01 Şubat 2013 10:13

İnsan, oyunlar, etkileşim- III

İnsan, oyunlar, etkileşim- III

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Oyunları diğer yazılı ve görsel kurgusal eserlerden ayıran önemli farklardan biri etkileşimdir. George Lucas’ın Yıldız Savaşları serisini bir kitabını okuyan okuyucunun ya da Yıldız Savaşları’nın filmini izleyen bir seyircinin anlatının akışını değiştirme ve olaylara müdahalede bulunma şanşı yoktur. Ancak, Yıldız Savaşları serisinin bir oyununu oynayan oyuncunun verdiği kararlar senaryo örgüsünde çeşitli değişikliklere yol açabilir. Oyuncunun karar ve hareketlerinin senaryoyu çok az etkilediği ya da hemen hemen hiç etkilemediği doğrusal senaryolu oyunlardaki etkileşim meselesini şimdilik bir yana bırakıp oyuncunun hemen hemen her kararının senaryoda değişikliğe yol açtığı daha açık uçlu oyunlara bakalım.
Örneğin Fallout 3’te oyuncunun aldığı görevleri birden fazla şekilde yerine getirme olasılığı var. Oyuna başladığınız sığınaktan çıkıp Megaton şehrine varır varmaz, size Lucas Sims tarafından verilen ‘The Power of Atom’ (Atomun Gücü) görevini ister Megaton’un ortasındaki nükleer bombayı etkisiz hale getirerek çözebilir ve bunun sonucunda Megaton’dan bir ev ve Megatonluların dostluğunu kazanabilir, isterse de bombayı ateşleyip Megaton’un yerinde radyasyon saçan bir krater bırakabilirsiniz. Diğer görevlerin de önemli bir kısmı bu tip tercihler içeriyor. Bu yerine getirme yollarından hangilerini seçtiğinize göre bir yandan oyunun dünyası irili ufaklı değişimlere uğrarken bir yandan da tercihin ‘iyi’ ya da ‘kötü’ olmasına göre oyuncunun ‘karma’ adlı özelliği düşüyor ya da yükseliyor. Oyunda bilgisayar kontrolündeki karakterlerin, oyuncuyla olan ilişkileri ve oyuncuya verdikleri tepkiler oyuncunun karmasına ve çeşitli görevleri yerine getirip getirmemesine göre değişebiliyor. Oyuncu bir görevi yerine getirdiği için o görevden etkilenen bir karakter oyuncuyla konuşmayı reddedebilir hatta oyuncunun karakterini öldürmek üzere peşine düşebilir. Fallout 3’ün oyun sonu da çeşitli görevleri yerine getirip getirmediğinize ve eğer yerine getirdiyseniz nasıl yerine getirdiğinize göre şekilleniyor.
Fallout 3 benzeri, kurgusu ve dünyası oyuncunun tercihlerine göre şekillenen daha pek çok oyun sayılabilir, ancak bu düzeyde bir senaryo etkileşimi her oyunda mevcut değil. Bazı oyunlarda senaryo tümüyle doğrusal olarak ilerler. Yani oyuncunun önceden planlanmış ve yazılmış senaryoyu gerçeklemesi gerekir. Bu tip oyunlarda etkileşim daha düşük bir seviyede, ‘Önceden yazılmış bir metni canlandırmak’ şeklinde gerçekleşir. Oyuncunun hareketleri senaryoda ya hiç fark yaratmaz ya da dikkate alınmaya değmeyecek bir fark yaratır.
Bir hikayenin gerçek hayatta, aktörlerle canlandırıldığında önceden belirli bir senaryoyu görsel ve işitsel çeşitli anlatım araçları ve metodlarını kullanarak aktarmaya çalışırlar. Hatta pek çok kez işin içine bilgisayar destekli efektler vb. girer ya da tüm hikaye bilgisayarda hazırlanmış sanal aktörlerle ya da elde çizilmiş sanal aktörlerle canlandırılabilir. Ve buraya kadar olanlar genel bir kanı olarak sanat sayılır. Ancak bu sınır aşılıp bilgisayarda ya da elde tasarlanmış sanal aktörün kontrolü, bilgisayar başında oturan oyuncuya verildiğinde yani izleyici-oyuncunun hikaye ile etkileşimi arttırıldığında yine aynı genel kanıya göre ortada sanatsal hiçbir şey bulunmamaktadır. Ön yargının böylesi!

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...