30 Ocak 2015 00:54

Değerler eğitimi: Ruble, avro, dolar lira, din, iman

Değerler eğitimi: Ruble, avro, dolar lira, din, iman

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Yunanistan seçimleri, Ukrayna krizi, Suriye, Libya, Afrika boyunca işgal ve çatışmalar… Borsalar, kurlar, altın bir inip bir çıkıyor. Türkiye’de sürekli gündemde tutulan değerler eğitiminin hem bu çatışmalarla hem de doların, rublenin, avronun, liranın değeri ile ilişkisi nedir, bunların birbiriyle ilişkisi nedir; soru kolay gibi de yanıtı biraz çetrefilli.

Hafta sonu Ankara’da Felsefeciler Derneği, Eğitim Sen’le birlikte “EĞİTİM POLİTİKALARI VE FELSEFE GRUBU DERSLERİ SEMPOZYUMU” gerçekleştirdi. Sempozyum çağrısında “Neden felsefeye önem verilmiyor, neden insan hakları ve demokrasi eğitimi önemli değil, neden psikoloji, sosyoloji, mantık vb. uygulamada yok sayılıyor, neden atanamayan öğretmenler içinde felsefe grubu öğretmenleri ağırlıktadır, neden, neden... ” diye soruluyordu.  Temel eğitimde (ilköğretim, ortaokul ve liselerde) uygulanan politikaların dayandığı felsefi temellerin, güncel olarak eğitimin dinle, değerlerle, dille ilişkisi soruluyordu. 

Şûra sürecinde de iyice ısıtılmış ve “sarmallık” içinde tüm derslere yedirilmesi tavsiye edilmiş olan “değerler” tartışması ve “değerler eğitiminin” olup olamayacağı hem güncel, hem de tartışmaların tümüyle ilişkilenen önemli bir konuyu oluşturuyor.

Değerler… Liberal iktisadın hakim tek bir değeri var piyasa ilişkisi içinde bir metanın, bir malın fiyatının kaç para ettiği ki, bunun ön koşulu bir değer de “serbest piyasa/açık pazar” ilkesi ki, hayata şimdiye kadar geçebilmiş değil. NATO olduğu, militarizm olduğu, istihbarat teşkilatları olduğu sürece de “serbest piyasa” (ve serbest rekabet) hayata geçebileceğe benzemiyor.  

Kaldı ki serbest piyasa koşulları sağlanabilse de bunun nasıl bir değer olduğu ayrıca köklü bir soruyu oluşturuyor. Para özneden (insandan, doğadan) özerkleşmiş, dahası insanın yarattığı durum kendisine hâkim oluyor. Althusser, artık insan öznesinin değil, “toplum” öznesinin değil, “yapının” belirleyici olduğunu ileri sürüyordu. Piyasa ilişkilerinde toplumların özne olmaktan sürüldüğü söylenebilir.

İlişki p ile p arasında, hatta bunun daha sanalı yaşanıyor. Dahası paranın altınla, reel ekonomiyle de bağları koparıldıktan sonra iş tam bir sanallık, pazarlama, birbirini kazıklama tekniğine dönüştü.
Bir şeyin fiyatı aynı zamanda onun değeridir mi, diyeceğiz. İş bu kadar basit mi?

Fiyatı belirleyen kim ve ne? “Değerler eğitimi” konseptinin sahibi kim?

Aynı sermayenin sahibi kim sorusunda olduğu gibi “değerler eğitimi” tartışmasının sahibi, gündeme taşıyanı, uygulamaya geçireni kim? Sahibini bulursak, birincil aktörü de bulmuş oluruz. Tek başına yetmese de aktörü bulunca üç aşağı beş yukarı ne yapılmak istendiğini de, bu işin kime yarayacağını da kestirebiliriz.

Milli Eğitim, ne olur ne olmaz, ayağımızın altından kayabilir, kavram farklı kaygan anlamlar alabilir diye daha çoktan “din, ahlak, değerler” başlığında bu içini birbirine, sonraki ikisini birincisine yani “din”e bağlamış durumda. Bunun için ortaokul, ortaöğretim (lise) müfredatlarına bakabilirsiniz. “din, ahlak, değerler” ders grubunda sadece İslam dersleri yer alıyor. “İnsan Hakları ve Demokrasi” gibi dersleri bile bu gruba sokmuyor. İşi çok net ve yalın tutuyor.

Ancak Milli Eğitim ve AKP’nin bu tür kavramlar üretebilme becerileri sınırlı sayılır. Bu kavramın eğitime, okullara bağlanması ve her bir şeye sokuşturulması büyük sermayeden, istihbarat teşkilatlarından geldi. Hem Batı coğrafyasında, hem de Ortadoğu ve diğer bölgelerde, kiliseler, camiler, Yahudilik, Hıristiyanlık, İslam, Budizm… örtülü açık desteklendi ve öne çıkarıldı. Yeşil kuşak projesi, tarikat-cemaatlerin sürekli örgütlenmesi, dini medyanın, dini vakıflara ait her tür sosyal aktivitenin ve tarikat-kilise okullarının desteklenmesi… tüm bunlar aydınlanmaya karşı, özellikle bilincin özgürleşmesine karşı, özgür düşünce ve örgütlenmelere karşı en iyi ve bilindik yollardan, propaganda tekniklerinden birini oluşturuyor.

Sertleşirse biraz yumuşatılması (mutedil, ılıman) hale getirilmesi gerekiyor.

Değerlerin materyalist okunuşu, önemli bir konu, köşenin sınırları bu kadar. 

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...