17 Eylül 2014 20:05

IŞİD ve ABD müdahalesi

ABD tarafından iktidara getirilen Maliki’nin Şii eksenli politikaları yüzünden kısa süre önceye kadar IŞİD ile müttefik olan, örgütün Irak’ta yayılmasına ciddi destek veren ve Aşiret Devrimcileri olarak bilinen isyancı Sünni aşiretler IŞİD ile çatışmaya başladı

IŞİD ve ABD müdahalesi
Paylaş

Nurhak ÇELİK
ODTÜ


Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), geçen ay Musul’da Irak ordusundan ele geçirdiği ganimet silahlar ile Rojava’ya ikinci defa kapsamlı harekat başlattı. IŞİD’in amacı hilafet sınırları içerisinde kabul ettiği ve hakimiyeti altındaki topraklarının bütünlüğünü bozan Kobane’yi ele geçirmekti. Harekatın başarısızlığı sonrasında IŞİD, Suriye kuvvetleri ile İslami Cephe ve ÖSO’ya olan saldırılarını yoğunlaştırdı. Suriye sahasındaki tüm örgütleri ölüm listesine alan IŞİD’e, farklı örgütlerdeki Selefi kökenli kesimler de biat etmeye devam ediyor. Yani Suriye’de artık her militan ya IŞİD’e biat ediyor ya da ölüyor. Bu genellemeyi bozan tek istisna ise Rojava’da hakim olan PYD ile Rojava dışında yaşayan Kürtlerden oluşan ve Halep’te etkili olan El Ekrad Cephesi.
IŞİD yine bir geri çekilme ile karşı karşıyaydı. KDP peşmergelerinin IŞİD önünden çekilmesi ile önce Kürt Ezidi kenti Şengal’e giren IŞİD, sonra Maxmur’a girdi. Buralarda yaşayan Ezidilere iki tercih sundular: Ezidiler ya İslam’a geçeceklerdi ya da öleceklerdi. Sonuçta Şengal Dağı’na kaçanlar kurtuldular ama açlık, susuzluk ve sıcak ile baş başa kaldılar. Ölüm artık onlar için çok sıradanlaşmıştı. Uçaklardan atılan su kolilerinin altında kalıp ölenler dahi oldu. IŞİD’den kaçamayanlara gelince; bir kısmı İslam’ı kabul edip kurtuldu, diğerleri ise öldürüldüler ve mallarına ganimet adı ile el konuldu. Ancak kısa süre sonra Şengal’e intikal eden YPG-YPJ güçleri mahsur kalanlar için insanı koridor oluşturdu. Bir süre sonra bölgeye peşmerge birlikleri ile Kandil’den gönderilen PKK’ye bağlı HPG güçleri de ulaştı. Ek olarak KDP-İ ve YNK peşmergeleri de bölgeye gönderildi. Tüm Kürt güçleri (PJAK hariç) bu bölgelerde  mücadeleye başladı.
IRAK’TA HÜKÜMET DEĞİŞİMİ
Şengal dönüşü Hristiyan kasabası Qarakuş’a giren IŞİD, bu kentte de infazlara devam etti. Qarakuş üzerinden Erbil’e yürümeye başlayan IŞİD güçleri, Basra Körfezi’ndeki George Bush uçak gemisinden havalanan ABD hava güçleri tarafından vuruldu. Böylece IŞİD’in yürüyüşü durduruldu. Bu ABD’nin ilk operasyonuydu. ABD’nin daha sonra Qarakuş-Erbil arasındaki hava operasyonlarını batıya kaydırması IŞİD karşısında Kürt güçlerine büyük avantaj sağladı ve örgüt bölgeden çıkarılmaya başlandı.
IŞİD-Kürt savaşı görece sakinleşirken Irak’tan Maliki’nin görevi bıraktığı haberi geldi. ABD tarafından iktidara getirilen Maliki’nin Şii eksenli politikaları yüzünden kısa süre önceye kadar IŞİD ile müttefik olan, örgütün Irak’ta yayılmasına ciddi destek veren ve Aşiret Devrimcileri olarak bilinen isyancı Sünni aşiretler IŞİD ile çatışmaya başladı. Haydar el Abadi’nin hükümetinin kendilerine reformdan geçirilmiş siyasi düzeni garanti etmesi şartı ile IŞİD’i yok edeceklerini açıkladılar.
YENİ İTTİFAKLAR BAŞARILI OLUR MU?
IŞİD’in Irak Sünni coğrafyasında alan hakimiyeti kurması; Maliki’nin Şiilerin hakimiyetindeki hükümetine silahlı isyan başlatmaya yönelen Sünnileri o dönemki adı ile IŞİD’in örgütleyip tek çatıda birleştirmesi ile olmuştu. Şimdi Abadi hükümetinin elinde en azından IŞİD’in arkasındaki halk desteğinin yarısını kendi tarafına alma şansı var. Bunun içinde Sünnilere meclis başkanlığından daha fazlasını vermesi gerekiyor. Ayrıca Aşiret Devrimcileri’nin IŞİD’i atmalarının bir diğer sebebi de örgütün alan hakimiyetleri sonrası kendilerine ‘silah bırakın ya da bize katılın’ diyerek onları bastırmasıdır.
Abadi’den sonra Şii-hükümet ilişkileri de düzelmeye başladı ve hatta IŞİD’e karşı kurulan Kürt-Ordu ittifakına Bedir Tugayları gibi Şii güçleri de katıldı. Ülkenin batısında bunlar olurken kuzeyde ise laftan çok iş görmek mümkün. Emirli ve Süleyman Beg kasabaları ABD uçakları destekli peşmerge-ordu güçleri tarafından IŞİD’den alındı. Daha önce Musul Barajı da ele geçirilmişti. IŞİD, ABD operasyonlarına misilleme olarak elindeki iki ABD’li gazetecinin kafasını kesti. Bu infazlardan sonra IŞİD’e yaptırım ve operasyon için ABD öncüllü uluslararası toplantı ve görüşmeler üst üste geldi. Sonuç olarak ABD’nin başı çektiği bir uluslararası koalisyon oluşturuldu. Bu güçlerden kasıt peşmerge ve ÖSO. Ama atlanan birçok nokta var. Birincisi ÖSO ve peşmerge mücadele için gerekli dava bilincine ya da askeri yeteneğe sahip değil. İkincisi hava operasyonlarının tek sonucu IŞİD’in elindeki herhangi bir batılının kesilmesi olacak zira ABD yıllardır Yemen’de şeriatçı örgütleri havadan vuruyor ama netice alamıyor.
 

ÖNCEKİ HABER

Ezgi Akar\'a açık mektup

SONRAKİ HABER

İpleri elimize almanın zamanı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...