Direksiyon bizde kullanmayı bilmiyoruz

Mesut BAYLAV
Dilan SARIKAYA
Aydın YİĞİT
Adana

Son zamanlarda artan işçi direnişleri sınıf mücadelesini daha da körüklüyor, bütün iş kollarındaki emekçilerin dikkatini çekiyor. İşçiler artık; 'Daha iyi nasıl olabilir?' ve 'Neden bu halde çalışıyoruz?' diye daha fazla tartışıyor. Adana'daki genç işçiler de yoğun bir şekilde bu konuları tartışıyor.

Adana hem işsizliğin yüksek olduğu hem savaş yüzünden kendi ülkesini terketmek zorunda kalan Suriyeli'lerin yoğunca yerleştiği hem de yüksek sıcaklık sebebiyle yaz aylarında çalışmanın neredeyse zulme dönüştüğü bir şehir. Bu sorunların çok belirgin şekilde görüldüğü yerlerden birisi olan Adana Mobilyacılar Sitesi'nde genç işçilerle görüştük. Kimisi bu yıl üniversiteye hazırlanmış, kimisi memleketini bırakıp Adana'ya gelmiş, birçok işçi ise bu sitede yıllardır çalışıyor.

ŞİKAYET EDİYORUZ AMA DEĞİŞMİYOR

Şiyar Öncel 21 yaşında, 9 yıldır mobilya atölyelerinde çalışıyor, maddi engeller yüzünden 7. sınıfa kadar okuyabilmiş, birçok farklı şehirde bulunmuş çalışmak için, Adana'da durumun daha kötü olduğunu görmüş. Buradaki işçilerin hemen hiçbirinin güvencesi yok. İşçilerin güvenliği için önlemler alınmıyor, sigortaları yapılmıyor. İşçiler kendi güvenliklerini kendileri sağlıyorlar. Sigorta istediklerinde; iş yok, para yok söylemiyle karşılaşıyorlar. SGK'ya şikayet ettiklerinde ise görünüşte 'beyefendi' insanlar gelip rüşvet olarak yaptıkları mobilyaları alıp bu duruma sessiz kalıyorlarmış. "Çalışan biziz, patronun tek yaptığı güneş gözlüğünü takarak arabayla gezmek." Diyor ve ekliyor; "Direksiyon bizde ama kullanmayı bilmiyoruz."

SURİYELİLER AĞIR ŞARTLARDA ÇALIŞTIRILIYOR

Bu yıl hem çalışıp hem de üniversite sınavına hazırlanan Cihat Tekin 19 yaşında. 7 yıldır bu sitede çalışıyor. O da sigortalı işçi sayısının azlığından ve işçi güvenliği için önlemlerin alınmamasından dem vuruyor. Sitede çalışan Suriyeli işçi sayısının da fazla olduğunu söylüyor Tekin. "Suriyeli işçilerin az maaşla çalışmayı kabul etmesi bizleri de kötü etkiliyor. Kimlikleri olmadığı için sigortaları zaten yapılamıyor, bu sefer patronlar onları çalıştırıyor. Çoğu da işi bilmediği için hamallıkla uğraşıyor, ağır şartlarda çalışıyorlar." şeklinde özetliyor Suriyeli işçilerin durumunu ve bunun kendilerine etkilerini.

HER ŞEYE ZAM VAR İŞÇİ MAAŞINA YOK!

1999'da Muş'tan Adana'ya göç ettiklerini söyleyen 27 yaşındaki Erhan Sevinç yaklaşık 15 yıldır çalışıyor. Çalışma koşulları ağır. En çok zoruna giden şey ise, 2008'de de şimdi de aynı maaşa, 1000 liraya çalışıyor olması. Her şeye zam geldiğini ama işçinin maaşına zam yapılmadığını, 10 saat çalışmasına rağmen hakkını alamadığını belirtiyor. Şu an çalıştığı firmaya 10 gün önce girmiş Erhan, sigortası yok. Burada çalışma koşulları ağır olduğu için şehir dışına çıkışlar da çok oluyormuş. Herhangi bir sendikalaşma veya dernekleşme girişimlerinin olup olmadığını soruyoruz. "Atölyede çalışan işçi sayısı az olduğu için sendikalaşma olmuyor. Çok az büyük       atölye var ama oralarda da hiçbir sendika yok." diye cevaplıyor sorumuzu. Taşeron bu sitede pek yokmuş sadece mantolama işi yapılacağında taşerona iş veriliyormuş.

TAHTAYLA İŞ GÜVENLİĞİ OLMAZ!

Siteye sağlık ocağının bile daha 1 yıl önce geldiğini belirtiyor sitenin tatlıcısı Kenan Bulut. Sağlık ocağı geldikten sonra yeni yeni sigortalar yapılmaya başlanmış. İş kazaları çokça yaşanıyormuş sitede. Hizar makinesinin önüne demir bile koymayıp tahta koyuyorlarmış. Bu yeterli değil diyor Kenan, birçok insan bu nedenle iş kazası yaşamış.
Ustasına bisikletle sigara almaya giderken karşılaştığımız sitenin en genç çalışanlarından 13 yaşındaki Özcan Aslan, haftalık 40 lira alıyor. Sandalye işi yapıyormuş, şimdilik halinden memnun Aslan. 6.sınıfa yeni geçmiş, okumak istiyorum diyor, biz de onu daha fazla tutmuyoruz ve siteden ayrılıyoruz.

TATİLDE DE AYNI ÜCRET

SİTENİN alt yapısının çok kötü olduğunu söylüyor Bilal Erkal, yağmur yağdığında sitede adım atılmıyor, dükkanları su basıyormuş. 15 yıldır çalışıyor Bilal ancak 7 yıllık sigortası var yalnızca. 28 yaşında ve 10 yıldır bu sitede çalışıyor. Sitede durumun giderek kötüleştiğini, Adana'daki insanların artık bu işten bıktığını, çalışma koşulları çok ağır olduğu için mesleği bırakan birçok insanın olduğunu vurguluyor. Ağır işlerde çalışan işçilere daha iyi şartlar sağlanmalı diye ekliyor. Patronlar aynıişi yapanlar arasından Suriyeli işçileri tercih ediyormuş. "İşi bilen Suriyeli de çok var ve düşük ücretle çalıştırılıyorlar. Bir süre sonra bizim önümüze de bu seçenek konuyor." diyerek önemli bir konuyu dile getiriyor. Resmi tatil günlerinde bile çalışmaya zorlanıyorlar, 1 Mayıs'ta dahi çalıştırılmışlar ve mesai ücretin 1/1 almışlar. Son sözleri, bu koşullarda da olsa çalışmak zorundayız oluyor Bilal'in.