AKP'den maden patronlarına 'kıyak' hamlesi

AKP Isparta Milletvekili ve TBMM Plan Bütçe Komisyonu Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, torba yasanın yürürlüğe girmesinin ardından kapanan madenler konusuyla ilgili en kısa sürede düzenlemenin tekrar Meclis gündemine taşınarak yaşanan mağduriyetlerin giderileceğini söyledi.

Bilgiç, TBMM'de basın toplantısı düzenledi. Yaklaşık 100 günlük yoğun bir çalışmanın arkasından kamuoyuna torba yasa olarak yansıyan kanun tasarısının yasalaştığını belirten Bilgiç, "Her yasama süreci ve sonrasında olduğu gibi yaklaşık 50 kanunda değişiklik öngören son torba yasa üzerinde de pek çok tartışma yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor. Şimdi de madencilik sektörü ve ağırlıklı olarak da yeraltı linyit ve taş kömürü madenciliğine yönelik yapılan ve yapılamayan düzenlemeler üzerinde yoğun tartışmalar devam etmekte. Komisyon görüşmeleri esnasında yasa metnine önerge ile giren ve 4735 sayılı kamu ihale sözleşmeleri kanunu kapsamında devam eden sözleşmeler ile bu kanunun ek 7'nci maddesi kapsamında devam eden rödövans sözleşmelerinde, 22 Mayıs 2003 tarih ve 4857 sayılı iş kanununun 41,53 ve 63'üncü maddeleri ile bu kanunun ek 9'ncu maddesinde yapılan değişikliklerle sınırlı olmak kaydıyla 'meydana gelebilecek maliyet artışlarının fiyat farkı olarak ödenebilmesine ilişkin esas ve usullerin kamu ihale kurumunun teklifi üzerine bakanlar kurulu kararı ile belirlenebilmesine' imkan veren düzenleme günlerce süren görüşme ve tartışmalardan sonra komisyonda kabul edilmiştir. Muhalefet partilerine mensup komisyon üyelerimiz ve milletvekillerinin yapılmak istenilen düzenlemeye tepkileri Genel Kurul aşamasında da yoğun bir şekilde devam etmiştir. Sayın Bülent Kuşoğlu (CHP Ankara Milletvekili) yaptığı basın toplantısında 22 şirketin kapandığından ve 5 bin işçinin işsiz kaldığından bahisle 10'ncu maddenin fiyat farkı maddesinin yasa metninden çıkarılmasından iktidara mensup milletvekillerini sorumlu tutmakta ve muhalefetle hiçbir ilgisinin olmadığını savunarak topu taca atmaktadır.Aynı şekilde düzenlemenin TKİ'nin hizmet alımı sözleşmeleri ile ilgili olduğunu, TTK'nın rödövans sözleşmelerinin gündeme gelmediğini, sayın bakanın kömürle ilgili 2 farklı kurum ve 2 farklı maliyetlemenin olduğunun farkında olmadığını söyleyerek insafsız bir eleştiri yaparak, kendi sorumluluklarını ,daha doğrusu sorumsuzluklarını kapatma arzusuna kapılmıştır" dedi.

Bilgiç, sözlerini şöyle sürdürdü: "Gerek komisyon, gerekse Genel Kurul tutanakları incelendiğinde bugün madencilik sektöründe yaşanan işyeri kapanmalarının, işten çıkarmaların, net olarak öngörüldüğü anlaşılacaktır.Ben önerge sahibi olarak daha görüşmelerin başlangıcında bu düzenlemenin halen yürüyen anlaşmalar için ihtiyaç olduğunu, maç devam ederken kuralların değiştirildiğini, ya bu düzenlemenin yapılacağını ya da tüm bu işletmelerin kapanacağını ve binlerce işçimizin işsiz kalabileceklerini açıkça ifade ettim. Bu bir tercihti ya başka gerekçelerle karşı çıkacak, bu kapanmalara göz yumacaksınız, ya da sözleşmelere fiyat farkı uygulayarak işçi ve işverenin birbirlerinin ayrılmaz parçası olduğunu anlayışla sektörü yaşatacaksınız. Aynı şekilde bu düzenlemenin sayın Kuşoğlunun iddia ettiği gibi sadece TKİ'nin hizmet alım sözleşmeleri ile ilgili olduğu şeklinde bir ifade hiçbir arkadaşımız tarafından kullanılmadığı gibi, sadece TKİ'nin hizmet alım sözleşmelerini değil aynı zamanda rödövans sözleşmelerini de ,TTK'yı da etkileyeceği deffatle gerek komisyon üyelerimiz gerekse bürokratlar tarafından ifade edilmiştir. Bu fiyat farkı ödemelerinin mevcut sözleşmelere dayanılarak mücbir sebep kavramı içerisinde yapılabileceğini, hiç kimsenin mağdur olmasının mümkün olmadığını söyleyenler bugün işsiz kalan işçi kardeşlerimiz, işyerini kapatmak zorunda kalan işverenler sokağa çıktığı için çark ederek, düzenlemenin yasa metninden çıkarılmasında bir rollerinin olmadığını söyleyerek attıkları imzaları da unutmuşlardır. Genel Kurul'da madde görüşülürken düzenlemenin etik olmadığını savunup çıkarılma önergesi imzalayanlar, bugün sorumluluktan kaçmakta ve iktidar milletvekillerini suçlamaktadırlar. Madde görüşmeleri esnasında 3 muhalefet partisi de çıkarılma önergeleri vermiş ve sonrasında da yaşanan yoğun tartışmalar ve zorlamalar yüzünden bizim arkadaşlarımızda çıkarma önergesi vermek zorunda kalmışlardır. En kısa sürede düzenleme tekrar meclis gündemine taşınarak yaşanan mağduriyetler giderilecektir."

