Torba yasanın içinde ne var ne yok?

Maden çalışanları, taşeron sistemi, 35 bin öğretmen ataması ile bazı kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili düzenlemeleri içeren torba kanun tasarısı, Meclis Genel Kurulunda kabul edildi.

Torbada, madencilere yönelik, vergi alacaklarına yönelik düzenleme de var İnternete büyük gözaltı getiren ve kişisel mahremiyeti ihlal eden madde de...

15 Temmuz’da 60 madde olarak başlayan ve eklenen yeni maddelerle 148’e kadar ulaşan ‘torba tasarı’yla devlet bir çok alacağından vazgeçerken, bazı alacaklarını da taksitlendirdi. 

TEDAŞ alacakları, il özel idareleri ve belediyelerinin kalkınma ajanslarına olan borçları, sulama kooperatiflerinin ve sulama birliklerinin alacakları yapılandırma kapsamına alındı. Yasa gereği sigara yasağı cezaları hariç olmak üzere, ilgilisine tebliğ edilmemiş olan 120 TL’nin altındaki idari para cezaları tahsil edilmeyecek.

Patronları düzenlemelerden biri de, 2014 yılı Nisan ayı ve önceki aylara ilişkin ödenmemiş olan sigorta primi, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi için hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek olması... 

BORÇLARA YENİDEN YAPILANDIRMA

Vergi, prim, ceza gibi borçlar yapılandırılacak. Bazı kamu alacaklarında faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı Yİ-ÜFE oranları esas alınarak yeniden hesaplanacak. Ancak vergi cezalarının silinmesi söz konusu olmayacak. Vergi asıllarının tamamı, cezaların tamamı yeniden yapılandırma kapsamında tahsil edilecek.

Spor kulüpleri, SGK ile maliyeye olan borçlarını ikişer aylık dönemler halinde azami 42 eşit taksitte ödeyebilecek.

Torba kanuna göre, araç muayenesini zamanında yaptırmamış olanlar, 31 Aralık 2014’e kadar araç muayenesini yaptırırsa aylık yüzde 5 ceza yerine kanunun yayımlandığı tarihe kadar enflasyon farkını; yayımı izleyen aylarda ise aylık yüzde 1 farkı ödeyecek.

Bakanlar kurulu, bu süreyi 30 Haziran 2015’e kadar uzatmaya yetkili olacak. 

Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca takip ve tahsil edilen alacaklar da yeniden yapılandırılıyor. 30 Nisan 2014’ten önce ödenmemiş gümrük vergileri ve cezaları ile bunlara bağlı idari para cezaları, faiz, gecikme faizi ve gecikme alacakları yerine, enflasyon farkının ödenmesi halinde, faiz ve gecikme faizi gibi diğer alacaklardan vazgeçilecek.

SINAVLARA İLİŞKİN DAVALAR HIZLANACAK

Milli Eğitim Bakanlığı ve ÖSYM’nin merkezi sınavları hakkında açılan davalarda hızlı yargılama öngörülüyor. Merkezi sınavlar veya sonuçlarına ilişkin dava açma süresi 10 gün olacak. 

Dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 3 gün içinde savunma yapılacak. Bu süre bir kereliğine ve en fazla 3 gün uzatılabilecek. Yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecek. Bu davalar dosyanın tekemmülünden itibaren en geç 15 gün içinde karara bağlanacak.

HAVUZCU PATRON MU KURTARILIYOR?

KANUN, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında yeni hükümler getiriyor.

Buna göre, kurumlar vergisi mükellefleri, bilançolarında görülen, ortaklarından alacaklı olduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını vergi dairelerine beyan ederek kayıtlarını düzeltebilecek. Beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplanacak.

Bu düzenleme, Sabah ve atv’nin havuzu için oluşturulan 630 milyon dolarlık havuza katkı sağladıkları iddia edilen patronların, havuza aktardıkları kaynakları muhasebeleştirmede yaşadıkları sıkıntıları ortadan kaldırdı yorumlarını beraberinde getirdi.  

ATAMA DA VAR SÜRGÜN DE

31 Aralık 2014 tarihine kadar ise 35 bin öğretmen atanacak müjdesiyle duyurulan torba da aynı zamanda sürgün de var, keyfi görevden alma da. 

Mahkemelerin üst düzey kamu görevlileri hakkında verdiği atama, görevden alma, göreve son verme yer değiştirme, görev ve unvan değişikliğiyle ilgili iptal ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararların gereği iki yıl içinde yerine getirilecek; iki yıl sonunda da başka bir kadroya atanacak. 

Hükümet paralel yapıyla mücadele altında gerçekleştirdiği görevden alma ve sürgün uygulamalarında mahkeme engelini bu düzenlemeyle aşmış oluyor.

Ayrıca, aile sağlığı merkezlerinde, çalışma saatleri dışında aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları ile Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşların personeline nöbet görevi verilebilecek.

MAHKEME KARARLARINI TAKMAMAK SERBEST!

YOLSUZLUK operasyonlarında mahkeme kararlarını yerine getirmeyen bürokratların, görevlilerin arkasında duran hükümet bu anlayışını yasal hale getirdi. Yeni düzenlemeye göre mahkeme kararlarının gereğini yerine getirmeyen kamu görevlisi hakkında ceza soruşturması ve kovuşturması yapılamayacak ancak disiplin hükümleri saklı olacak.

