Şengal Dağında katliamın izleri

Ramazan YAVUZ

Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün Musul, Türkmen kasabası Telafer ve ardından Êzidîlerin yoğun yaşadığı Şengal ilçesini ele geçirdikten sonra katliam yaptı. Êzidî köylerine yönelik katliamın  izlerini DHA görüntüledi.

Yaklaşık 120 bin Êzidînin yerinden olmasına yol açan IŞİD saldırılarında yaşamını yitirenlerin kan izleri, boşaltılmış köylerdeki evlerin odalarında, girişlerinde ve merdivenlerinde halen duruyor. Şengal'de oluşturulan güvenlik koridorundan onbinlerce Êzidî geçerek kurtulurken, halen yüzlercesi dağda oluşturdukları korunaklarda barınıyor. Êzidî ailelerin kaçarken yürüyemedikleri için mağara kovuklarında yanlarına su bırakarak terk ettikleri yaşlılardan sağ kalanlar ise dönen yakınları tarafından kurtarılıyor.

KATLİAM DEVAM EDİYOR

IŞİD'in 2 hafta önce ele geçirdiği Musul'un Şengal ilçe merkezi ile köylerinde katliam haberleri gelmeye devam ediyor.

Şengal ilçe merkezinin yanı sıra köylerinde Êzidîlere de yönelerek katliamlar yapan IŞİD'i durdurmak için Suriye'deki Kürtler'in 3 kantonunu ilan ettiği Rojava bölgesinin silahlı gücü Halk Savunma Birlikleri (YPG) ile sonradan Kandil Dağı'ndan gönderilen PKK'lıların oluşturduğu güvenlik koridorundan şimdiye kadar yaklaşık 120 bin Êzidî'nin geçiş yaptığı ifade edildi.

Şengal bölgesinden kaçan 12 bin Êzidî Rojava bölgesinde oluşturulan kampta kalırken, 100 bini ise, Semalka Sınır Kapısı üzerinden Irak'taki 'Kürdistan Bölgesi'ne geçiş yaptı.

DHA, ŞENGAL DAĞINDA

DHA muhabiri, Suriye'de Kürtler'in denetiminde bulunan Rojava bölgesi üzerinden 8 saat süren zorlu bir yolculuktan sonra ulaşıp 2 gün kaldığı Şengal Dağı'nının hemen her noktasında 2 haftadan bu yana süren dramın izlerini görüntüledi.

Yaptığı katliamlarla bölgeye korku salan IŞİD'in Şengal ilçesi ve ardından köylerine yaptığı baskınlar nedeniyle evlerindeki hiç bir eşyayı alamadan kaçmak zorunda kalan Êzidîler, çaresizlik içerisinde kıvranıyor.

Şengal Dağı'nın halen bir çok noktasında kayalık arazide bazı Êzidîler kendilerinin oluşturduğu taş ve ağaçtan korunaklara yerleşirken, Suriye'nin Rojava Kantonları ve Kürdistan Federe Bölgesi Hükümeti tarafından kendilerine gönderilen çadırları kurarak bulundukları yeri terk etmemeyi sürdürüyor.

Şengal Dağı'nın birçok kesimi çadırla dolarken, IŞİD'den panik halinde kaçan Êzidîler’in asfalt olmayan ve yarım metre tozla kaplı olan güvenlik koridoru arızalanan ve kaza yapan araçlarla dolu. Taşlık arazide, yolu düzeltmeye giderken IŞİD üyelerinin ateş açması sonucu arızalanan iş makinaları ile bir çok askeri araç da bulunuyor.

TERK EDİLMİŞ KÖY EVLERİNDE KAN İZLERİ

DHA muhabirinin gittiği terk edilmiş köylerdeki bazı evlerde kan izleri dikkat çekti. IŞİD'in üstlendiği alanlara yakın köylerdeki bazı evlerin odasında, kapı önünde ve merdivenlerinde bulunan kan izleri bölgede yaşanan dehşeti gözler önüne seriyor. Bölgedeki Êzidîler, söz konusu kan izlerinin IŞİD'in sivil insanlara dönük yaptığı katliamlara ait olduğunu belirtti. Şengal Dağı eteklerinde IŞİD'in havan atışlarının isabet etmesi sonucu yaralanan birçok peşmergenin kan izleri de bazı daha önce kaldıkları mevzilerde görülüyor.