MADEN SAHİPLERİNDEN BAKANA CEVAP: SIKINTIDA OLMASAYDIK BUNU YAPMAZDIK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in, Torba Yasa ile birlikte üretimi durdurup işçi çıkarmaya başlamaları nedeniyle eleştirdiği Zonguldak'taki özel maden şirketlerinin sahipleri ise, "Gerçekten sıkıntıda olmasaydık bunu yapmazdık" dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Torba Yasa ile birlikte maliyetleri arttığı gerekçesiyle üretimi durdurup işçi çıkarmaya başlayan Zonguldak'taki 22 özel maden şirketinin sorununu Meclis açıldığında görüşeceklerini söyledi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ise işverenlerin işçi çıkarmasını ahlaki bulmadığını söyledi.

Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Salih Demir, üretimi durdurma kararlarının arkasında olduklarını, taleplerine makul bir çözüm bulununcaya kadar da bu tavırlarını sürdüreceklerini söyledi. Üretimi durduran şirketlerden DE-KA Madencilik'in ortaklarından Musa Demir ise gerçekten zor durumda olduklarını söyledi. 2008-2011 arasında Ereğli ve Demir Çelik Fabrikaları'na (Erdemir) 215 dolara verdikleri kömürü şuanda 116 dolara verdiklerini belirten Demir, şöyle konuştu: "Dünya piyasasında kömür fiyatları düştüğü için Erdemir de fiyatını geri çekti. Dünya piyasasında kömür fiyatları geri gelince maliyetlerimiz de arttı. Maden direği 280-300 lira iken şuanda 400-420 lira oldu. İşçiye verdiğimiz parada gözümüz yok. Ama bize de bir iyileştirme yapılmasını düşündüğümüz için üretim durdurma kararı aldık. Sayın Bakanımızı üzmüş olduk, biraz ferdi hareket ettik ama gerçekten sıkıntıda olmasaydık bu uygulamayı da yapmazdık."

Maden ocağında şu anda 30 maden işçisinin tahkimat, temizlik, havalandırma amaçlı çalışmaları sürdürdüğünü belirten Demir, "Bazıları, 'madenci günde 7.5 saat çalışıp, 2 gün izin yapsın' diyor. Bu bizim üretimlerimizi çok düşürür. Bu uygulama ile yıllık 30 bin ton eksik kömür çıkaracağız demektir. Bu da bize sıkıntı yaratacak. İyileştirme olana kadar üretimi durdurma kararımız devam edecek. Diğer firmalarla da görüşüyoruz. Hepsiyle aynı fikirdeyiz" diye konuştu.

CHP'Lİ ÖZEL'DEN TÜM MADENCİLERİ İLGİLENDİREN TEKLİF

Öte yandan, CHP Manisa Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Özgür Özel, 13 Mayıs'ta meydana gelen maden faciası sonrası büyük kayıpların verildiği ve derin yaraların açıldığı Somalı madenciler ve son günlerde işsizlik ile karşı karşıya kalan Zonguldaklı madenciler ile maden iş kolunda çalışan tüm emekçiler için bir kanun teklifi hazırladı. CHP'li Özel, Meclis'e 'Madencilerin Bankalardan Kullandıkları Kredilerin Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun Teklifi'ni sundu. CHP'li Özel kanun teklifinde 13 Mayıs faciasından sonra Somalı madencilere Bankaların borç ertelemesi yaptığını ancak şimdilerde bu borçları faizi ile birlikte istediklerini söyledi ve ekonomik olarak zor duruma düşen tüm madencilerin borçlarının ertelenmesini istedi.

MADENCİLER BORÇ KISKACINDA 

CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, maden iş kolunda çalışan tüm emekçiler için bir kanun teklifi verdi. Madencilerin Bankalardan Kullandıkları Kredilerin Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun Teklifini Meclis'e sunan CHP'li Özgür Özel, son günlerde gerek Somalı gerekse Zonguldaklı madencilerin borç kıskacında olduğunu ve bir an önce bu soruna bir çözüm bulunması gerektiğini kaydetti. 

