İşçi sınıfının 1 Mayısı için

Yarından sonra kutlayacağımız 1 Mayıs için, gerek gelen haberler gerekse sokağa, sendikaların hareketsizliğine bakarak yapılan değerlendirmeler “Bu 1 Mayıs’ta geçmiş 1 Mayısların havasının olmadığı” biçiminde.

Çarşamba günü bu köşeden de benzer bir değerlendirme yapılmıştı.

İlk bakışta bu durum, yakınılması gereken bir durum olarak görünürse de; öte yandan bu “1 Mayıs havası yokluğu” “solcuların 1 Mayısı”nın, “Taksim’de kutlanacak mı; nerede nasıl kutlayacağız; tek merkezde mi her yerde mi?” gibi “heyecanlandırıcı tartışmaların” renk kattığı 1 Mayıs kutlamalarının sonuna geldiğimiz anlamına gelmektedir.

Bundan iki sonuç çıkabilir. Birinci sonuç, bilinen, 1 Mayıs kutlamasının, eskiye dair anıların ve soyut bir “birlik, mücadele, dayanışma” üstünden nostaljik, törensel bir kutlamaya dönüştürülmesidir. Ve böyle bir kutlamaya giderek sadece 1 Mayısa, ideolojik bakımdan önem veren kimi dar siyasi çevreler ve geleneksel bir tören olarak sendikalar da protokol icabı katılacaktır. Ki, aslında son 15 yılda özü itibariyle böyle olmuştur. Ama bu gerçek egemenlerin 1 Mayısı yasaklama ve engelleme çabalarına karşı mücadele nedeniyle açıkça görülür hale gelememiştir.

İkinci sonuç ve önemlisi ise, 1 Mayısın, sınıfın güncel ve acil talepleriyle 1 Mayısa katılması, iş yerlerinde mücadelenin konusu olan, işçi toplantılarında tartışılan işten çıkarmalara, taşeronlaştırmaya, ağır çalışma koşullarına, sendika düşmanlığına karşı mücadelenin 1 Mayıs alanlarına yansıtılmasıdır. Ki, bu mücadelelerin 1 Mayısın enternasyonalizmi, birlik, mücadele, dayanışma şiarı etrafında yeniden harmanlanması, işçi sınıfının ulusal ve uluslararası birliği ile yeniden işlenip alanlara yansıtılarak kutlanmasıdır. Ve bu, 1 Mayıslar, kutlamanın yaygınlaşması, yeni kuşak işçilerin eski kuşak işçi kesimleriyle, az çok örgütlü işçi kesimlerinin örgütsüz genç işçi kuşaklarıyla yakınlaşıp kaynaşmasının bir vesilesi olarak değerlendirildiği ölçüde başarılabilir. 1 Mayısın işçi bayramı olarak tarih sahnesine çıkması, ruhuna ve sınıfın ihtiyacına göre kutlanması da böyle olmuştur hep.

Dünkü Evrensel’in 4. ve 5. sayfalarındaki haberler bile hem 1 Mayısa hazırlığın bugünkü “heyecansız” haline, hem de yarına dair ipuçlarını vermesi bakımından önemlidir.

Şöyle ki; dünkü gazetemizin 4. sayfasında, Hey Grup patronunun Çankırı fabrikasındaki 450 işçiyi kapının önüne koyarken, bu firmanın turizm kolu orta sınıftan “solcuları” Küba’da 1 Mayısa götürmek üzere propaganda yaptığı haberi vardı. Yine aynı sayfada İstanbul’daki Hey Tekstil işçilerinin Çankırı’daki arkadaşlarına destek sözleri, Türk Metal ve MESS arasındaki TİS’te işçi sendikasının işçiye verileceğini iddia ettiği 200 TL’lik “harcama çekinin” patron tarafından “Böyle bir şey yok“ dendiği haberi vardır. Bu sayfadaki son haber, Çorum’da Nüans Tekstil’in işçilerden “zorunlu mesaiye kalmak” için dilekçe imzalamaya zorladığı, imzalamayanı da işten attığına dairdi.

Gazetemizin 5. sayfasında ise İzmir Aliağa’da Aliağa işçilerinin, İstanbul-Tuzla’da OSB işçilerinin, İstanbul-Topkapı’daki tekstil işçilerinin 1 Mayıs hazırlıkları ve yerel kutlama yapacakları gibi haberler vardı.

Elbette yerel kutlamalar pek çok bakımdan önemlidir ve bunu gazetemiz çeşitli vesilelerle dile getirmektedir. Ama 4. sayfa haberlerinde sözü edilen işçilere yönelik hak gaspı ve baskılara karşı mücadelenin 1 Mayısla doğrudan bağlantılı ele alınmadığı sorunu vardır. (Dahası tabii, işçi düşmanlığı tescilli Hey Tekstil patronu bu 1 Mayısı tersine çevirerek kârla ilişkisini kurmuştur.)

Ve bu iki sayfada ayrı duran haberlerde yansıyan duruş tekleştiği ve 1 Mayıs değerleri etrafında birleştirilip sınıfın birlik, dayanışma ve mücadelesinin bir dayanağı haline getirildiği ölçüde 1Mayısın, kendine has heyecanı uyandırıp tüm işçi ve emek dünyasını mücadele coşkusuyla sarıp sarmalayacağın söyleyebiliriz. (2011 1 Mayısına katılacakların “kitlesi ve coşkusu” gibi etkenlerden bağımsız olarak böyledir.)

Bunun şimdiden küçük de olsa görünümleri vardır, Dünkü gazetemizin 5. sayfasındaki haberler bunun geliştirilmesi gereken ipuçlarıdır.