Bayıltana kadar çalıştırıyor, 400 lirayı çok görüyorlar

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Kamboçya’da binlerce tekstil işçisi ücretlerin yükselmesi için eylemde. İşçiler asgari ücretin 100 dolardan 177 dolara (yaklaşık 400 TL) yükseltilmesini istiyor. Kamboçya’da en çok tekstil yatırımı bulunan firma ise IŞİD’e karşı savaşan Kürt kadın savaşçıların üniformalarının benzerini yaparak piyasaya sürdüğü için tepki gören H&M şirketi. Kamboçyalı sendikacılar şirketin merkezi İsveç’e gelerek yöneticileriyle görüştüler.

Kamboçya’da her yıl yüzlerce tekstil işçisi, ağır çalışma koşulları nedeniyle iş yerinde baygınlık geçiriyor.  Sadece geçtiğimiz temmuzda bir ay içinde 200 işçi iş başında bayılarak hastaneye kaldırıldı.

KAMBOÇYA’DAN İSVEÇ’E GELDİLER

Kamboçya’da her yıl yüzlerce tekstil işçi ağır çalışma koşulları nedeniyle iş yerinde baygınlık geçiriyor.
12 Ekim’den beri 7 sendikanın çağrısıyla eylemler yapan işçilerin sorunlarını kamuoyuna duyurmak amacıyla Avrupa’yı dolaşan Kamboçya Tekstil İşçileri Federasyonunun (CCAWDU) Yöneticileri Sean Sophal ve Vorng Demorng, İsveç’te bir konferans düzenlediler ve H&M tekstil şirketi yöneticileriyle görüşmeler yaptılar.  Fair Trade Center, International Labor Right Forum’un da imzalarının bulunduğu taleplerini içeren listeyi H&M yöneticilerine ilettiler.
Örgütlerin talepleri arasında asgari ücretin 100 dolardan 177 dolara çıkarılması, parça başı giysi dikimine yapılan ödemenin artırılması, artan maliyet giderleri nedeniyle üretimin Kamboçya’dan başka ülkelere taşınmaması ve sendikalarla ilişki içinde olunması da yer alıyor.

650 BİN İŞÇİNİN ÇOĞU KADIN

İki sendika lideri İsveç sendikaları tarafından düzenlenen konferansta çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 650 bin işçinin çalıştığı tekstil sektöründeki en büyük sorunun düşük ücretler olduğunu söylediler. Sean Sophal, işçilerin çalışma koşullarını da “Toz ve kirin olduğu yeterli havalandırmanın olmadığı kimyasal ilaçların koktuğu fabrikalarda çalışıyoruz. Sözleşmemizde 8 saat çalışacağımız yazılı olduğu halde günde 12 saat çalıştırılıyoruz” cümleleriyle özetledi.
Fabrikada terzilik yaparak geçimini sağladığını söyleyen Sean Sopral, Kamboçya’dan en fazla tekstil ürünleri satın alan ülkenin İsveç olduğunu söyledikten sonra, dizayncılara ve tüketicilere şu çağrıyı yaptı: “Dizayncılar lütfen karmaşık dizaynlar yapmayın. Onları dikmek daha fazla zaman alıyor. Dikmek çok zaman alınca da işten atılıyoruz. Tüketiciler, siz de karmaşık dizaynlı elbiseleri satın almayın”

İŞÇİLER YORGUNLUKTAN BAYILIYOR!

Sağlıksız çalışma koşullarında uzun süre çalışan işçilerin hastalandıklarını söyleyen Sophal, geçtiğimiz yıl bir fabrikada 200 civarında işçinin yorgunluktan bayıldığını, geçtiğimiz salı günü de H&M’ye üretim yapan bir fabrikada duvarın yıkılması sonucu dört işçinin yaralandığını söyledi.
Vorng Demorng da, yıl başından bu yana kitlesel protesto gösterileri örgütlediklerini ancak Başbakan Hun Sen’in asgari ücretin 100 dolardan 177 dolara yükseltilmesi taleplerini kabul etmediğini söyledi.
Geçtiğimiz ay da dünyanın pek çok ülkesindeki sendikalar Kamboçya’da işçilerin ücretlerinin yükseltilmesi için Kamboçya Başbakanı Hun Sen’e mektup yazmışlardı.

EN ÇOK KAZANAN FİRMA H&M

İSVEÇLİ Fair Trade Center’den Malin Kjellkvist da, Kamboçya’da sendikal hareketin yeni olmasına rağmen iyi örgütlendiklerini, siyasi iktidara ve işverenlere somut taleplerle gittiklerini ve taleplerini elde etmek için eylemler düzenlemelerinin umut verici olduğu değerlendirmesini yaptı.
İki sendika lideri H&M yöneticilerini ziyaret ettiğinde kendilerine eşlik eden Kjellkvist, konferanstan sonra H&M tutumuna dair sorumuzu “İşçilerin ücretlerini artıracaklarını söylediler ama somut bir rakam vermiyorlar. Kamboçya’da en büyük yatırımları yapan H&M her yıl milyarlarca kron (İsveç para birimi) kâr ediyor. İşçilerin koşullarının iyileştirme sorumlulukları var. Asgari ücretlerin yükseltilmesi talebini desteklediklerini söylüyorlar ama aynı zamanda mal aldıkları şirketlere daha ucuza mal almak için baskı yapıyorlar” sözleriyle yanıtladı.