Gezi Kitabı: Biz Olmak

Gülsüm MANSUR
Adana

Gezi direnişinin ardından epey bir kitap yayımlandı. Gezi direnişini anlatan “Bir Olmadan Biz Olmak” adlı kitap, Alevilerden Antikapitalist Müslümanlara, Devrimci Müslümanlardan, Feminist Kadınlara, Kemalistlerden Kürtlere, LGBTİ’lerden Ülkücülere, sosyalist partilerden sendikalara, Taksim Dayanışması’ndan Çarşı’ya büyük bir çeşitliliğin damgasını vurduğu direnişin birinci elden hikayesi… Kitapta Gezi direnişi, “Farklı Gruplardan Aktivistlerin Gözüyle” anlatılıyor.

Her direniş kendi kültürünü yaratır. Tarihimizde unutulmayacak izler bırakan Gezi direnişi yazın hayatında önemli bir yer edindi. Gezi, sanat ve kültür alanına da damgasını vurdu. Elli küsur kitap çıktı. Karikatürler çizildi, fotoğraflarla belgelendi, filmler yapıldı, belgeseller çekildi.

Gezi direnişi ile ilgili yeni bir kitap daha çıktı: “Bir Olmadan Biz Olmak”. Kitap, Özden Melis Uluğ ve Yasemin Gülsüm Acar tarafından hazırlandı. Uluğ ve Acar, kendilerini politik psikolog olarak tanımlıyorlar. Gezi direnişine de politik psikoloji çerçevesinden bakmışlar. Aynı zamanda İstanbul ve Ankara’da Gezi eylemlerinin bir parçası da olmuşlar. Devlet terörünün, polis şiddetinin ve keyfi uygulamaların kaybolmaması, belgelenmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması için kitabı hazırlama ihtiyacı hissetmişler. Onları kitabı hazırlamaya iten başka bir neden ise farklı grupların neden Gezi’ye katıldıklarını anlamak ve grupların birbiriyle olan ilişkilerine de ayna tutmak. Bunun için “Farklı Gruplardan Aktivistlerin Gözüyle Gezi Direnişi kitabının adını: “BİR OLMADAN BİZ OLMAK” şeklinde belirlemişler. “Bir Olmadan Biz Olmak” Bir değiliz, ayrıyız ve farklılıklarımız var. Ama biz olabiliriz. Ortak taleplerimiz için mücadele edebilirizi anlatıyor.

GEZİ’DEKİ GRUPLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Kitabın yazarlarından Özden Melis Uluğ, kitabın diğer çıkmış kitaplardan temel farkını şöyle anlatıyor: “Gezi’yle ilgili onlarca kitap çıktı. Hepsi değerli çalışmalar. Ama bizim kitap iki açıdan diğer kitaplardan ayrılıyor. Birincisi direk Gezi içinde olan, eylemleri yaşayanların kendi anlatımları ve değerlendirmeleri, ikincisi, eylemlere katılanların kimlikleri, motivasyonları ile grupların bir birine dair yaklaşımları ve düşünceleri yer alıyor”. Uluğ, kitabın, Gezi’de bugüne kadar görünmeyen yanları, öne çıkmayan eylemcilerin ve grupların görünmesi bakımından bir farklılık da arz ettiğini söylüyor.

Kitap ön söz ile başlıyor ve 11 ayrı bölümle devam ediyor. İlk bölümde “Alevi Aktivistler” yer alıyor. İkinci bölümde “Antikapitalist Müslümanlar ve Devrimci Müslümanlar yer alıyor”. Üçüncü bölümde “Çarşı” yer alıyor. Dördüncü Bölümde “Kadın Aktivistler var. Beşinci bölümde LBGTİ bireylere yer ayrılmış. Altıncı ve yedinci bölüm, Kürt aktivistler ve Sendika-Meslek odaları ile devam ediyor. Sekizinci bölüm “Sosyalistler”den oluşuyor. Bu Bölümde Adana’da Emek Partisi (EMEP), İstanbul’da ESP, ÖDP, SDP, SYKP, ve TKP ile görüşülmüş. Ankara’da yine TKP ile görüşülmüş. Dokuzuncu bölüm Kemalistlerden oluşuyor. İşçi partisi de bu kategori içinde değerlendirilmiş. Onuncu bölümde Ülkücülerden görüş alınmış, on birinci bölüm “Taksim Dayanışması” ile sonlanmış. Ön söz ile başlayan kitap son söz ile bitiyor.

GELECEĞE IŞIK TUTSUN…

Kitap, Gezi’yi izleyen uzun haziran boyunca eylemlere tanık olmuş. Kitap 2013 yılının ekim ayında başlamış 10 aylık bir zaman diliminde tamamlanmış. Gezi direnişini sadece İstanbul merkezi ile sınırlı ele almamış. Hatay, Ankara Tuzluçayır, Adana, Mersin, Rize gibi çok sayıda ilden aktivistlerle görüşmeler yapılmış. Özden Melis Uluğ, bu durumu şöyle anlatıyor: “Gezi, her ilde farklı yaşandı. Gezi’nin her yerde farklı bir iç çeşitliliği vardı. Her ilin siyasal özelliklerini açığa çıkardı. Ankara’da daha sert yaşandı. Tuzluçayır’da kentsel dönüşüme ve cemevi-cami projesine tepkiler öne çıktı. Adana’da daha sol sosyalist içerikliydi. Hatay’da daha çok Suriye meselesi üzerinden tepki verdi. Arap Alevilerinin yoğun eylemlerine tanık olduk”.

Uluğ, kitabın geçmişi anlamakla birlikte geleceğe bir kaynak ve ışık olacağını düşünüyor. “Gezi Direnişi’nin gelecekte olabilecek yeni direnişlere de ışık tutacağı düşüncesi ile bu kitabı hazırladık. Akademisyenler için bir kaynak, eylemciler için bir hafıza ve gruplar için birbirlerini anlama ve üzerinde düşünme bakımından bir imkan sağlıyor”.