İşçi sağlığı zaman kaybı olarak görülürse...

10 işçinin yaşamını yitirdiği Torun Center’da, Cumhuriyet Savcılığının görevlendirdiği bilirkişi heyetinin incelemeleri sürüyor. TMMOB’un başvurusuyla heyete odalardan da mühendisler dahil oldu. Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Zafer Güzey; daha önce Ağaoğlu İnşaat’a ait Maslak 1453 projesinde bir işçinin ölümünün ardından bilirkişi raporu hazırlamış, 3. Köprü inşaatında 3 işçinin öldüğü bölgede incelemelerde bulunmuştu. Güzey, Torun Center’daki ‘cinayet’ mahalinde de gözlemler yaptı. İşte bu deneyimlerden hareketle Torun Center’daki iş cinayetini Güzey’le konuşuyoruz.

Şirket yönetim kurulu başkanı Aziz Torun, yaptığı açıklamada doğrudan odanızı referans gösterdi. Asansör denetimi MMO bizzat yaptı dedi. Öncelikle bu konuyu aydınlatır mısınız?
Yapılmış olan bu açıklamada gerçekler çarpıtılarak kamuoyu yanlış bir yöne çekilmeye çalışılmaktadır. Odamızın bu konu ile ilgili yapmış olduğu bilgilendirme yazısı kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. Orada şu ifadelere yer verilmişti: “Asansörde yaşanan kaza sonrası Torunlar firmasının açıklamasında Odamız muayene kuruluşu tarafından 30.05.2014 tarihinde yapılmış olan kontrole ve verilen muayene raporuna atıf yapılmaktadır. Odamız muayene kuruluşu tarafında yapılan kontrol, kontrol anındaki gözlemler ve deneylere dayanmaktadır. Verilen uygunluk raporu, cihazın periyodik olarak bakım ve uygun iş güvenliği şartlarında kullanılması gerektiğine vurgu yapmaktadır. Bu bakımdan özellikle şantiye şartlarında çalışan bu cihazların eğitimli nezaretçiler tarafından kullanılması ve günlük bakım ve kontrollerinin yapılması elzemdir. İlgili asansöre ilişkin verilen rapor 30.08.2014 tarihine kadar geçerlidir ve verilen raporda bu belirtilmiştir. Ayrıca işçilerin verdiği bilgilere göre söz konusu asansör geçen hafta arıza yapmış ve bir bakımdan geçmiştir. Bu bakım sonrası Muayene Kuruluşumuza bilgi verilmeli ve asansör yeniden tarafımızdan kontrol edilmeli idi. Kamuoyunda Torunlar İnşaat firması tarafından Odamızın kontrol ve uygunluk raporu verdiğine yönelik eksik ve yanlı açıklama, sorumluluktan kurtulma ve algıyı başka yönlere çevirme çabalarıdır. Teknik heyetimiz kazanın oluşumuna dair incelemesini sonuçlandırdığında ayrıca açıklama yapılacaktır.”

Alimak tipi bir asansör. Siz içeri girip incelemelerde de bulundunuz. Henüz teknik bir rapor hazırlanmadı. Ama 10 işçinin yaşamını yitirdiği bir tabloda eksikliklerin oldu açık. Bir bölümü kamuoyuna da yansıdı. Sizin o asansöre ve kullanımına ilişkin izlenimleriniz nelerdir?
Öncelikle asansörün yetkilendirilmiş operatör tarafından kullanılması gerekmektedir. Asansörün yetkisiz personel tarafından kumanda edilmesine karşı gerekli önlemlerin alınması sağlanmalıdır. Yaşanan bu iş cinayetinde gerekli periyodik kontrollerin düzenli yapılmadığı yapmış olduğumuz açıklamada görülmektedir. Ayrıca asansörün üst sınır kesici swiçlerinde yaşanan arıza bize etkin bir periyodik bakımın da yapılmadığını göstermektedir. Kısacası asansörde yapılması gereken periyodik kontrol ve bakımların olmaması yaşanan iş cinayetinin asıl sebeplerini oluşturmaktadır.

Asansörde ne gibi tedbirler alınmalıydı?
Asansörün güvenli kullanımı için belirlenen periyodik kontrollerin ve bakımların düzenli yapılması ve her türlü kaza, büyük tadilat ve revizyon gibi değişiklerin ardından periyodik kontrollerin yenilenmesi gerekmektedir.
Ayrıca İş Ekipmanları Yönetmeliğinde belirtildiği üzere;
İş ekipmanlarının bakımları (günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık ve benzeri), ilgili standartlarda belirlenen veya imalatçının belirlediği şekilde, imalatçı tarafından yetkilendirilmiş servislerce veya işyeri tarafından görevlendirilmiş kişilerce yapılır.
İş ekipmanlarının, her çalışmaya başlamadan önce, operatörleri tarafından kontrollere tabi tutulmaları sağlanır.
Test, deney ve tahribatsız muayeneler dışında iş ekipmanı günlük muayeneden geçirilir. Kullanım sırasında ekipman, çatlak, gevşemiş bağlantılar, parçalardaki deformasyon, aşınma, korozyon ve benzeri belirtiler bakımından gözle muayene yapılması gerekmektedir.

Türkiye’de kentsel rantın en yüksek olduğu alanlardan birisinden söz ediyoruz. İnşaatı çabuk bitirmek, şirketin kredibilitesi açısından da önemli. Bu hızlı bitirme hedefinin bu ölümlerle bir ilgisi sizce var mı?
İnşaat sektöründe çalışılan projeyi hızlı bir şekilde tamamlayarak projenin satışını tamamlama sevdası inşaat sahasında alınması gereken işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin göz ardı edilmesine ve şantiye için zaman kaybı olarak görülmesine neden olmaktadır. (HABER MERKEZİ)