Sevginizi unutturmayın

Ferdane ÇAKIR
İstanbul

Dünya Alzheimer Gününe, görmeye çok alışık olduğumuz o fotoğraf kareleriyle girdik: Televizyon ekranlarında, yetkili kişiler rakamlarla istatiksel bilgiler aktardı. Uzman kişilerimiz bu illete yakalanmamamız için çeşitli otlar, gıdalar vb. tavsiyelerinde bulundu. Bu arada siyasetçilerimiz de bir dedeye veya nineye çiçek verirken gülümsedi, bilindik nutuklarını atttı.  Bütün bu göstermelik ve o günle sınırlı olan ilgi alaka onların ikiyüzlülüğü olsun; esas bizler ne yapıyoruz, nasıl davranıyoruz, evimizde veya komşumuzun evinde yaşayan alzheimer hastalarına..

Eğer bir gün babanız eve sabah üç ekmek değil de, on ekmek getiriyorsa alzheimerin ilk belirtiler olarak algılayın ama paniklemeyin. Çünkü o kendi çocukluğuna geri dönmeye başlıyor, kalabalık bütün ailenin bir arada olduğu sofralara dönüyor. Dalıp dalıp gidiyor sohbetin orta yerinde sizi öylece yarım bırakıyorsa onunla iki çift laf edilmeyeceğini düşünmek kızmak yerine, ruhunun yorulduğunu duyumsayıp dinlendirin.

Eğer bir gün babanız artık öz bakımını tam yapamıyorsa, bunu siz tamamlayın ama çevreden duyduğunuz rahatsızlıktan değil onu sevdiğiniz için, ona dokunmak için yapın bunu. Kardeşler arasında aylara bölüp, kimde daha az kaldığının hesabını yapmayın.Yıllarca çalışmanın karşılığı aldıkları üç kuruş paranın bu ay kime gittiğinin çetelesini tutmayıp ve mümkünse yıllarca harcamaya kıyamadıkları o üç kuruşu, kuruşuna kadar onların konforu için kullanın. Evinize misafir geldiğinde onu arka odalardan birine  dinlenmeye bırakmak yerine, içinden ne geliyorsa onu anlatmasına ve kendini ifade etmesine fırsat vermeye çalışın.

Eğer bir gün anneniz bir ömür geçirdiği evinizde tuvaletin yerini karıştıyor ve sormaya çekiniyorsa, ellerini lavaboda değil de mutfakta yıkadığını fark edip utanıp eziliyorsa: ezilmesine izin vermeyin zira yeni emeklemeye başlayan çocuğunuz kadar masum olduğuna inanın.

ANLATMAKTAN BIKMAYIN

Eğer bir gün anneniz aynı soruyu defalarca sorup aynı cevabı almaktan bıkmıyorsa, çocuğunuza masal anlatır gibi anlatmaktan bıkmayın; yorulacak ama rahat uyuyacaksınız. Evi kasvetli bulup dışarı çıkmak istediğinde ceplerine adres, telefon numarası bırakın ama incinmesine izin vermeyin. Çocuklarınıza kızdığınızda onların sahiplenme duygularına şaşırmayın çünkü onların en iyi arkadaşları torunları olduğunu unutmayın. Camdan baktığında dört bir yanın çirkin beton yığınından ibaret olan kent yaşamından kaçıp köyüne gitmek istemesini canı gönülden destekleyip bunun koşullarını zorlayın.Ve sizler tatile çıkarken, onları sosyal endikasyon ön tanısıyla hastaneye yatırmayın çünkü onlar için en güvenli yerin ailesinin yanı olduğunu unutmayın..

Ve onları aynı dili konuşamadığı, kendini ifade edemediği kişilere para karşılığında baktırmayın. Devletten sosyal destek alabilmek adına sağlık kurullarında 5-10 puan için çok ağır hasta numarası yapmasını istemeyin, hele bunu yapamadığında ona hiç kızıp öfkelenmeyin. Onların ihtiyacı olan fazladan bir tabak-kaşık, yatak ve her birimizin evinde mevcut.

HEP BİRLİKTE İSTEYELİM

En önemlisi bütün bunları yaparken onlar için devletten bir şeyleri, yalana başvurmadan, doğrudan hep beraber isteyelim. Rehabilitasyon merkezleri isteyelim mesela, sabah servislerle evinden alınıp akşam bırakıldığı, içinde sosyal faaliyet alanlarının, okuma salonlarının olduğu, her bireyin aktif rol alacağı etkinliklerin düzenlendiği, profesyonel eğiticilerin bulunduğu merkezler isteyelim ve bunların ücretsiz sunulması için mücadele verelim..

Sosyal devlet anlayışının sözde uygulandığı yurdumuzda bu hizmetlerin yurttaşın devletine karşı sadaka ve biat kültürünü beslemek için değil, devletin asli görev ve sorumlulukları kapsamında olduğunu bir kez daha seslendirelim.