HES’ler, Atatürk Orman Çiftliği arazinde yapılan yeni ‘başkanlık sarayı’ (Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun tabiriyle Ak Saray)  gibi bir çok kamu inşaatında artık mahkeme kararlarını dikkate almamak serbest!

Devir ve teslim işlemlerinin tamamlanmasının üzerinden 5 yıl geçmiş olan özelleştirmeler hakkında verilen yargı kararlarıyla ilgili olarak, bu kuruluşların geri alınması yönünde herhangi bir işlem tesis edilmeyecek.

İNTERNET’E BÜYÜK GÖZALTI

İnternet erişimi engeli en geç 4 saatte uygulanacak. Tanıtıcı bilgilerine usulüne uygun olarak İnternet sitesinde yer vermeyen içerik, erişim ve yer sağlayıcılara verilecek para cezasının üst sınırı 10 bin liradan 50 bin liraya çıkarıldı.

Düzenleme “İnternet’e büyük gözaltı ve kişisel mahremiyette büyük ihlal” olarak değerlendirildi.

Yasaya son anda tüm İnternet trafik bilgilerinin, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığında (TİB) toplanması ve TİB Başkanının talimatıyla İnternet’e resen (Başvuruya gerek kalmadan) erişim engelleme yapılacak hallere, “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi” durumları da eklendi.

Böyle bir maddenin temel nedeni, Twitter, Google gibi firmaların kullanıcılarının IP verilerini vermiyor olmaları. Hükümet, mahkeme kararı beklemeksizin twitter’a belli bir saatte giren tüm IP’leri TİB’e teslim ederek zaman içinde eleye eleye, kişinin kim olduğuna ulaşma olasılığını artırıyor.

AİLE HEKİMLERİNE ACİL NÖBETİ

Yeni düzenlemeye göre aile sağlığı merkezlerinde, çalışma saatleri dışında aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları ile Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşların personeline nöbet görevi verilebilecek.

Aile Hekimleri Sendikası (Aile-Sen) Başkanı Dr. Lütfi Tiyekli düzenlemeye şu itirazı yapmıştı: “Aile sağlığı merkezlerinin acil müdahaleler için uygun olmadığını sağlıkla en ufak bilgisi olan herkes bilmektedir. Bu ‘sözde’ acillere güvenip getirilen hastaların gerçek acil olması durumunda oluşan ceza davalarında sorumlu bu sözde acilleri açanlar olmayacak mıdır? Bir de bu aile sağlığı merkezlerine dışarıdan personel görevlendirilecekmiş. Bu durumda oluşacak olumsuzlukları yazmakla kimse bitiremez herhalde. Devlet kendi koyduğu acil standartlarını kendisi çiğnemiş olacaktır. Neresinden baksanız çözüm değil, sorunu artırma odaklı bu tasarı maddeleri, var olan kaosu daha da artıracaktır.

MADENE YÖNELİK YENİ DÜZENLEMELER

Torba yasaya göre, yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmayacak, çalışma süresi haftada en çok 36 saat olacak, günlük çalışma süresi 6 saati geçemeyecek ve emeklilik yaşı 55’ten 50’ye düşürülecek. 

Yeraltı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmayacak. Buna göre, yer altı işlerinde bir gün dahi çalışanlar kıdem tazminatından yararlanabilecek.

Kıdem tazminatları, çalıştırıldığı son kamu kurum ve kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına aktarılacak.

Maden ocakları, kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışan sigortalıların, bu işlerde fiilen çalışmadıkları ücretli izin, yıllık izin, eğitim ve kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri ile resmi tatil günleri de fiili hizmet süresi zammı kapsamında olacak.

İşveren; çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ile 10 ve daha fazla çalışanı bulunan ve çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirecek.

Soma’daki maden faciasında hayatını kaybeden sigortalıların SGK’ye olan her türlü borçları silinecek. Ölüm geliri bağlanan hak sahiplerine prim ödeme şartı aranmaksızın ölüm aylığı bağlanacak.

Maden kazasında ölenlerin eş ya da çocuklarından birisi, eşi ya da çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere, toplam bir kişi kamuda istihdam edilecek. Bu düzenleme 13 Mayıs 2014 tarihi itibarıyla geçerli olacak.

Linyit ve taş kömürünün çıkarıldığı maden iş yerlerinde çalışan işçilere ödenecek ücret, asgari ücretin iki katından az olmayacak.

Maden işlerinde çalışma saatleri konusunda kanunla yapılan değişiklik, 1 Ocak 2015’te yürürlüğe girecek. 

TASARIDA BAŞKA NELER VAR?

* Tüp bebek deneme sayısı 2’den 3’e yükseltilecek.

* Gündelikçilere sigorta yaptırılacak.

* Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre, kurulu bulunduğu iş kolunda en az yüzde 1 üye şartı, Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara üye olmayan işçi sendikaları için yüzde 3 olarak uygulanacak. İş kolu barajı yüzde 1’e sabitlenecek.

* Tüketici hakem heyetleri, vekalet ücreti ödenmesine dair karar alamayacak.

* Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü bünyesinde çalıştırılmak ve 20 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli uzman personel istihdam edilebilecek. (ANKARA)

Torba'dan İnternete erişim engeli çıktı