12 saat çalışan çocuk işçi: Kazandığım parayı anneme vereceğim

Aziz ORUÇ

Gürpınar’a bağlı köylerde yaşayan ve yaşları 11 ile 17 arasında değişen onlarca çocuk, Xavasor bölgesinde bulunan domates, biber, kavun ve karpuz tarlalarında kavurucu sıcağın altında saatlerce çalışıyor.

Yaşları 11 ile 17 arasında değişen onlarca çocuk tarlalarda okul ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra ailelerinin bütçesine katkı sunmak için çalışıyor. Kurak arazinin ortasında saatlerce güneşin altına ürün toplayıp, kasa taşıyan çocuklar kötü koşullarına rağmen cüzi bir ücret alıyor.

Okulların kapanması ile birlikte birçok işte çalıştığını dile getiren 7. sınıf öğrencisi Salih Dalkıran, yaklaşık 2 aydır domates ve biber tarlasında çalıştığını belirtiyor. Günlük 10-15 TL arasında değişen yevmiye ile çalıştığını söyleyen Dalkıran, her yaz okulların kapanması ile okul masraflarını çıkarmak ve aile ekonomisine katkıda bulunmak için tarlaların yolunu tuttuğunu anlatıyor.

‘GÜNDE 12 SAAT ÇALIŞIYORUZ’

Günde 15 TL karşılığında çalıştığını söyleyen Esat Batar ise, sabah saat 07.30’da başladıkları işe akşam 19.00’a kadar devam ettiklerini ifade ediyor. Domates, biber, kavun ve karpuz tarlasında 6 aydır çalıştığını belirten Onur Toraman da kazandığı paranın bir kısmını ailesine vereceğini bir kısmını ise okul ihtiyaçlarını karşılamak için harcayacağını söylüyor.

‘KAZANDIĞIM PARAYI ANNEME VERECEĞİM’

Bahçede çalışan en küçük işçi Rojhat Dalkıran ise bir haftadadır burada. Minik elleriyle topladığı domatesleri kasalara yerleştirmeye çalışan Rojhat, “Kazandığım parayı anneme vereceğim” diyor. (Van/DİHA)

400 BİN ÇOCUK TARIM İŞÇİSİ VAR

Kalkınma Atölyesi’nin verilerine göre tamamı bölge illerinden göçerek neredeyse 3 mevsim boyunca çalışmak zorunda kalan 800 bin ile bir milyon 200 bin gezici ve geçici tarım işçisi bulunuyor. Bu sayının 400 binini ise çocuklar oluşturuyor.

Türkiye’de İlkbahar aylarının başlangıcından sonbahar mevsiminin son aylarına kadar çalışan mevsimlik gezici ve geçici tarım işçilerinin sayısı Türkiye’de 800 bin ile bir milyon 200 bin olduğu tahmin edilirken, bunlardan 400 bini ise sadece çocuk işçilerden oluşuyor. Daha çok Diyarbakır, Urfa, Mardin, Şırnak Siirt, Batman, ve Adıyaman’dan giden çocuklar, Malatya, Ordu, Giresun, Samsun, Adapazarı Düzce, Amasya, Ankara, Eskişehir, Konya ve Çukurova’da çalıştırılıyor.
Yaklaşık 12 yıldır çocuk işçiler üzerinde çalışma yürüttüklerini söyleyen Kalkınma Atölyesi Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Karabıyık, çalışan çocukların 3 tipolojiye ayrıldığını vurduladı. Fındık, fıstık üretiminde çalışan çocukların 12 ile13 yaş arası olduklarını ve günlük yevmiye çalıştıklarını belirten Karabıyık, pamuk toplamasında çalışan çocukların topladıkları pamuk kadar kazanç elde ettiğini ve bu alanda çalışan çocukların 7 ile 8 yaş grubunda olduklarını, özelikle soğan, şeker pancarı, bakliyat ve kabak hasadında çalışan çocukların da 6 yaş grubu altında olduğunu ifade etti.

ÇOCUK İŞÇİLİĞİ TOPLUMSAL BİR SORUN

İş nedeniyle yaşanan göçün çocukları olumsuz etkilediğine işaret eden Karabıyık, çocukların çalışmaya gittikleri illerde ağırlıklı olarak yaşam alanlarında çektikleri zorluklara tanıklık ettiklerini belirtti. Karabıyık, çocukların sağlığından, sosyalleşmesine, eğitiminden beslenmesine kadar çok ciddi sorunlar yaşadıklarına dikkat çekerek, özellikle çocukların yaşadıkları fiziki zorlanmalar nedeniyle fiziksel gelişmelerinin de olumsuz etkilendiğini ve sürekli aynı işi yapmalarından kaynaklı psikolojilerinin bozulduğunu dile getirdi.
Çocuk işçiliğinin toplumsal bir sorun olduğunun altını çizen Karabıyık, toplumda duyarlı tüm aktörlerin çocuk işçiliğine karşı çocuk hakları izleme komisyonuna yönelik çalışmalar yapması gerektiğini söyledi.
Meselenin esas olarak sistem sorunu olduğunu belirten Karabıyık, sistemde yaşanacak daha eşit ve hak temelli bir üretim ve paylaşımın bu sorunların önüne geçeceğini dile getirdi. Karabıyık, ayrıca iş güvenliği ve sosyal güvenlik konularının da özellikle tarım işçileri için sağlanması gerektiğini dile getirdi. (Ankara/DİHA)