MADENCİLER ZOR DURUMDA

Tüm madencilerin kredi borçları ile ilgili zor durumda olduğunu söyleyen Özgür Özel bu konuda bir an önce düzenleme yapılması gerektiğini vurguladı. CHP'li Özel verdiği kanun teklifinin gerekçesinde Somalı madencilerin kredi borçlarının Bankaların inisiyatifi ile facianın hemen sonrasında 3 aylığına ertelendiğini ama şimdilerde bu sürenin dolduğunu ve madencilerin özellikle Ziraat Bankasından aldıkları kredilerde 3 aylık faiz ile birlikte borç ödemek zorunda olduğunu belirtti.

13 MAYIS'TAN SONRA MADENCİ'YE BİR ŞOK DAHA 

CHP'li Özel kanun teklifinde; “Madencilerimiz Ziraat Bankasına gittiklerine 13 Mayıs'tan sonra yapılan 3 aylık kolaylığın bir öteleme olmadığını, faizi ile birlikte işleyecek bir yapılandırma olduğunu öğrenmişler ve adeta 13 Mayıs'tan sonra bir kez daha mağdur olmuşlardır. Ziraat Bankası'nın 3 aylık erteleme sonrasında işlettiği faiz 800 liraya kadar ulaşmış ve faizleri ile birlikte şu anda Somalı bir madencinin ödeyeceği aylık taksit tutarı 1600-1700 TL'ye yükselmiştir.ö dedi. 

SOMALI MADENCİ YALNIZ BIRAKILDI

Özgür Özel geçtiğimiz aylarda benzer bir sorunla karşı karşıya kalan Somalı esnafın kullandığı krediler için gerekli girişimlerin başlatıldığını ve esnafın kredi borçları ile ilgili düzenlemenin yapıldığını, ancak bu süreçte Somalı madencilerin yalnız bırakıldığını söyledi. Özel, önümüzdeki süreçte Somalı madencilerin daha da zor duruma düşmemeleri için bir an evvel gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiğini kaydetti ve hükümete çağrıda bulundu. 

ZONGULDAKLI MADENCİ HEM İŞSİZ HEM BORÇLU

Özgür Özel'in Meclis'e sunduğu kanun teklifi sadece Somalı madencileri değil, son günlerde işsizlik ve borç kıskacında bırakılan diğer tüm madencileri de kapsıyor. Özel 11 Eylül tarihinde torba yasanın yürürlüğe girmesi ile birlikte kanunda madencilik iş kolunda yapılan düzenlemeler bahane gösterilerek bazı maden şirketlerinin faaliyetlerini durdurduğunu ve özellikle Zonguldak gibi madencilikle geçimini sağlayan illerde madencinin işsiz kaldığını söyledi. 

KANUNDA TÜM MADEN EMEKÇİLERİ DÜŞÜNÜLDÜ

Kanun teklifinin kapsamını maden iş kolunda yeraltı ocakları ile birlikte yer üstü ve yan kuruluşlarda çalışan tüm emekçileri kapsayacak şekilde düzenleyen CHP'li Özel, kanun teklifinin gerekçesinde şunları dile getirdi: "13 Mayıs faciasının acısı hala tazeyken, son günlerde binlerce madencimizin işsiz kalması ve gerek Zonguldak, gerekse Soma ve diğer illerimizdeki madencilerimizin bir de kredi borçları gibi ciddi bir külfetle karşı karşıya kalmış olması onları daha da zor durumda bırakmaktadır. Bu nedenle gerek Somalı madencilerimizin gerekse ülkemizdeki diğer tüm maden emekçilerinin bu zor durumdan kurtarılması ve içinde bulundukları zor koşulların bir nebzede olsa düzeltilmesi için bu kanun düzenlenmiştir. Bu kanunda gerek yeraltı ocaklarında, gerekse maden iş kolunda yer üstü ve yan kuruluşlarda çalışan tüm işçilerin kredi borçlarının yeniden yapılandırılması amaçlanmaktadır."

MADENCİLERİN KREDİ BORÇLARINA 2 YIL FAİZSİZ YAPILANDIRMA

Teklife göre madencilerin ve maden işkolunda çalışan tüm emekçilerin bankalardan kullandıkları kredilerden, Bankaya ödenmediği için takibine başlanmış kredi borçlarının ve 1 Kasım 2014 tarihine kadar Bankaya ödenmemiş kredilerin vadelerinin ilk 1 yılı ödemesiz 2 yıl süreyle faizsiz olarak yapılandırılması ve 01.11.2014 tarihi itibariyle kullandırılmış kredilerin günü gelmiş ya da gelmemiş olan tüm taksitlerinin 1'er yıl süreyle faizsiz olarak ötelenmesi öngörülüyor. (HABER MERKEZİ)