DHA muhabiri, köy evindeki kan izlerini görüntülerken, IŞİD'in attığı havanlara karşı ise bölgede üslenmiş bulunan YPG güçleri doçka silahlarıyla anında karşılık verdi. IŞİD'in attığı havan sesleri,  IŞİD ile aralarında 300 metre uzaklıkta bulunan YPG güçleri, Şengal Dağı yamaçlarında daha önce birçok peşmerge üssünün bulunduğunu ancak, bu üslerin IŞİD'in saldırısına uğradığı, peşmergelerin yaralandığı için terk edildiğini peşmergeler gittikten sonra ise kendilerinin buralara yerleştiğini söyledi.

TOZ İÇİNDE KALIYORLAR

Şengal kasabası çevresi ile Şengal Dağı'ndaki köylerinden kaçan ve araziye dağılan Ezidiler'in Suriye'nin kuzeyindeki Rojava bölgesine kaçışı devam ediyor. Êzidîler, Rojava'nın Kamışlı Özerk Kantonu tarafından oluşturulan kriz masasının kendilerine gönderdiği kamyon kasalarında 50 derece sıcaklık altında, tek ağacın bile bulunmadığı çöl iklimine sahip yolda saatlerce yolculuk yaptıktan sonra ulaştıkları YPG mevzilerinde soluğu alıyor.

Kaçarlarken tozdan korunmak için kafalarına bezler saran, üzerlerini battaniyelerle örten Êzidîler, tüm çabalarına rağmen adeta tozdan insanlara dönmekten kurtulamıyor. Aşırı sıcak ve tozdan korunmak için üzerlerine örttükleri battaniyeler altında nefes alamaz hale gelen özellikle çocuk ve yaşlılar fenalaşıyor. YPG noktalarına kamyonlarla ulaşabilen Êzidîler'in durumu ise içler acısı.

Êzidîler'i taşıyan kamyonlar ulaştıkları YPG kontrol noktalarında kendilerine dağıtılan suyla biraz olsun rahatlıyor. Kamışlı Kantonu'na bağlı Derik ilçesinin Rimelan kasabasına ulaşan Êzidîler rahat bir nefes alarak, buradaki su tankerlerine koşuyor. Êzidîler'e burada bekleyen görevliler tarafından bisküvi, meyve suları ve su dağıtılıp kayıt altına alınıyor. Êzidîler buradan isteklerine göre, Derik İlçesi yakınındaki Newroz kampı veya Kürdistan Federe Bölgesi'ne gönderiliyor.

TERK EDİLEN YAŞLILAR ARAZİDEN KURTARILIYOR

IŞİD'in baskın yapmasıyla çoluk çocuk yollara dökülen onbinlerce Êzidî'nin göç sırasında yaşadıkları dramda her geçen gün katlanıyor. Şengal kasabasının yanı sıra köylerden kaçan Êzidî ailelerin güvenlik koridoru yoluna girdikten sonra 50 dereceyi geçen bayıltıcı sıcağa dayanamayan özellikle çocuk ve yaşlıların yollarda öldüğü dile getiriliyor. Êzidî aileler kaçarken yaşlı ve sakat oldukları için yürüyemeyen çok sayıda kişiyi mağara kovukları ile kayalık arazide görünmeyecekleri yerlere yanlarına su bırakarak terk etmek zorunda kaldıklarını anlattı. Ortalığın sakinleşmesinden sonra ise bölgede denetimi elinde bulunduran YPG güçleri ile birlikte yaşlı akrabalarını arayan Êzidîler, onları sağ salim bulduklarında ise sevinç gözyaşları döküyor.

Şengal Dağı'nda, terk edilen yaşlı ve sakat insanların yanı sıra terk edilen hayvan sürüleri de IŞİD'in eline geçmeden toplanıyor. Şengal Dağı'ndaki Hanesor Köyü'nde hayvancılık yapan Heci Kendal Huso, terk ettiği koyun sürüsünü kurtarmak için döndüğünü, onları dağlık alanda bir araya getirip güvenlik koridoru sayesinde kurtardığını söyledi.

‘DÜNYA NEDEN ÇIĞLIĞIMIZI DUYMUYOR?​’

IŞİD'in baskın yaptığı onlarca köyden yaklaşık 3 bin Êzidî kadınını zorla kaçırdığını belirten Çelmera köyünden Abit Neval, bunların örgüt üyeleri tarafından  Arap ülkelerine gönderildiğini duyduklarını söyledi. IŞİD'in Êzidîler’i zorla Müslüman yapmak istediğini kendilerinin ise buna karşı çıktığını dile getiren Abit Neval, şöyle dedi:

"Bizim için kutsal olan Şengal artık kan ağlıyor. Her tarafta ne olduğu bile henüz belli olmayan bu IŞİD çetelerinin yarattığı acılar mevcut. Êzidîler darmadağın oldu. Kimisi Rojava'da kaldı. Çoğunluğu Federal Kürdistan Bölgesi'ne geçti. Dünya, ABD, Avrupa ülkeleri nerede? Dünya ülkeleri neden çığlığımızı duymuyor. İnsan haklarından söz edenler ortalıkta yok. Peşmergeler köylerimize bizi korumaya gelmişlerdi. Birçok mevzileri, karakolları, ağır silahları vardı. Ama bazısı IŞİD saldırısını duyar duymaz bölgemizi terk etti. Ovadaki birkaç yerde sadece Peşmerge kaldı. Onlar da sadece kendilerini koruyorlar. Peşmergeler gittiklerinde keşke ağır silahları bize bıraksaydı. O zaman  kendimizi korurduk. YPG zamanında yetişmese, binlerce Êzidî katledilebilirdi. Ancak onlarında işi zor. IŞİD'in gücü çok büyük. Uluslararası güçlerin IŞİD'i bitirmek için devreye girmesi lazım. ABD ara sıra güya bombalıyor ancak olumlu sonuç almak için kapsamlı operasyon yapması lazım. Eskiden binlerce kişinin bulunduğu köylerimiz artık bomboş. Birkaç aile kaldık. YPG gelmese biz de bırakıp gidecektik" dedi.

KÜRT PARTİLERİ BİRLİK OLUP IŞİD'İ BİTİRSİN

YPG saflarına katılan Dijvar Şengal ise, peşmergelerin de sonradan tekrar kendilerine yardıma geldiğini ancak IŞİD'in yoğun şekilde saldırıda bulunduğunu, birçok peşmergenin öldüğünü, bazılarının yaralandığını söyledi. Dijvar Şengal, ailesini gönderdikten sonra YPG saflarına katıldığını anlatırken "Parti ayrımı gözetmiyorum. Bu partiler üstü bir sorundur. Bütün Kürt partilerinin çıkarsız IŞİD tehlikesine karşı ortak hareket etmesi ve operasyon yapması gerekiyor. Federal Kürdistan Bölgesi peşmergelerinin IŞİD'e karşı verilen bu savaşa daha aktif şekilde katılmasını istiyoruz" diye konuştu.

PEŞMERGELER DE TETİKTE

Şengal Ovası'ndaki bazı YPG karakollarının karşısındaki bazı köylerde ise halen Federal  Kürdistan Bölgesine bağlı peşmergeler görev yapıyor. YPG ve PKK'liler gibi peşmergeler de ağır silahlarıyla 24 saat tetikte bekliyor. Peşmergeler zaman zaman kendilerine yönelik saldırı düzenleyen IŞİD'e anında karşılık veriyor.

'MEKSİKA VERSİYONU' HAYALET KÖYLER

Şengal ilçesi ve çevresindeki alanlarda kurulu bulunan köylerdeki evler ise, 'Kovboy filmlerinde' geçen evlerin tipik bir örneği gibi. Sıcakların 50 derecenin altına düşmediği Şengal Ovası'ndki yaklaşık 100 köy IŞİD'in saldırıları nedeniyle boşaltılmış durumda.

Köylüler can havliyle kaçtığı için köylerdeki bir çok yaşam malzemesi yerinde duruyor. Köy evlerinin önünde arızalı araçlar duruyor. Köylerinin bir çoğunda bulunan ve Êzidîler’in 'Kube' dediği tapınakları da artık boş. YPG'nin kontrolüne alıp güvenliğini sağladığı köylerde çok az insan bulunmasına rağmen bazı Êzidîler kuşandıkları silahlarla ibadethanelerinin kapısı önünde nöbet tutmaya devam ediyor. (Şengal/DHA)