin demokratik ölçütlerle tanımlanması, çoğulcu demokratik sistem içerisinde yasal ve anayasal güvencelere kavuşturulması.
10) Bütün bu demokratik hamle ve dönüşümleri içselleştirmeyi hedefleyen yeni bir anayasa.

Çatışma çözümleri uzmanı J. Galtung, çatışmaların, 1)Teşhisi (çatışmayı doğuran nedenler), 2)Tahmini (Yol açacağı sonuçlar) ve 3) Tedavi boyutları olduğu, çatışmaları aşarak çözmenin mümkün olduğu (transcend and transform) görüşündedir. Çatışmaları aşarak dönüştürmek, çatışma ötesine geçmek demek. Galtung yöntemi denenmiş ve uygulanabilirliği kanıtlanmıştır. Yukarıda Öcalan’ın 10 maddesi, bütün çatışmalarda sebep olarak görülen ve çatışmanın taraflarından birinin neredeyse değişmez istemlerinden olan, iyi yaşam koşulları (sosyal ve ekonomik olanaklar), özgürlük ve kimlik vurgusunu içermektedir.
Hükümet mütereddit tutumunu terk etmeli. Son bir yılda neredeyse yalnızca Kürt sorununun barışçıl ve demokratik çözümü konusunda aldığı demokratik tutumu pekiştirmeli bunu bir pozisyon alış, taktiksel bir duruş olmaktan çıkarmalı ve pozisyonunun stratejik olduğunu deklare etmeli ve göstermelidir. İkinci konu ise hükümet yine bir yıldır çok belirgin bir biçimde yöneldiği otoriter model oluşturma eğiliminden vazgeçmeli ve insan hak ve özgürlükleri ile demokratik standartları temel alan yasama ve uygulama faaliyetine geçmelidir.
Silahların susması elbette tarafların hanesine yazılacak bir başarıdır. Ancak bunun kalıcılaşması ve sürekliliğinin sağlanması garanti altına alınmalıdır.
Hükümetin genel yönelimi demokrasiye doğru evrildiğinde çatışmalar daha kolay aşılacaktır.
Çözüm ışıklarına dair dünya deneyimleri de bunu göstermektedir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI