Enflasyonda hedef şimdiden saptı

Bu hafta içerisinde açıklanan enflasyon rakamları beklentilerin oldukça üzerinde çıktı. TÜFE’deki aylık artış yüzde 1.34’ü bulurken yıllık artış yüzde 9.38’e çıktı. Yİ-ÜFE ise aylık bazda yatay seyir izlemesine rağmen geçtiğimiz aylardaki sert hareket nedeniyle yıllık artış oranı yüzde 12.98 oldu.
Açıklanan yüksek enflasyon rakamları mayıs ayında enflasyonun çift hanelere ulaşmasının oldukça güçlü bir olasılık olduğunu gösteriyor. Kısacası Merkez Bankasının hedefi şimdiden saptı. Yıl sonu enflasyon tahminini şimdiden 1 puan yukarı taşıyan Başçı, yeni hedefi yüzde 7.6 olarak revize etti. Artış eğiliminin en azından önümüzdeki mayıs ayında da süreceğini düşünürsek, enflasyon beklentisinin Başçı’nın açıkladığı yüzde 8.8’lik yukarı bandın üzerine çıkma olasılığı güçlü görünüyor.  
Enflasyonun ardındaki ana dinamiklere baktığımızda ise kur etkisi öne çıkıyor.  Geçtiğimiz aylarda dövizdeki sert artış ile birlikte ÜFE ile TÜFE arasında açılan makasa dikkat çekmiş, üretim maliyetlerindeki artışın önümüzdeki dönemde tüketici fiyatlarına yansıyacağını belirtmiştik. Nisan ayı enflasyon rakamları bu beklentileri doğruladı. ÜFE’deki yatay seyre rağmen bu kez TÜFE’de sert bir artış yaşandı. Mayıs ayında da tüketici fiyatlarındaki artışın ÜFE’nin önünde seyretmesi ve aradaki makasın daralması beklenmelidir.
Ana harcama gruplarının aylık bazda TÜFE’ye katkıları incelendiğinde ise giyim ve ayakkabı grubunun başı çektiği göze çarpıyor. Yeni sezon ürünlerinin reyonlarda yer bulmasıyla birlikte üretim maliyetlerindeki artışın tüketici fiyatlarına yansıdığı görülüyor.
TÜFE’deki sert yükselişin ardındaki bir diğer önemli etken olarak ise gıda fiyatlarındaki artış öne çıkıyor. Bilindiği gibi Kuzey Amerika başta olmak üzere sert geçen kış mevsimi küresel piyasalarda gıda fiyatlarını tırmandırmıştı.  Ülkemizde de kış aylarında yaşanan kuraklık ve don olayları tarımı sert bir şekilde vurmuştu. Bu iki etken birleşince iç piyasada gıda fiyatlarının sert bir şekilde artmasına neden oldu.
Kurdaki hareketler önümüzdeki aylarda da enflasyon rakamları üzerinde belirleyici rol oynayacak. Fed’in faiz oranlarını bir süre daha aynı seviyelerde koruyacağı yönündeki açıklamaları ve Avro Bölgesi’ndeki deflasyonist eğilimlerin parasal genişleme yönünde yarattığı baskı son dönemde Türk lirasını dolar ve avro karşısında güçlendiren başlıca dinamikler olarak karşımıza çıkıyor. Diğer yandan, yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimleri ile birlikte siyasi iklimin sertleşmesi ve siyasi risk algısının artması kurun istikrarı açısından en önemli tehdit olarak gözükmekte.
Uluslararası piyasalarda sıkı para politikasına dönüş eğilimini besleyecek yeni bir gelişme olmadığı takdirde haziran ayından itibaren enflasyonda kur etkisinin zayıflayacağı görülecektir. Son haftalarda yaşanan dövizdeki gerileme istikrar taşıması durumunda önümüzdeki aylarda enflasyonu sınırlandıracak bir etki yaratacak.
Enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerine tırmanması hiç kuşku yok ki faizlerin düşürülmesini de zorlaştıracak. Hükümet uzunca bir süredir Merkez Bankası üzerinde bu yönde baskı oluşturmaktaydı. Son açıklamalar halen daha hükümet cephesinin yüksek faizlerin enflasyonu tırmandırdığı şeklindeki fazlasıyla orijinal düşüncesinde ısrarcı olduğunu gösteriyor. Anlaşılan o ki seçimler yaklaştıkça Merkez Bankasının hareket alanı daralacak. Diğer yandan yargının iktidar tarafından böylesine kuşatıldığı bir dönemde Merkez Bankası bağımsızlığını tartışmak herkes için fazlasıyla lüks görünüyor.